سروتونین هورمون مهمی است که عواطف و احساسات را در انسان کنترل می کند. در این مقاله اطلاعاتی درباره کمبود سروتونین و پیامدهای آن ارائه خواهد شد.
سروتونین یا 5-هیدروکسیتریپتامین انتقال دهنده عصبی ضروری است که در غده پینهآل، پلاکتهای خون، دستگاه گوارشی و مغز یافت میشود. این هورمون حدود 50 سال پیش کشف شد و ارتباط قوی با خلق و خو و احساسات در انسانها دارد. کارکرد اصلی سروتونین کنترل الگوی خواب، استرس و تعادل عاطفی فرد است. سروتونین پیامرسان شیمیایی بین سلولهای عصبی است چون، پیامهای شیمیایی را بین اعصاب منتقل میکند. هنگامی که سطح طبیعی سروتونین در بدن کاهش پیدا میکند، منجر به بروز برخی اختلالات میشود که میتوانند پیامدهای خفیف تا شدید با خود به همراه داشته باشند.
علائم و نشانههای سندروم کمبود سروتونین
چگونه میتوانید بفهمید که کمبود سروتونین دارید؟ بهترین روش برای شناسایی کمبود سروتونین بررسی الگوی خواب است. بسیاری از اختلالات خواب را میتوان به کمبود سروتونین نسبت داد. مقدار سروتونین با مقدار ملاتونین تناسب دارد. ملاتونین هورمون خواب است. هنگامی که هوا تاریک میشود، مغز سروتونین را به ملاتونین تبدیل میکند. بنابراین، اگر بدن شما سروتونین کمی تولید کند، با چندین علامت مواجه خواهید شد که عبارتند از:
اضطراب
حملات هراس، ترس و فوبیا
احساس ناراحتی در ذهن که با بیتابی همراه است
وسواس
تمایل به خودکشی
افکار تکراری
اعتماد به نفس پایین
رفتارهای عاطفی مانند عصبانیت و پرخاشگری
بیخوابی
سندروم پس از قاعدگی
درد مزمن
تنفر از هوای تاریک
بدبینی و افسردگی
اختلال در کارکرد شناختی
این علائم میتوانند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده و بهرهوری فعالیتهای روزمره را کاهش دهند. با گذشت زمان، فرد ممکن است تنبل و تحریکپذیر شود و از ضعف حافظه رنج ببرد.
علل کمبود سروتونین
سروتونین طی گوارش غذاهای دارای اسید آمینه ال- تریپتوفان تولید میشود. رژیم غذایی نامناسب اغلب منجر به کاهش تولید سروتونین در بدن میشود. در کنار این، علل اکتسابی نیز برای ابتلا به کمبود سروتونین وجود دارند مانند:
استرس
قرار گرفتن بیش از حد در معرض مواد پلاستیکی و شیمیایی
کمبود پیشسازهای سروتونین مانند تریپتوفان
کمبود نیاسین و همچنین کمبود ویتامینها، مواد معدنی و کلسیم
مقاومت به انسولین
کمبود پروژسترون
اختلال در جریان خون به مغز
استفاده زیاد از داروهای افسردگی
چگونه سطح سروتونین را افزایش دهیم
پروزاک که جزء داروهای ضد افسردگی است برای کاهش علائم کمبود سروتونین مؤثر است. از این دارو به طور گسترده در سرتاسر دنیا استفاده میشود. بر خلاف تصور عموم، این دارو سروتونین تولید نمیکند بلکه سروتونین موجود در بدن را جمع میکند و به این ترتیب بدن میتوان به طور مؤثرتری از آن استفاده کند. استفاده زیاد از داروهای ضد افسردگی SSRI در واقع سطح سروتونین در بدن را کاهش میدهد.
اثبات شده است که استفاده از مکملهای تغذیهای اغلب مؤثرتر از داروهاست. استفاده از مواد غذایی حاوی تریپتوفان مانند بوقلمون، مرغ، ماهی، برنج قهوهای و غیره روش عالی برای افزایش سطح سروتونین بدن است. همچنین، از مکملهای تریپتوفان و سروتونین نیز میتوان برای رفع مشکل کمبود سروتونین استفاده کرد چون، خود بدن نمیتواند سروتونین تولید کند.
مدیتیشن و نشستن زیر نور خورشید صبح زود هنگام میتواند به افزایش سطح سروتونین کمک کند. محل ساکت و مناسبی پیدا کنید و به مدیتیشن بپردازید. موسیقی مورد علاقه خود را گوش دهید و روی جوانب مثبت زندگی تمرکز کنید. خوشبینی تأثیر بسزایی در افزایش سطح سروتونین در بدن دارد.
سروتونین هورمون باارزشی برای بدن است و کمبود آن میتواند برای بدن بسیار مضر باشد. اگر سطح سروتونین طی بارداری از حد طبیعی پایینتر باشد، میتواند منجر به سندروم مرگ ناگهانی جنین شود. جالب است بدانید تحقیقات نشان میدهند بسیاری از قاتلین سریالی یا دیوانهها سطح سروتونین پایینی دارند. این کافیست تا نشان دهد کمبود سروتونین چه تأثیراتی میتواند روی بدن ما داشته باشد.