بازار صنایع دستی ایران حیاط خلوت چشم بادامی ها

تاریخ خبر : 1392/11/7 – تهران – ایرنا – بازار صنایع دستی ایران روزهای خوبی ندارد؛ سکوت و کسادی در جای جای این بازار دیده می شود اما در این بازار کاروبار چشم بادامی ها حسابی پر رونق است.

چینی ها با کپی برداری از صنایع دستی ایران این محصولات تقلبی را به قیمت ارزان وارد کشور می کنند و صدالبته خریداران داخلی با نگاهی ظاهری به این اجناس مشتری آن می شوند.

این محصولات تقلبی هر چند در ظاهر فریبنده است اما عمر چندانی ندارد و پس از مدتی همه ظواهر خود را از دست می دهد.

اکنون بازار و فروشگاه های صنایع دستی کشور مملو کالاهای تقلبی چینی است و دراین آشفته بازار هنرمندان چیره دست صنایع دستی خانه نشین شده اند.

برخی آمارها می گوید که 70 درصد بازار صنایع دستی در دست چینی ها است.

* همه بازار در دست چینی ها است

یک فروشنده بازار صنایع دستی در تهران به خبرنگار ایرنا می گوید همه بازار صنایع دستی را کالاهای تقلبی چینی فراگرفته و اجازه نفس کشیدن به کالاهای داخلی نمی دهد.

داریوش شجاعی گفت: این کالاها پس از مدتی ظواهر خود را از دست می دهد درحالی که صنایع دستی داخلی باکیفیت تولید می شود و عمر طولانی نیز دارد.

* بازار پر از ساخته های بی کیفیت چینی است

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم از وضعیت کنونی صنایع دستی گلایه می کند و می گوید ساخته های تقلبی جای صنایع دستی را گرفته است. بازار پر از ساخته های بی کیفیت چینی است. ما دغدغه بازارهای بین المللی را داریم، اما رقابت را در بازارهای داخلی را واگذار کرده ایم.

محمدعلی نجفی می افزاید: صنایع دستی هم با میراث فرهنگی ارتباط تنگاتنگ دارد و هم با گردشگری. هم می تواند یکی از جاذبه های گردشگری باشد و هم رونق گردشگری می تواند به رونق صنایع دستی کمک کند.

از طرف دیگر صنایع دستی از یک سو با هنر در ارتباط است از سوی دیگر با صنعت و مسایل مربوط به اقتصاد و اشتغال.

به گفته نجفی، مردم از بازارهای مهم صنایع دستی ما مثل اصفهان و شیراز و همدان ساخته های چینی می خرند. ما در بازارهای داخل کشور هم مشتری داخلی داریم و هم مشتری خارجی. با فضای جدیدی که شکل گرفته است، امیدواریم با ورود گردشگران خارجی صنایع دستی خودش یکی از جاذبه های گردشگری ما باشد.

** کارگاه های صنایع دستی یکی پس ازدیگری تعطیل می شود

حسین یاوری از فعالان عرضه صنایع دستی خواستار ممانعت از تعطیلی کارگاه ها شد و گفت: بسیاری از کارگاه های رشته های مختلف صنایع دستی به دلیل مشکلات مالی و نبود حمایت تعطیل شده و یا در حال تعطیل شدن هستند.

این هنرمند گفت: بسیاری از کارگاهها با مشکلات مختلف از جمله تهیه مواد اولیه، آب، گاز و برق مواجه هستند و به همین دلیل تعطیل و یا در معرض تعطیل شدن قرار دارند و لازم است در برنامه کوتاه مدت این مسایل رفع شود.

یاوری رشد تولید، توسعه صادرات، کاهش عوارض اجتماعی و مهاجرت و همچنین ایجاد اشتغال را از جمله نقش های صنایع دستی دانست و گفت: هنر زبان گویایی برای شناسایی فرهنگ و تمدن به جهانیان است.

این فعال عرضه صنایع دستی هنرمندان کشور را پرمایه اما کم توقع دانست و افزود: برای رفع مشکلات این قشر باید سه برنامه ضربتی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تدوین و اجرا کنیم که راه اندازی نگارستان هنرهای سنتی و ارایه آموزش از جمله این نیازها است.

** وضعیت صنایع دستی بحرانی است

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز با اشاره به مشکلات صنایع دستی کشور گفت: وضعیت صنایع دستی بحرانی است و باید برنامه هایی برای خروج از این وضعیت تدوین و اجرا شود.

بهمن نامورمطلق افزود: وضعیت صنایع دستی به هیچ وجه مطلوب نیست و این صنایع کاربرد خود را در زندگی مردم از دست داده است.

معاون صنایع دستی گفت: هنرمندان جایگاه اقتصادی خود را از دست داده اند و با مشکلات مختلف از جمله بیمه روبرو هستند.

وی با اشاره به اینکه صنایع دستی بازار خود را از دست داده است،افزود: ساختار صنایع دستی ناتوان شده و تحریم ها به صنایع دستی ضربه زده است.

