به گزارش خبرنگار مهر؛ قربان ولیئی در سومین کلاس از دومین اردوی آموزشی بانوان آفتابگردان دورۀ ششم با معرفی سعدی بهعنوان یکی از قلههای شعر فارسی، او را شاعری منحصربهفرد دانست که درهمۀ قالبهای قصیده، غزل و مثنوی به شکل شگفتآوری عمل کرده و میتوان گفت که او یکی از پیغمبران شعر فارسی است. بهطورکلی شعر سعدی در سه مبحث زبان، زیباییشناسی و محتوا قابل بررسی و ارزیابی است. به اعتقاد ولیئی سعدی در هر سه جنبه از موارد ذکر شده به گونهای منحصربهفرد عمل کرده است.
ولیئی به شرح عنصر زبان در شعر سعدی پرداخت و گفت: «زبان درواقع متشکل از واژگان و نحو است. شعر سعدی از لحاظ واژه سهل است و واژها در شعر سعدی بهسادگی استفاده شدهاند. ما در شعر فارسی شاعری دیگر چون سعدی نداریم که اینطور طبیعی و موثرسخن بگوید.» او ادامه داد: «هرچند سعدی از نظر کاربرد واژگان کار خارقالعادهای انجام ندادهاست و واژگانی که در شعر خود بهکار گرفتهاست کاملا معمولی هستند، اما شعر او میتواند برای ما الگویی مناسب در سرودن شعر باشد. همانگونه که بسیاری از بزرگان ادب سر توانایی در سخن گفتن را مطالعۀ آثار سعدی میدانند.»
این شاعر گفت: قصۀ هنر، قصۀ زیبایی است و هر هنرمند با آفرینش اثرش درواقع درصدد آفرینش این زیباییهاست. این آفرینش با بهکارگیری دو شیوۀ پیرایش و ویرایش صورت میگیرد. پیرایش از طریق کاستن از چیزی است و آرایش با افزودن برآن اتفاق میافتد. هنر سعدی را در سرودن شعر میتوان از نوع اول یعنی پیرایش و هنر حافظ و خاقانی را در خلق آثارشان از نوع دوم یعنی آرایش کلام دانست.
وی افزود: آنچه مسلم است آفرینش زیبایی با کاستن از چیزی بسیار دشوارتر است. شعر سعدی در اوج سادگی زیباست و رمز ماندگاری اشعار سعدی همین سادگی و پیراستگی است.
ولیئی مبحث معانی در شعر را از موثرترین و ژرفترین دانشهای آدمی دانست و گفت:بدیع همان تناسبهای لفظی و آرایههای ادبی است. سعدی شاعری نابغه است زیرا در انتخاب زبان شاعرانهاش بسیار هوشمندانه عمل کرده و با تفکر در این موضوع که چه زبانی میتواند آینده را تسخیر کند، این زبان را برای سرودن انتخاب کرده.
ولیئی گفت: اشعار سعدی از جمله آثاری است که از صنایع ادبی متنوع در آن استفاده نشده و میتوان گفت صنعت تضاد متداولترین آرایۀ ادبی شعر اوست. فایدۀ بهکارگیری این تضاد در برجسته کردن مفاهیم موردنظر شاعر برای جلب نظر مخاطب بوده.
این شاعر در همین زمینه گفت: آرایههای شعر سعدی به حدی طبیعی هستند که در نظر اول ممکن است متوجه آنها نشویم ولی موجب التذاذ مخاطب میشود.
او در رابطه با محتوای اشعار سعدی گفت: اشعار سعدی معانی عاشقانه و عارفانه را دربرمیگیرد، شعر سعدی مردد میان عشق و عرفان است. هنگامیکه سعدی از عشق انسان سخن میگوید درواقع اشاره به عشق کیهانی دارد، یعنی عشقی که معطوف به همۀ هستی است. غزل سعدی کوششی است برای آسمانی کردن عشق زمینی. شعر سعدی اخلاقمحور است. مهمترین عنصر شعر سعدی ادب مهرورزی و اخلاق عاشقانه است. او کارکرد عشق را عبور آدمی از خود میداند.
ولیئی در پایان گفت: سعدی دارای شخصیتی متعادل است و این تعادل را در بیان آموزههایی که بهوسیلۀ آثارش درصدد انتقال آنها بوده نیز، رعایت کرده. یکی از نیازهای زمانۀ ما سعدی است. شاعران بزرگ ما درواقع سخنگوی وجدان ایرانیاند و در هر برهه از زمان شعر آنها میتواند راهنما و نجاتبخش باشد.