تادوان نام روستایی از توابع شهرستان جهرم است که دارای نخلستانهای خرما و باغات مرکبات است. این روستا در مسیر اصلی جاده شیراز – جهرم قرار دارد. روستای بزرگ تادوان درقسمت جنوب شرقی وبه فاصله 23 کیلومتری ازمرکزبخش خفر واقع گردیده است.
روستای تادوان از قدیمی ترین روستاهای بخش خفر می باشد. قدمت این روستا به بیش از 2500 سال می رسد.
آثار این روستا در زمینه تاریخی : حمام قدیمی ُ نقاره خانه -خانه گبرها – پل قدیمی و … می باشند.
غار بزرگ مشهوری به نام غار تادوان در این منطقه قرار گرفته، که یکی از بزرگترین غارهای ایران است.
جلال طوفان درکتاب شهرستان جهرم درباره تادوان چنین مینویسد:” تادوان دردوران گذشته دارای شهرت فراوانی بوده است ومحصولات آن به اصفهان، یعنی پایتخت صفویان میرفته است. تادوان به علت آب وهوای مطبوع ازقدیم جلب توجه سیاحان و اروپاییان میبوده وازگرمای بندرعباس به باغستان های آن پناه میبرده اند.
شاردن نیزمینویسد: ” بین خفر و مخک، درنیم فرسنگی سمت راست جاده، قصبه مشهوریست که بنام تادوان میخوانند. این منطقه یکی از زیباترین مناطق فارس بوده ودرانتهای جلگه خفر قراردارد. درکوهستانهای مجاورآثار قصور (قصرها) قدیمه ونشانه هایی ازمساکن پرشکوه گذشته دیده میشود. ازهمه این قراین چنین برمی آید که قبل ازاستیلای عرب این نقطه اهمیت بسزایی داشته است. اهالی قصبه، خرابه های زیبای بالای کوهها را”خانه گبران” میخوانند ودرقسمت دیگر روستا غارهایی وجود دارد که درجلوآنها دیوارهایی ازسنگ وساروج ساخته شده است “.
غار تادوان :
غار تادوان یکی از بزرگترین غارهای ایران است. دهانة غار تادوان در ارتفاع 200 متری از سطح رودخانة قره آغاج
و1200 متری از سطح دریاست. غار تادوان دارای یک دهانه است. طول غار 200 مترست.
این غار در 120 کیلومتری شرق شیراز، در کنار رودخانة معروف «قره آغاج» واقع شده است. دهانة این غار بسیار زیبا است و ابعاد آن در حدود 20×30 متر میباشد و درون آن شعبههای متعددی وجود دارد. پس از عبور از راهروی ورودی و دالانی باریک در سمت چپ، تالار بسیار بزرگی نمایان میشود که طول آن بیش از 60 متر است. عمق یکی از شعبههای این غار، که ظاهراً شعبه اصلی آن محسوب میشود، بیش از 500 متر است و به یک باتلاق منتهی میگردد.
در میان مردم بومی، منطقه ای که غار در آن واقع شده است، به تنگ تادوان نیز شهرت دارد.
جانورانی که در داخل غار تادوان زیست میکنند شامل خفاش، سوسری(حشره ای مثل سوسک) و نوعی عنکبوت هستند.
داستانها و افسانه هایی در بین اهالی منطقه رواج دارد . بطور مثال بسیاری بر این عقیده هستند که انتهای غار تادوان به خلیج فارس متصل است.
در مقابل غار، در کوه تعدادی خانه های قدیمی معروف به “خونه گبرو” وجود دارد که به یکدیگر راه دارند و به دوران مادها برمیگردد. در کتاب تادوان نوشته اند که قبلا در این مکان جنگل های بسیاری بوده و مارهای زیادی در آن زیست میکردند و نام قدیم تادوان “ماردان ” بوده است.
راه پیمایش غار و وسایل مورد نیاز:
برای پیمایش غار تا انتها نیاز به یک رکاب 6 پله می باشد، چون پس از پیمایش نیمی از غار برای دسترسی به قسمت انتهایی باید یک فرود 4 متری رفت. قسمت انتهایی غار محل زیست تعدادی زیادی خفاش است که از فضولات آنها تعدادی زیادی سوسری تغذبه می کنند. قسمت عمده غار را باید خزیده و یا کلاغ پر طی کرد، بجز قسمت انتهایی که دارای تالار بسیار بزرگی به وسعت 50 متر می باشد .
قسمت انتهایی غار افقی است و نیاز به انجام کار فنی ندارد، ولی قسمت عمده غار را باید بصورت خزیده طی کرد . این غار در منطقه گرمسیری واقع شده است و معمولا دمای درون غار بالاست.
راه رسیدن به غار تادوان :
از شیراز به سمت جهرم بعد از شهرستان خفر دو راهی خفر در سمت جنوب (سمت راست جاده) قرار دارد. قبل از رسیدن به روستا و قبل از عبور از رودخانه و پل آن باید از ماشین پیاده شد و با پیاده روی ادامه داد. به موازات رودخانه و در خلاف جهت آب به سمت غرب، دهانه غار کمی بالاتر از سطح رودخانه درون دیواره های شمالی قرار دارد.
پیشنهاد ویژه
در ابتدای ورودی غار دالانی بزرگ و بعد راهرویی باریک که به یک دالان دیگر وصل میشود قرار دارد.کمی که جلوتر برویم مسیر سه قسمت میشود و علامتهای زیادی از گروهای کوهنوردی متعددی از زمان گذشته تا کنون دیده میشود. مسیری که بدلیل تردد زیاد راه راحتتریست. در طول مسیر چاهی وجود دارد که برای عبور از آن باید از طناب استفاده کرد و بعد از گذرکردن از چاه، یک راهرو بسیار باریک قرار دارد که باید بصورت سینه خیز از ان گذشت. سپس به دالان پهن و بلندی میرسیم که مانند پلکانی است. بعد از گذشتن از آن، مسیر بسیار باریک شده و اکسیژن کم میشود.
علاقمندان حتما چند چراغ قوه، طناب کوهنوردی به همراه داشته باشند و با لباس کم غار پیمایی کنند. در بعضی قسمتهای .غار افرادی که چاقتر هستند نمی توانند گذر کنند