هنر انتقاد کردن این است که فرد مورد انتقاد تشویق شود که عملکرد بهتری داشته باشد و حس بدی هم پیدا نکند. انتقاد سازنده رفتار فرد را بهبود میبخشد و در آن تقصیر به گردن فرد نمیافتد و خبری از حملات فردی هم نیست. انتقاد سازنده لحن مثبتی دارد و روی اهداف روشن و قابل دسترسی تمرکز دارد. اما چگونه میتوان انتقاد کرد؟
1. تفاوت انتقاد سازنده و مخرب را دریابید.
انتقاد سازنده رفتار یک فرد را بهتر میکند و آنها را تشویق میکند که تغییرات مثبتی داشته باشند. در حالی که انتقاد مخرب، فرد را محکوم کرده و او را ناامید میسازد.
در انتقاد مخرب، افراد تحقیر و تخریب میشوند و آزار میبینند. در عوض، در انتقاد سازنده، یک رفتار بهبود مییابد بدون آن که حملهای شخصی در کار باشد. عزت نفس فرد در این حالت آسیب نمیبیند.
2. نیت خوبی داشته باشید.
هدف شما برای انتقاد از کار یا رفتار یک نفر روی نحوه انتقال پیام شما تاثیر میگذارد. اگر شما در کنار این که میخواهید فرد پیشرفت کند انگیزهای هم برای تخریب او داشته باشید، انتقادتان مخرب خواهد بود. ببینید که آیا انتقاد شما اوضاع را بهتر میکند یا نه.
نیت خوب لزوما منجر به پاسخ مثبت نمیشود. مثلا اگر دوست شما از آخرین باری که دیدهاید بسیار چاقتر شده، این که به او بگویید که برای حفظ سلامتیاش وزن کم کند احتمالا به جایی نخواهد رسید و او ممکن است احساس آزردگی کند. انتقاد از آن زمینههایی است که نیت در آن اهمیت کمتری از حرف و عمل دارد.
به جای آن که ناگهانی رفتار کنید و حرفی بزنید، خوب فکر کنید و از خود بپرسید اگر حرفتان را به او بزنید چه اتفاقی میافتد. آیا کلمات مناسبی را انتخاب کردهاید؟ آیا آداب اجتماعی را رعایت میکنید؟ خودتان چطور؟ برای مثال، اگر میخواهید از وزن دوستتان انتقاد کنید و خودتان همیشه لاغر بودهاید، به این فکر کنید که او ممکن است چه احساسی از حرف شما داشته باشد؛ شمایی که هرگز برای وزن کم کردن تقلا نکردهاید و حس نکردهاید که تبعیض اجتماعی بین لاغرها و چاقها چقدر بد است.