چگونه کودک با شخصیت می‌شود (۱)

تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت

با آنکه کودکان در بسیاری از رفتارها و ویژگی‌ها با هم اشتراک دارند، اما تفاوت‌های بسیاری نیز بین آنها وجود دارد؛ حتی در نخستین روزهای پس از تولد کودک شما موجودی است منحصر به فرد با خصوصیات ژنتیکی مربوط به خودش که تجربیات خاص خودش را در شکم مادر، هنگام تولد و در چند روز نخست بعد از تولد داشته است.

تأثیر ژنتیک

از همان نخستین روزهای تشکیل نطفه، خصوصیات ظاهری نوزاد مانند سایر ویژگی‌هایش شکل می‌گیرند. او نیمی از ژن‌هایش را از مادر و نیمی دیگر را از پدر به ارث می‌برد (از تخمک و اسپرم). اما از آنجا که هر اسپرم و هر تخمک ترکیبی از انواع ژن‌هاست، ظاهر، شخصیت و استعدادهای کودک نیز منحصر به فرد می‌شوند.

کودکان در ترکیب ژن‌ها تفاوت‌های بسیار زیادی با هم دارند؛ حتی اگر دوقلو باشند. بیشتر خصوصیات فیزیکی نوزاد شما توسط همین ژن‌ها کنترل می‌شوند؛ مثل رنگ موها و چشم‌ها، گروه خونی، جنسیت، بلندی قد، شکل اندام و ... . بنابراین حداقل برخی از ویژگی‌های شخصیتی، مثل ژن‌های خجالتی بودن و ژن‌های باهوشی می‌توانند به‌طور ژنتیکی از والدین به فرزندان منتقل شوند.

علاوه بر آنکه آرایش ژن‌ها روی رفتارهایی مثل برونگرا یا خجالتی بودن، اهل ورزش بودن یا اهل درس و دانشگاه بودن، آرام یا بی‌قرار بودن اثر می‌گذارند، شیوه مراقبت از کودک و تربیت او نیز تأثیر بسزایی روی شخصیت او دارد.

 تفاوت‌های جنسیتی

اکثر متخصصان بر این باورند که تفاوت‌های جنسیتی، مثل ویژگی‌های شخصیتی نیز تحت تأثیر رفتارهای اکتسابی و ویژگی‌های ارثی هستند. براساس پژوهش‌هایی که اخیراً به عمل آمده است، وقتی که نوزاد پسر لباس دخترانه به تن می‌کند، پدر و مادر که هنوز او را ندیده‌اند، به شکل دیگری با او رفتار می‌کنند.

اما همین که لباس‌های پسرانه خود را به تن می‌کند، طرز برخورد پدر و مادرشان با او حالت دیگری پیدا می‌کند؛ مثلاً به نوزادان پسر معمولاً عروسک‌های خشن‌تر، ماشین، قطار و تفنگ داده می‌شود و با دخترها بسیار لطیف‌تر برخورد می‌شود.

 تفاوت در رشد مغزی

با اینکه عوامل بیرونی تأثیر زیادی در رشد نوزاد دارند، برخی از پژوهشگران می‌گویند ساختار مغز تأثیر زیادی در تفاوت‌های رشد دارد. مثلاً سمت راست مغز که مسؤول کنترل فعالیت‌های فیزیکی است، در پسرها بیشتر رشد می‌کند؛ در حالی‌که سمت چپ مغز که مسؤول مهارت‌های حرکتی و گفتاری است، در دخترها زودتر از پسرها به رشد می‌رسد.

 خلق و خوی نوزاد شما

عوامل بسیاری در شکل‌گیری شخصیت و خلق و خوی نوزاد اثر می‌گذارند. جنسیت، ژنتیک، محیط اجتماعی و ... البته بیشتر این موارد از کنترل شما خارج هستند. شما نمی‌توانید خودتان شخصیت نوزادتان را انتخاب کنید. بیشترین تأثیری که نوزادتان از شما می‌گیرد، از رابطه‌ای که با او دارید، ایجاد می‌شود.

مطمئناً نمی‌توانید نوزاد خود را انتخاب کنید، ولی می‌توانید با نوع رابطه و رفتار خود شخصیت او را رشد دهید. نوزادان نیز همانند دیگران از عشق و توجه لذت زیادی می‌برند. شخصیت و خلق و خوی نوزادان در سنین پایین بسیار متغیر است؛ به‌طوری که نمی‌توان پیش‌بینی کرد نهایتاً چه خلق و خویی در آینده خواهد داشت.

 مهارت‌های ارتباطی

نوزاد شما میل زیادی به ارتباط برقرار کردن با شما دارد و به سرعت سعی می‌کند از راه‌های مختلف با شما ارتباط برقرار کند. او به شکل‌های مختلف گریه می‌کند و با هر یک می‌خواهد یکی از نیازهایش را به شما بفهماند. او از چشم‌هایش و سایر قسمت‌های بدنش استفاده می‌کند. قبل از دو ماهگی، لبخند زدن را شروع می‌کند و اشتیاقش به بودن در کنار شما را نشان می‌دهد.

گریه کردن

مؤثرترین روش برای ارتباط برقرار کردن در میان نوزادان، گریه است. او این‌کار را بسیار زیاد انجام می‌دهد؛ چرا که فقط از این راه می‌تواند شما را متقاعد کند نیازش را برطرف سازید. در واقع گریستن نوزاد را می‌توانید اولین حرفی که به زبان می‌آورد، تلقی کنید. پزشکان می‌گویند نخستین گریه نوزاد بعد از تولد، برای آن است که هوا به خوبی وارد ریه‌هایش شود و او به درستی نفس بکشد.

گریه‌های مختلف نوزاد با انواع صداهایی که به هنگام گریه کردن تولید می‌کند، هر یک نشانه‌ای هستند و شما این مسأله را کم‌کم خواهید آموخت. گریه هر کودک منحصر به خودش است. گریه ناشی از گرسنگی معمولاً به صورت صداهای ریتمیک است. اما گریه‌ای که از روی خستگی است، منظم نیست و توقف‌های طولانی‌تری در آن دیده می‌شود.

نوزاد با هر بار توقف در میان گریه‌هایش کمی منتظر می‌ماند تا شاهد واکنش شما باشد. وقتی با انواع صداهای نوزاد و ریتم گریه‌هایش آشنا شوید، او را بهتر می‌شناسید و نیازهایش را بسیار سریع‌تر برآورده می‌کنید...

برای خواندن بخش دوم- چگونه کودک با شخصیت می‌شود- اینجا کلیک کنید.