آیا فرزندان ما با میراث فرهنگی خود آشنا هستند؟! این سوال ممکن است در دنیای پرمشغله والدین هیچ جایی نداشته باشد و فقط یک شوخی به نظر برسد، شوخی دردآوری که جهان مدرن امروز همه را به آن دچار کرده است. دستیابی به فضای مجازی و به اصطلاح خودمان اینترنت آن هم با سرعت بالا! کلاس های آموزشی، تفریحی و ورزشی به شکلی که فرزندانمان حتی یک لحظه از عمرشان را بدون برنامه ریزی زندگی نکنند، تنها بخشی از دغدغه های همیشگی ماست و درست همین جاست که توجه به گذشتگان و آنچه برای ما باقی گذاشته اند به یک موضوع پیش پا افتاده تبدیل می شود که فقط به دیدن آلبوم عکس پدربزرگ و مادربزرگ و تعریف خاطرات کوتاهی از آنها خلاصه می شود! اما این تمام ماجرا نیست، برای خودتان یادآوری کنید که در کشوری با تاریخ چند صد ساله زندگی نمی کنید، اینجا ایران است.
معرفی ارزش ها، میوه فعالیت های سازمان است
در لزوم یادآوری گذشتگان و تمدنی که آثارش مشهود و ملموس است شکی نیست، میراث فرهنگی تا زمانی که معرفی نشود ارزش ندارد، این بخشی از سخنان مهدی حجت، معاون میراث فرهنگی کشور است، وی در ادامه می‌گوید: تمام کاری که سازمان میراث فرهنگی امروز انجام می دهد استخراج ارزش های فرهنگی است و همین ارزشها چه ملموس و چه ناملموس تا موقعی که به مخاطبان معرفی نشود کاربردی ندارد. حجت معتقد است: میوه فعالیت های سازمان میراث فرهنگی معرفی ارزشهای فرهنگی به جامعه مخاطب است.
سهم آشنایی با میراث فرهنگی در انتخاب مسیر زندگی
معاون میراث فرهنگی کشور از کودکان به عنوان گروهی که در میان جامعه مخاطب سازمان از الویت بیشتری برخوردار هستند یاد می کند و می افزاید: اگر کودکان با ارزشهای فرهنگی و میراث خود آشنا شوند در طول زندگیشنان از آن بهره مند می شوند، آشنایی کودکان با میراث و ارزش ها برای آینده، انتخاب شغل، مسیر زندگی و انتخاب سبک زندگیشان مهم است. حجت همچنین تصریح می کند: به دلیل استفاده از برخی روش های آموزشی نوین، ما از ارزش ها و داشته های جامعه خودمان فاصله گرفته ایم، این در حالی است که در بسیاری از مباحث علمی مثل ریاضی، شیمی و فیزیک ما ذخایر علمی بسیار عظیمی در گذشته داشته ایم.
اجرای برنامه های سمبلیک به بهانه روز ملی کودک
به گفته معاون میراث فرهنگی کشور، سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی امور مربوط با داشته های فرهنگی و تاریخی، در آشناسازی همه اقشار و به خصوص کودکان نقش اصلی و اساسی دارد، حجت در ادامه تصریح می کند: ما در سازمان میراث فرهنگی باید ارزشهای فرهنگی و داشته های تاریخی را مورد پژوهش قرار دهیم، مهمترین کار سازمان، پژوهش این ارزشها و آشنا کردن همه جامعه مخاطب و به ویژه کودکان با مجموعه این ارزشها است. وی می افزاید: برنامه هایی که در هفته و روز ملی کودک به طور سمبلیک در سازمان میراث فرهنگی برگزار خواهد شد به مسئولین و خانواده ها یادآوری می کند که باید به آشنایی کودکان با میراث و داشته های فرهنگی و تاریخی توجه بیشتری داشته باشند.
فقدان برنامه مدون و دائمی برای کودکان در موزه ها
آنچه مسلم است بخش عظیمی از آثار گذشتگان در موزه‌ها و اماکن تاریخی به سهولت در معرض دید قرار دارد، اما نکته اینجاست که کودکان ما از حضور در موزه ها چه درکی دارند؟ این سوالی است که محمدعلی کارگر مدیرکل امور موزه ها و اموال منقول تاریخی اینگونه به آن پاسخ می دهد: متاسفانه تاکنون برنامه مدون و دائمی در موزه ها طراحی نشده و کودکان فقط در قالب اردوهای مدرسه و بدون برنامه ریزی های خاص و ایجاد شرایط مناسب از موزه ها بازدید کرده اند. کارگر در پاسخ به این سوال که چه راهکاری برای برون رفت از این شرایط وجود دارد می‌گوید: در بسیاری از موزه‌های دنیا یک فضای اختصاصی برای کودکان طراحی شده است که با روحیه و شرایط سنی آنها سازگاری دارد، به طور مثال استفاده از راهنمایان ویژه کودکان، بازدیدهایی همراه با لمس اشیا، قرارگیری در دوره های تاریخی و برنامه های آموزشی ویژه برای کودکان، می تواند الگوی مناسبی برای ما باشد.
طراحی فضاهای مختص کودکان در موزه های جدید
توجه به ایجاد و طراحی فضاهای اختصاصی برای کودکان در موزه های در دست ساخت بخش دیگری از نظر مدیرکل امور موزه هاست، وی تاکید می کند: در طراحی و ساخت موزه های جدید باید کودکان مورد توجه ویژه قرار گیرند، ایجاد شرایط مناسب برای کودکان در موزه ها این امیدواری را ایجاد می کند که روند یادگیری و آشنایی این قشر با آنچه از تاریخ و تمدن باقی مانده است شکل درستی به خود بگیرد.
هفته کودک فرصتی مناسب برای آشنایی با تاریخ، فرهنگ و تمدن
کارگر در ادامه تصریح می کند: همه ما امروز به این نتیجه رسیده‌ایم که اگر بخواهیم آینده خوبی داشته باشیم باید بستر مناسبی را برای آموزش و پرورش درست کودکان ایجاد کنیم و با این فرآیند ما می توانیم به آینده خوب امیدوار باشیم، سازمان تلاش می کند از فرصت‌ها برای آشنایی کودکان با موضوع میراث فرهنگی استفاده کند و بتواند آنها را در حد امکان با مفاهیم اولیه تاریخ هنر و تمدن آشنا کند چه بسا بتوانیم آنها را به این موضوع علاقه مند کنیم، هفته ملی کودک این فرصت را برای ما فراهم آورده که با درنظر گرفتن برنامه های خاص حداکثر استفاده را از این هفته ببریم.
بی تردید عظمت تاریخی و داشته های فرهنگی و اصیل ایران زمین را نمی توان در چند برنامه آموزش و ارائه بسته های تبلیغاتی به کودکان معرفی کرد، اما مغتنم شمردن فرصت ها و استفاده از آنها در راستای آشناسازی فرزندانمان با آنچه از گذشته باقی مانده است وظیفه ای است که اهمال در انجام آن در سرنوشت جمعی جامعه تاثیرگذار خواهد بود.
