لحظه به لحظه همراه با رشد نوزاد (۲)

 تأثیر تولد روی نوزاد

 انتقال کودک از شکم مادر به اتاق زایمان یعنی به وجود آوردن برخی تغییرات در روش زندگی او. بزرگ‌ترین این تغییرات هم توانایی نفس کشیدن به‌طور مستقل است. وقتی که جنین در رحم مادر است، ریه‌ها از مایعی پُر است که با زایمان و فشاری که ایجاد می‌شود، این مایع خارج می‌گردد.

این جدایی نوزاد از رحم مادر یعنی آزادانه نفس کشیدن. جریان خون به سرعت در بدن او اکسیژن را به تمام بافت‌ها می‌رساند تا بلافاصله خود را با زندگی خارج از رحم مطابقت دهد. به این ترتیب کودکانی که از طریق زایمان سزارین به دنیا می‌آیند، باید پاکسازی ریه شوند، زیرا فشار زایمان طبیعی را متحمل نشده‌اند.

 موهای نوزاد

 وقتی که نوزاد شما درون شکم‌تان است، از نوعی موی کرک مانندبه نام «لانوگو» پوشیده شده است. برخی از نوزادان، به‌خصوص آنهایی که تولد زود هنگام دارند، موقع تولد، تمام سطح بدنشان از این موهای بسیار ریز و نازک پوشیده شده است و این کاملاً طبیعی است. این موها چند هفته پس از تولد می‌ریزند. موهای سر او تماماً طی یک‌سال می‌ریزند و موهای جدید شروع به رشد می‌کنند.

 سایر ویژگی‌های ظاهری نوزاد

ممکن است دستگاه تناسلی نوزادتان بعد از تولد کمی متورم به نظر برسد. علت آن هم هورمون‌هایی است که مادر از طریق جنین به او می‌رساند. این تورم چند روز بعد از بین می‌رود.

 نوزاد شما به عشق نیاز دارد

 رشد کودک شما با جداسازی او از دنیای پیرامون امکان‌پذیر نیست. او یاد می‌گیرد و پیشرفت می‌کند؛ ولی فقط در صورتی که بخشی از دنیا باشد. داشتن پدر و مادر، دوستان، نزدیکان و خویشاوندان برای یادگیری و رشد او ضروری است. او از اطرافیانش عشق، تصدیق، شهامت و جرأت دریافت می‌کند و به این ترتیب بسیاری از استعدادهایش شکوفا می‌شوند.

بعضی چیزها به صورت اتفاقی روی می‌دهند؛ مثل در آغوش کشیدن کودک، حرف زدن با او، آرام کردن او وقتی که می‌گرید و به این ترتیب به او حس امنیت، اعتماد و اطمینان می‌دهید و او با این احساس رشد می‌کند و پر از شور و نشاط می‌شود.

 پوست نوزاد

 بعد از تولد، گویی نوزاد شما را با نوعی ماده روغنی و کرم مانند که «ورنیکس» نام دارد، پوشانده‌اند. این ماده چرب از پوست او محافظت می‌کند و نمی‌گذارد از مایع آمینوتیک موجود در رحم اشباع شود و بلافاصله بعد از تولد هم پاک می‌شود. پوست نوزاد کمی آبی به نظر می‌رسد.

این کبودی کم‌کم وقتی که نفس کشیدن‌های او مرتب‌تر و منظم‌تر می‌شوند و گردش خون و اکسیژن در بدنش بهبود می‌یابد، به سمت صورتی می‌رود. همچنین پوست کمی چروکیده به نظر می‌رسد؛ زیرا هنوز هیچ لایه چربی زیر پوست وجود ندارد. دو تا سه هفته بعد از تولد نوزاد، پوست او خشک و پوسته پوسته می‌شود و برخی نقاط سفید روی آن ظاهر می‌گردد که به آن، نقاط شیری می‌گویند. این نقاط که غده‌های چربی هستند، خود به خود از بین می‌روند.

 شما هم رشد می‌کنید

 هم زمان که کودک یاد می‌گیرد و با مهارت‌های بیشتری آشنا می‌شود، پدر و مادرها نیز خود را با نیاز آنها سازگار می‌کنند. وقتی که کودک شما چهار ماهه می‌شود، احتمالاً به این فکر می‌افتید که یک برنامه مرتب روزانه شامل شیر دادن، چرت‌زدن، کمی راه رفتن، حمام کردن، غذا دادن، خواب شبانه و ... برای او تعیین کنید. این برنامه منظم و روزانه نه تنها به کودک‌تان حس اطمینان و امنیت می‌دهد، بلکه متقابلاً شما هم همین احساس را پیدا خواهید کرد.

 فرآیند رشد

 رشد، یک فرایند طولی نیست. گاهی اوقات رشد کودک یک قدم به عقب بر می‌گردد؛ مثلاً ممکن است نوزاد شما مدتی به‌طور مرتب هر شب خوب بخوابد و بعد از چند روز به‌طور ناگهانی و بی‌دلیل هر شب چند بار از خواب بیدار شود، یا اینکه چند روز با اشتها غذا بخورید و خود به خود چند روز اشتهایش کم شود. این عقب گرد کاملاً طبیعی است. هر عقب گرد نشان دهنده یک جهش رشدی است که به زودی اتفاق می‌افتد.

بازی کردن یعنی یادگرفتن

 بازی کردن با کودک نه تنها او را سر گرم می‌کند، بلکه تجربه‌های یادگیری را نیز برای او به ارمغان می‌آورد. هر وقت که با او بازی می‌کنید، نه فقط او راسر گرم کرده‌اید، بلکه چیزهای ارزشمندی در مورد خودش، خودتان و محیط اطراف به او آموخته‌اید.

مثلاً هر وقت که جغجغه‌اش را تکان می‌دهید تا صدایش در آید، به او مفهوم علت و معلول را می‌آموزید؛ به طوری‌که او به زودی یاد می‌گیرد با تکان دادن جغجغه می‌تواند صدای آن‌را بشنود. وقتی که خرس کوچولویش را پنهان می‌کنید، به او مفهوم پیچیده‌تر وجود اشیاء بدون آنکه دیده شوند را می‌آموزید و او یاد می‌گیرد که خیلی چیزها وجود دارند، ولی دیده نمی‌شوند.

برای خواندن بخش اول - لحظه به لحظه همراه با رشد نوزاد- اینجا کلیک کنید.