این درست است که ما نمیتوانیم با چشمان باز عطسه کنیم به این دلیل که عمل بستن چشمها و عطسه به طورخودکار صورت میگیرد. اما آیا میدانستید که بعضی افراد میتوانند در واقع عطسه کردن با چشمهای باز را در خود بپرورانند؟
عطسه برای ما مفید است. این عمل به بیرون راندن میکروبها و سایر ذرات خارجی از بدنمان کمک میکند. هنگامی که چیزی بینی را به غلغلک اندازد و یا دچار سرماخوردگی شده باشید و یا ذرات گرد و غبار در بینی به دام افتاده باشند، آنگاه پاسخ طبیعی بدن عطسه کردن است. با این حال، چیزی که در خصوص عطسه به نظر غیر ممکن میرسد، باز نگاه داشتن چشمان خود است. بله، ما نمیتوانیم با چشمان باز عطسه نماییم. در ادامه، اطلاعات بیشتری در خصوص این پدیدهی عادی در اختیارتان قرار میدهیم.
علم عطسه کردن
همانطور که قبلا ذکر شد، عطسه یک عمل اتوماتیک یا خودکار است. و نیز یک واکنش غیر ارادی است. اصطلاح پزشکی عطسه به لاتین sternutation میباشد که به معنی عمل خارج شدن غیر ارادی هوا از بینی میباشد.
خواه آن را یک عمل غیر ارادی و یا اتوماتیک، انعکاسی و پاسخ طبیعی بنامیم، این حقیقت وجود دارد که باز نگاه داشتن چشمها به هنگام عطسه تقریباً غیر ممکن است! همانطور که نمیتوانید خارج شدن هوا از بینی خود را در طول عطسه کنترل نمایید، قادر نخواهید بود که حرکت چشمهای خود را نیز تحت کنترل درآورید. عضلات چشمها به هنگام واقع شدن عمل عطسه، به طور خودکار عمل میکنند. تمام عمل عطسه یک فرایند کاملاً پیچیده است بدین گونه که وقتی داخل دیوارهی بینی به خارش یا غلغلک میافتد، پیامی از مرکز عطسه در مغزتان ارسال میشود. این مرکز پیغامی را به عضلات قفسهی سینه، دیافراگم، معده، پشت گلو و پلکها ارسال میکند. تمام این عضلات پشت سر هم کار کرده تا مواد محرک از طریق عطسه خارج شوند.
بنابراین، در طول عمل عطسه، نه تنها عضلات پلکها، بلکه عضلات قفسه سینه یا معده از کنترل شما خارج میشوند. از سوی دیگر، نمونههای دیگری بوده که در آنها افرادی موفق به باز نگاه داشتن چشمهای خود در حین عطسه شدهاند. عجیب است، اینطور نیست؟
بله، بعضی افراد استثنایی میتوانند با چشمانی باز عطسه نمایند. هرچند این امری غیر طبیعی است. این افراد با تمریناتی که به خود داده قادر هستند در حالی که با انگشتانشان پلک چشمهایشان را باز نگاه میدارند، عطسه نمایند. به نظر دردناک میآید... میتوانید چندین ویدئو از این ترفند بدنی را در اینترنت مشاهده نمایید.
در این بخش دو افسانهی مرتبط با عطسه کردن را که اکنون بی پایگی آنها به اثبات رسیده است، معرفی میکنیم.
افسانه: در صورتی که در حین عطسه کردن چشمان خود را نبندید، چشمانتان از حدقه بیرون میزنند.
افسانه: میکروب یا مواد محرکی که در طول عطسه خارج میشوند در صورت بسته نگه نداشتن چشمها، مستقیماً وارد چشمها میشوند.
حقایق جالب در مورد عطسه کردن
✦ سریعترین عطسهی به ثبت رسیده 6ر103 مایل در ساعت (167 کیلومتر در ساعت) بوده است.
✦ آیا میدانید افرادی وجود دارند که به هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید به عطسه میافتند؟ به آن عطسه واکنش به نور گویند. به نظر میرسد که این وضعیت به صورت موروثی بوده و در خانواده جریان دارد.
✦ برداشتن مو از ابرویتان میتواند شما را به عطسه اندازد.
✦ ایگواناها یا سوسمارهای درختی بیشتر از سایر حیوانات عطسه میکنند. آنها به منظور خلاص شدن از شر نمکهای تشکیل شده در طول عمل هضم عطسه میکنند.
✦ آیا میدانید که دونا گریفیث از انگلستان طولانیترین حمله عطسه را داشته که به مدت 978 روز بوده است؟
ترفندهای بدنی که انجام آنها غیر ممکن است
همانطور که نمیتوانید در حین عطسه چشمان خود را باز نگاه دارید، بعضی عادتهای بدنی وجود داشته که خواهید دید خارج از توانایی شما میباشند.
✦ شما نمیتوانید زبانتان را به آرنج خود برسانید.
✦ شما قادر نیستید خودتان را غلغلک کنید.
✦شما نمیتوانید بینی و یا چانهی خود را لیس بزنید.
✦ در اینجا چیزی را معرفی میکنیم که میتوانید آن را امتحان کنید. بر روی یک صندلی نشسته و شروع کنید پای راست خود را بر روی زمین در جهت عقربههای ساعت بچرخانید. آنگاه، با انگشت سبابه راست خود سعی کنید «6» را بکشید. غیر ممکن است اینطور نیست؟
هر چند، انجام دادن ترفندهای فوق برای یک فرد عادی غیر ممکن است، اما افراد کمی وجود دارند که میتوانند به راحتی آنها را انجام دهند. درست مانند بسیاری از ما که حقیقتاً نمیتوانیم تمام مشت خود را در دهان فرو بریم، اما بعضی افراد از موهبت داشتن دستانی کوچک و دهانی بزرگ برخوردارند و میتوانند این کار بزرگ را انجام دهند.
دانشمندان هنوز هم نتوانستهاند علت آنکه نمیتوانیم به هنگام عطسه چشمان خود را باز نگاه داریم را توضیح دهند. از اینرو، این نتیجه گیری میشود که این پاسخ و واکنش طبیعی بدن است که به هنگام عطسه چشمها را بسته نگاه میدارد. به هر حال مرتبهی بعد که عطسه کردید به این امر توجه کنید.