برج آتش‌نشانی تبریز نخستین تأسیسات آتش‌نشانی ایران است. با تأسیس اولین بلدیه کشور در تبریز، اولین آتش‌نشانی نیز به وجود آمد. برج آتش‌نشانی نبش خیابان خاقانی و خیابان بهادری تبریز واقع شده و تاریخ بنای آن مربوط به اواخر دوره قاجاریه است و 23 متر ارتفاع دارد. این برج کارکرد دیده‌بانی داشت و شب‌ها نگهبانی در اتاقک فوقانی آن کشیک می‌داد و در صورت بروز آتش‌سوزی در هر نقطه از شهر، محل آن توسط نگهبان شناسایی می‌شد و به اطلاع مأمورین آتش‌نشانی می‌رسید. علاوه بر این در اتاقک فوقانی برج، همواره چراغی روشن بود و هنگام شب کسانی که نیاز به امداد داشتند از طریق چراغ و برج می‌توانستند محل آتش نشانی را تشخیص داده و به آن مراجعه نمایند.
بدین ترتیب شهر تبریز از دوره قاجاریه دارای دستگاه‌های اطفای حریق و پمپاژ آب با پمپ‌های مسی دستی دو طرفه بود. این وسایل در حال حاضر در موزه آتش‌نشانی تبریز نگهداری می‌شوند. این برج یکی از نمونه‌های نادر در نوع خود است که تاکنون باقی مانده است.
