یکی از این بناهای تاریخی در 45 کیلومتری شرق تهران و بر فراز شهر آبعلی، دیده میشود که به «هتل آبعلی» معروف است. این هتل نخستین ساختمان بتنی در ایران است و قدمت آن به سال 1312 میرسد و در سال 1316 آغاز به کار کرد. طراحی و معماری آن توسط یک روسی و دو آلمانی صورت گرفته است.
هتل و محوطه آن اولین اقامتگاه با ویژگی مهندسی و باغسازی در ایران است. طبق گفته شهردار آبعلی بعد از بسته شدن هتل «آبعلی» در سال 65، هتل «شالوزنه» با مدیریت تربیتبدنی وجود داشت ولی در حال حاضر تنها سه مرکز اقامتی در شهر وجود دارد. با وجود اینکه روزانه 75 تا 100 هزار گردشگر در ایام تعطیل از جاده آبعلی میگذرند و با وجود بنایی با کاربری هتل، آبعلی هتل ندارد. این بنا هماکنون در اختیار بنیاد علوی (وابسته به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی) است و به همراه فضای اطراف و مجموعه پارک و… چند ساختمان دیگر، مجموعه «امام خمینی(ره)» را تشکیل میدهد.
هتل آبعلی سال 82 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته و با وجود آنکه از نخستین هتلهای ساخته شده در ایران است، تاکنون مورد مرمت و بازسازی قرار نگرفته و از زمانی که بنیاد مستضعفان این مکان را تحویل گرفت اجازه ورود عموم مردم را به داخل آن نداده است. این نهاد هتل را از حالت عمومی خارج و کاربری جدیدی را برای انجام فعالیتهای فرهنگی و برپایی اردوهای دانشآموزی در مجموعه امام خمینی(ره) تعریف کرده است.
اگر زیرساختها آماده و تعامل بین میراث و بنیاد علوی به وجود آید، قطعا بخش خصوصی حاضر به سرمایهگذاری روی این هتل خواهد بود. این منطقه نیازمند ایجاد امکانات و زیرساختهاست. ایجاد شرایط و رایزنی با مدیران بخشهای دولتی از دیگر مباحث مهم است و هدف آن است که این امکان فراهم شود تا گردشگران بتوانند از مناطق گردشگری تحت نظارت بخشهای دولتی بازدید کنند.
هماکنون این بنا با قدمتی حدود 75 سال، پیر و فرسوده نظارهگر آن است که آیا مدیران بنیاد علوی، مسوولان شهری و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی میتوانند به تعاملی پویا و پایدار رسیده و این بنا را از خطر نابودی و فرسایش نجات دهند یا همچنان گردشگران باید از دور شنوای صدای سکوت و تخریب این هتل باشند، سکوتی تلخ که حکایت از بیتوجهی مسوولان به میراثی ملی دارد.