نامور مطلق با اشاره به اینکه وضعیت کارگاه های صنایع دستی مطلوب نیست گفت: براساس آمار 35 درصد کارگاه های صنایع دستی در دو ماهه اخیر با تعطیلی روبرو شده اند.

نامور مطلق گفت: در زمان حاضر فناوری برخی از هنرها را از دست داده ایم و یا در حال نابود شدن هستند. شرایط طوری شده که برخی هنرهایی که ازبین رفته باید فناوری آن را از خارج وارد کنیم که این خیلی دردناک است.

**راهی جز رقابت با کالاهای خارجی نیست

امیر کرم زاده کارشناس صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری روز دوشنبه به خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: اکنون جامعه جهانی به سمت رقابت پیش می رود و در این فضا نمی توان با محدوده سازی ورود کالاهای دیگر کشورها از صنایع دستی داخلی حمایت کرد.

وی به اجرای برنامه های رقابت با کالاهای چینی در بحث صنایع دستی اشاره کرد و گفت: هرچند باید با کالاهای چینی رقابت کنیم اما محدود کردن ورود این کالاها به کشور اشتباه است و تاکنون نیز این اقدامات نتیجه ای نداشته است.

این کارشناس گفت: با توجه به ارزانی این کالاها در داخل، خریداران به سمت این کالاها می روند و در این فضا محدود کردن این کالاها فایده ای ندارد.

وی افزود: برای مقابله با ورود صنایع دستی ساخت چین باید ابتدا فرهنگسازی کرد.

کرم زاده تصریح کرد کالاهای چینی معمولا با ماشین آلات ساخته می شود بنابر این صنایع دستی نیست در حالی که صنایع دستی ما با هویت و روح هنرمند ایرانی تولید شده است که این ارزش خاصی دارد.

این کارشناس گفت: با توجه به مرغوبیت صنایع دستی کشور باید قیمت صنایع دستی داخلی بالا باشد و بالا نیز بماند و نمی توانیم آن را کاهش دهیم.

وی افزود: اکنون قیمت کالاها و مواد اولیه تولید انواع صنایع دستی افزایش یافته و در این شرایط قیمت ها گران نیست.

کرم زاده تصریح کرد صنایع دستی باید کاربرد داشته باشد و تزئینی نباشد و در ساخت آن نیز همه استانداردها رعایت شده باشد.

وی گفت: بطور مثال در ایران 10 چاقو تولید می شود و درساخت آن نیز فقط ابعاد آن را تغییر می دهم در حالی که در طراحی آن بسیار ضعیف عمل می کنیم.

این کارشناس افزود: باید در صنایع دستی طراحی و استاندارد سازی مورد توجه قرار گیرد تا این آثار از تنوع برخوردار شود.

وی برای رفع مشکل طراحی صنایع دستی گفت: برای رفع این مشکل باید دانشگاه در ارایه مواد اولیه، طراحی و ساخت و تولید کمک کند.

کرم زاده به بحث تولید انبوه در صنایع دستی اشاره کرد و گفت: چنانچه در انواع صنایع دستی به تولید انبوه نرسیم نمی توانیم در بازار جهانی رقابت کنیم و این مساله از اشکالات ما است.

وی تصریح کرد باید انواع صنایع دستی را با کیفیت بالا به تولید انبوه برسانیم و در این صورت می توانیم با دنیا رقابت کنیم.

این کارشناس گفت: همچنین در تولید صنایع دستی باید کوشش کنیم که این محصولات به محیط زیست آسیب نرساند و همچنین از نظر بهداشتی مشکل نداشته باشد.

وی افزود: صنایع دستی باید از نظر علمی و کارشناسی به تولید انبوه برسد و چنانچه این مشکلات رفع نشود قدرت رقابت با دنیا را از دست خواهیم داد.

کرم زاده همچنین به رفع مشکلات هنرمندان صنایع دستی اشاره کرد و گفت: مشکلات بهداشت، بیمه و درمان هنرمندان باید رفع شود زیرا این مشکلات تاثیر منفی در صنایع دستی کشور خواهد گذاشت.

* جذب جوانان در صنایع دستی

رشته های صنایع دستی بخصوص در بخش تجهیزات عموما نیاز به سرمایه گذاری ندارد لذا می توان با برنامه ریزی و ارائه تسهیلات، جوانان بیکار را به این بخش جذب کرد اما مهمترین دغدغه در این بخش بازاریابی و فروش محصولات در داخل و خارج از کشور است.

به باور کارشناسان برگزاری نمایشگاه یا بازارچه های محلی دائمی و همچنین معرفی گسترده صنایع دستی به مردم در جذب مشتری بسیار موثر است.

صنایع دستی با وجود مزیت هایی چون دسترسی آسان و ارزان به مواد اولیه، نیاز نداشتن به سرمایه گذاری زیاد و ابزار کار ساده به دلیل مشکلات بازاریابی و فقدان حمایت از آن توانایی جذب جوانان را ندارد.

تحول در این رشته هنگامی صورت می گیرد که بتوانیم بازاری مناسب برای فروش محصولات این صنایع ایجاد کنیم. نگاه جامع و کامل همراه با مدیریت مدرن و جدی راه رسیدن به این اهداف است.