تاریخ خبر : 1392/10/21 – ایرنا – چشم اندازهای فرهنگی شامل موزه ها و آیین ها و سنت ها بخشی از فرهنگ غنی ایران را تشکیل می دهد. به گفته کارشناسان شناسایی بیشتر ظرفیت های این بخش می تواند صنعت گردشگری ایران را بیش از پیش رونق دهد.
سرزمین پهناور ایران بسیاری از مشخصه های گردشگری فرهنگی را در خود جای داده است و تنها برنامه ریزی می ماند تا گردشگران از این همه ظرفیت ها بهره مند شوند.
موزه ها، نمایشگاه های هنرهای سنتی و صنایع دستی و معماری، آیین ها و سنت ها و رویدادهایی نظیر چهارشنبه سوری، عزاداری ها و تعزیه خوانی تنها بخشی از این ظرفیت هاست.
در کنار این توانمندی ها نباید لذت بردن از آثار هنری شامل، نقاشی، خوشنویسی، فیلم، تئاتر، موسیقی، مینیاتور، کاشی کاری، قالی بافی و انواع تزیینات وابسته به معماری را فراموش کرد.
در گردشگری فرهنگی تمایل به آشنایی با فرهنگ مناطق مختلف مورد توجه است و از جمله مشخصه های گردشگری فرهنگی تحصیلات دانشگاهی، میانگین سنی بالا و شاغل بودن است.
اکنون گردشگری فرهنگی به الگوی مترقی گردشگری در سال های اخیر تبدیل شده است. این طیف از گردشگران، طی چند دهه، بخش بزرگی از سرزمین های با فرهنگ و تمدن غنی را زیر پا گذارده اند و اکنون به پشت مرزهای ایران رسیده اند.
به تعبیر محمد علی نجفی رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری، سرزمین ایران برای ایشان، همچون ماه پشت ابر در شب مهتابی، دلکش و مرموز و دست نیافتنی شده است. همین موضوع است که فرصتی درخشان در اختیار ما قرار می دهد.
گردشگری فرهنگی حتی بستری فراهم می کند که توسعه انواع دیگر گردشگری، مانند طبیعت گردی، درمانی، ماجراجویانه و ورزشی نیز مهیا شود.
این گونه گردشگری در مقیاس جهانی موجب تعامل و شناختن و شناخته شدن می شود. پس می تواند عامل موثری برای یادآوری هویت ایرانی و ارزش های فراموش شده آن به بطن جامعه ایرانی باشد و از این رهگذر به رونق فرهنگی این سرزمین یاری رسانده و قابلیت های آن را شکوفا سازد.
این نوع گردشگری در مقیاس ملی موجب درک صحیح جایگاه و موقعیت هویت های متنوع قومی و فرهنگی در ساختار فرهنگ ایرانی می شود و گردشگران داخلی، هر منطقه را با توجه به ویژگی های اصیلش به جا خواهند آورد در این صورت دیگر هیچ جایی ناکجای ناشناخته باقی نمی ماند.
گردشگری فرهنگی بازدید از جاذبه ها، فعالیت ها و مراسم فرهنگی است. این نوع گردشگری شامل زیربخش هایی مانند گردشگری میراث، گردشگری هنری و گردشگری بومی است.
به گفته کارشناسان رونق گردشگری به این اعتبار نیاز به سرمایه گذاری های کلان و سرسام آور ندارد، اما موجب رونق سیاسی و اقتصادی و اجتماعی می شود.
گردشگری فرهنگی طبق اصول جهانی به 2 نوع تقسیم می شود. گردشگری نوع اول دیدار از اماکن مختلف از جمله موزه ها، سایتهای تاریخی، باستان شناسی و معماری و گردشگری نوع دوم هم شامل آداب و رسوم، فرهنگ، نوع معیشت و جنبه های علمی مردم شناسی می شود.
طبق آمار سازمان جهانی گردشگری، 37درصد گردشگری بین المللی با انگیزۀ فرهنگی است و به طور چشمگیری این فرایند در حال افزایش است.
