ایدهی طب سوزنی توسط تمدن چین باستان گسترش یافت و حتی امروزه نیز به کار میرود. چارت طب سوزنی، نقاط تحریکی و یا نیرومند را روی بدن انسان توصیف میکند و جنبهی مهمی از درمان است.
روشها و درمانهای طب سوزنی و طب فشاری از پزشکان چین باستان گرفته شدهاند. مفهوم هر دوی این روشها بر پایهی نیرو و یا انرژی زندگی به نام "چی" استوار شده است. این انرژی زندگی از طریق خطوط و مسیرهایی که مشهور به "مریدیان" هستند، جریان مییابد. نقاط تحریکی و نیرومند روی مریدیانها واقع شدهاند. این نقاط وقتی با ماساژ دادن و یا فرو کردن سوزن طب سوزنی تحریک میشوند، جریان "چی" را در آن منطقهی ویژه بهبود میبخشند. از طرف دیگر، نقاط تحریکی وقتی سوراخ میشوند، جریان "چی" را در برخی بخشهای دیگر بدن هم بهبود میبخشند. نقاط تحریکی منحصراً روی هر چارت طب سوزنی مشخص میشوند.
نقاط طب سوزنی :
چارت طب سوزنی از اصول چینی و هندی گرفته شده است که در آن بدن هر انسانی از پنج عنصر به نامهای آب، چوب، آتش، خاک و فلز تشکیل یافته است. عدم تعادل در مقدار هر یک از این عناصر منجر به ناخوشی، بیماری و یا اختلال میشود. عدم تعادل یک عنصر ویژه بر عملکرد برخی اندامهای ویژه تأثیر میگذارد. چارت طب سوزنی اندامهایی را که از یک عنصر ویژه تأثیر میپذیرند، توصیف میکند. علاوه بر این، فصلها، عواطف و طعمهایی را نیز که بر عملکرد بدن ما تأثیر میگذارند و روی اندامهای ویژه تأثیر دارند، توصیف میکند که میتوانند به کمک طب سوزنی درمان شوند و در نتیجه عملکرد یک اندام ویژه را بهبود ببخشند. چارت زیر ایدهی کوتاه و مختصری را در مورد ارتباط بین اندامها، نقاط تحریکی و نیرومند و عناصری که بر بخشهای ویژهای از بدن تأثیر میگذارند به شما خواهد داد.
عنصر : آب
فصل : زمستان
اندام یین : کلیه
اندام یانگ : مثانه
طرح انرژی : حفاظت شده
رنگ : سیاه
احساس : ترس
طعم : نمکین، شور
صدا : ناله
عنصر : چوب
فصل : بهار
اندام یین : جگر، کبد
اندام یانگ : کیسه صفرا
طرح انرژی : توسعهای
رنگ : سبز
احساس : عصبانیت
طعم : ترش
صدا : فریاد
عنصر: آتش
فصل : تابستان
اندام یین : قلب
اندام یانگ : رودهی کوچک
طرح انرژی : تکمیل در حد اعلی
رنگ : قرمز
احساس : لذت، خوشی
طعم : تلخ
صدا : خنده
عنصر : خاک
فصل : اواخر تابستان
اندام یین : طحال
اندام یانگ : شکم
طرح انرژی : تعادل
رنگ : زرد
احساس : دلسوزی، شفقت
طعم : شیرین
صدا : آواز
عنصر : فلز
فصل : پاییز
اندام یین : ریهها
اندام یانگ : روده بزرگ
طرح انرژی : انقباضی و انباشتگی
رنگ : سفید
احساس : ناراحتی و اندوه
طعم : تند و زننده
صدا : گریه
برای مثال، فردی که مشکل ریه دارد میتواند به کمک مریدیان ریه و یا نقاط تحریکی مریدیان رودهی بزرگ درمان شود. این طب سوزنی در طول فصل پاییز میتواند راحتتر انجام شود. ناخوشی ریه در نتیجهی عدم تعادل کمیتهای فلزی در بدن بروز میکند.
علم پشت چارت طب سوزنی :
برخی افراد با ادعا کردن این که تئوری طب سوزنی "چی" خرافات است، آن را نادیده میگیرند. اما بسیاری از تئوریهای جدی در مورد طب سوزنی وجود دارند که به کمک آزمایشات ثابت شدهاند. این چارت نشان میدهد که توسعه دهندگان طب سوزنی به خوبی با آناتومی بدن انسان و اندامها آشنا بودند که آنان را قادر میساخت با موفقیت، نقاط طب سوزنی را تعیین کنند. مریدیانها معمولاً به اندامها و یا سیستمهای ویژهای اختصاص داده میشوند؛ مثلاً مریدیان ریه. نقاط طب سوزنی مریدیانهای ریه اگر به طور مناسب سوراخ شوند، درد و استرس را کم میکنند و ریهها را آسوده میکنند. اما فرو بردن سوزنها باید توسط یک فرد آموزش دیده انجام شود؛ یعنی فردی که بتواند بدون دردسر و مشکل، محل نقطهی طب سوزنی را بیابد. نقاط طب فشاری همانند نقاط طب سوزنی هستند و میتوانند ماساژ داده شوند تا درد را تسکین دهند. دلیل تسکین درد این است که فرو بردن سوزن به آزاد کردن اندورفین که تسکین دهندهی طبیعی درد است و توسط بدن ما ترشح میشود، کمک میکند. به علاوه، این روش درمانی به آزاد کردن عصب شیمیاییهایی دیگر که برای بدن ما لازم هستند و جریان ایستا را بهبود میبخشند، کمک میکند. استرس و تنش موجب میشود که مواد بیوشیمیایی و جریان ایستا، نامتعادل شود که میتواند به کمک این روش درمانی دوباره به حالت تعادل برگردد. اما توصیه میشود که فرد به یک متخصص طب سوزنی و یا یک پزشک برای درمان طب سوزنی مراجعه کند.
تذکر : این مقاله صرفاً جنبهی اطلاع رسانی دارد و نباید جایگزین توصیهی پزشک متخصص شود.