این مجموعه در قسمت جنوبی رودخانه اترک واقع شده و مشتمل بر تالابها و مردابهای اینچه، آلماگل، آلاگل، اینجه برون، بیبی شیروان، آجی گل، نمک و دانشمند است که مجموع مساحت آنها 1250 هکتار تخمین زده میشود. برخی از این تالابها از جمله تالاب آلاگل در فهرست کنواسیون تحقیقات بینالمللی پرندگان آبزی و مهاجر در سال 1350 به ثبت رسیده است.
فاصلة تالابها از یکدیگر بسیار نزدیک است و آب و هوای محدودة آنها مدیترانهای گرم با تابستانهای خشک و گرم و زمستانهای ملایم میباشد. سطح آب تالابها در زمان پرآبی به بیش از 2500 هکتار نیز میرسد. این مساحت به عواملی نظیر میزان آب ورودی و خروجی، به اقلیم و دیگر عوامل محیطی بستگی دارد. آب این تالابها از رودخانه اترک تأمین میشود.
تالابهای یاد شده محل زیست پرندگان مهاجر متنوعی است که از جمله آنها میتوان به فلامینگوها، قوها، غازها، حواصیل و … اشاره کرد. فصل شکار طبق تقویم ادارة محیط زیست از اول پاییز تا آخر زمستان هر سال و هر هفته دو روز (چهارشنبه و جمعه) میباشد.
از ماهیان این تالابها نیز میتوان به کولی، اورنج، سیم پرک و شیشه ماهی اشاره کرد که فصل صید آن طبق مجوز ادارة محیط زیست گنبد از 15 اردیبهشت تا 15 اسفندماه هر سال میباشد.
از آنجا که این مجموعه تالابها و مردابها دارای راههای دسترسی، محوطههای اطراق، چشماندازهای دشتی، مرغزارهای وسیع و پرندگان بومی و مهاجر، همچنین استفادههای طبی میباشند، قابلتهای فوقالعادهای را برای ایجاد یک کانون تویستی فراهم میکنند. شکار و صید بیرویه، چرای دام، وارد کردن گونههای غیر بومی، قطع اشجار و … از جمله عوامل تهدیدکنندة این تالابها به شمار میآیند.