رشد روزافزون این نوع گردشگری، توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران را در جهان به خود معطوف کرده است و در فرایند برنامه های توسعۀ ایران نیز این تأثیر به خوبی مشاهده می شود.
گردشگری فرهنگی درحقیقت سفر افراد برای دیدن جاذبه های فرهنگی برای بدست آوردن اطلاعات و تجربه جدید است.
اسماعیل کاویانی کارشناس گردشگری روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا اظهار کرد: یکی از شاخه های گردشگری، گردشگری فرهنگی است که با توجه به اقلیم، موقعیت جغرافیایی، قدمت و اصالت ایران در قبل و پس از اسلام از اهمیت زیادی برخوردار است.
وی با بیان اینکه ایران از ظرفیت ها و امکانات زیادی در بحث گردشگری فرهنگی برخوردار است، افزود: همه جاذبه های فرهنگی، سنتی، آداب و رسوم، تاریخ، ابینه تاریخی و آنچه که اصالت کشور را تشکیل می دهد در حوزه گردشگری فرهنگی مورد توجه بوده و سرزمین ایران پر از این جاذبه ها است.
وی گردشگری فرهنگی را به دو بخش سنتی و نوین تقسیم کرد و گفت: در بخش سنتی آداب و رسوم، نحوه زندگی، کنش و واکنش اقوام وجود دارد که باید با ابزارهای نوین مثل فضای مجازی این ظرفیت ها را به گردشگران شناساند.
کاویانی گفت: باید با ابزارهای نوین به احیای گردشگری سنتی پرداخت تا افراد بدون حضور در محل از داشته های گردشگری آگاه شوند.
وی افزود: گردشگر باید در بخش سنتی در محل حضور یابد که دراین صورت لازم است هزینه ها را بپردازد ، این موضوع موجب اشتغال و درآمدزایی در مقصد می شود.
این کارشناس گفت: اقوام ایرانی معمولا دارای سبک های مختلف موسیقی هستند که برای گردشگران جذابیت دارد و آنان خواهان آشنایی با این هنرها هستند.
وی افزود: باید برای حضور گردشگران در مناطق مختلف امکانات مهیا کرد تا به رونق اقتصادی در این مناطق و کشور منجر شود.
کاویانی گردشگری را به دو بخش ملموس و غیرمملوس تقسیم کرد و گفت: درهر بخش گردشگر درمحل حضور می یابد اما در بخش مملوس حضور افراد مثلا برای دیدن یک ساختمان است اما در بخش غیرمملوس گردشگر با حضور درمحل ضمن آشنایی با موسیقی آن محل با آداب و رسوم منطقه نیز آشنا می شود.
وی بابیان اینکه 37 درصد گردشگری با هدف فرهنگی در جهان صورت می گیرد، گفت: یک سوم گردشگری در حوزه فرهنگی صورت می گیرد که شامل دیدن مقبره های بزرگان و شاعران و موزه ها است.
کاویانی به مشخصه های گردشگری فرهنگی اشاره کرد و گفت: در این نوع گردشگری تحصیلات افراد بالا بوده و این گردشگران دارای بینش و نگرش هستند و با حضور در محل نگرش خود را افزایش می دهند.
وی میانگین سنی در گردشگری فرهنگی را بالا دانست و گفت:در این نوع گردشگری افراد به منظور تفریح به سفر نمی روند.
کاویانی گفت: ایران دارای چشم اندازهای فراوان فرهنگی از جمله موسیقی، خوشنویسی، فیلم و تئاتر است که لازم است در این زمینه تسهیلات مختلف برای جذب گردشگران فراهم کرد.
ایجاد گردشگری فرهنگی در یک منطقه خود وابسته به تدارک فرهنگی و ارائه جذابیت های موجود، پشتیبانی محلی و منطقه ای از گردشگری فرهنگی است.از این رو شکل گیری این گونه گردشگری و همراه با آن افزایش آگاهی ساکنان محلی درباره مضرات و منافع گردشگری فرهنگی می تواند مفید واقع شود.
با این حال ایجاد زیر بناهای اقتصادی در بلند مدت و افزایش اشتغال در یک اقتصاد در حال رکود از آثار گردشگری فرهنگی است.
