موزه مردم شناسی رفسنجان در در مکانی به نام میدان موزه واقع شده است . گفتنی است موزه مردم شناسی رفسنجان یکی از جالبترین موزه های مردم شناسی موجود در سطح کشور است که در آن انواع مجسمه، عتیقه جات، دستگاههای بافندگی و ریسندگی، آسیاب های آبی و … به چشم می خورد. این موزه که حمام قدیمی آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان می باشد سالهاست به موزه مردمشناسی تبدیل شده و آداب و رسوم رفسنجانیها در این مکان به نمایش گذاشته است یک راهروی کوچک با سقفی کوتاه رختکن حمام آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان را به گرمخانه حمام وصل میکند، مجسمههایی در سمت چپ این اتاق قرار دارند که آیین و رسوم عروسی رفسنجانیها در دوره قاجاریه را به نمایش گذاشتهاند. مجسمههای زن، لباسهای رنگووارنگ به تن کردهاند و سینیهایی در دست دارند که پر از گل و سکه و انواع خوراکیها از جمله پسته خوشمزه رفسنجان است. تعدادی از مجسمههای مرد هم لباس محلی بر تن دارند و یک دهل و شیپور در دست دو نفر از آنهاست و یکی از مردها هم یک سینی را بر روز سر گذاشته است، اما در میان آنها، مجسمهای که لباس و کلاه جاهلی به تن دارد بیش از سایر مجسمهها خودنمایی میکند. وسایل سنتی حمام از تخته چوبی حنابندان و سنگ پا گرفته تا شانه چوبی و ظرفهای مسی هم در قسمتی از حمام آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان به نمایش گذاشته شده است. مجسمه بعدی به نمایش گذاشته شده در حمام آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان باز هم مجسمه یک زن است که لباس محلی به تن دارد و یک مشک بزرگ در جلوی وی گذاشته شده است. وسایل سفالی چون شیرآور و شیردان در کنار مجسمه پیرزن رفسنجانی قرار دارد در گذشته از شیرآور برای نگهداری لبنیات و گوشت استفاده میکردند و بر روی شیردان هم آب میپاشیدهاند و زمانی که خنک میشده است، زیر آن، شیر و انواع لبنیات را قرار میدادهاند، به نوعی شیرآور و شیردان را میتوان یخچال قدیمیها خواند خمرهای که آب را تصفیه میکند اما خمره تصفیهکننده آب یکی از جالبترین اشیا موجود در حمام آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان است، خمرهای که آب از بدنه آن تراوش کرده و طی این تراوش، املاح آب گرفته شده و آب تصفیه میشود در گوشه دیگری از حمام آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان نیز تنور گلی نصب شده است و بر روی آن مجسمه بانویی قرار گرفته که در حال پخت نان محلی رفسنجان به نام کُرنو یا کُرنون است در ویترین و طاقچههای حمام قریشی هم انواع کلون و قفل در، ظروف مکشوفه از خانه تاریخی حاجآقا علی رفسنجان، یکی از نخستین تلفنهای هندلی وارد شده به رفسنجان به نمایش گذاشته شده است . برای ورود به بخش بعدی حمام قریشی باید از دو پله بالا بروم، پس از بالا رفتن از پلهها وارد اتاقی میشوم که دیوارهای دورتادور آن را ویترینهایی احاطه کردهاند و نسخ قدیمی، ادوات دلاکی شامل تیغ و آیینه، وسایل زینتی، دیگ سنگی، کشفیاتی از یک گور تاریخی در حومه شهر رفسنجان، ظروف سفالی و عکسهایی از حکام و بزرگان شهر رفسنجان در اواخر قاجار و اوایل پهلوی در این ویترینهای شیشهای جا خوش کردهاند. گالری صنعت و معدن در حمام قریشی بخشی از حمام آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان را با عنوان گالری صنعت و معدن نامگذاری کردهاند و در این گالری دستگاههایی مانند گرجین یا خرمنکوب، انبر مخصوص کاشت، ادوات کشاورزی سنتی، دولاب، گاوآهن و … وجود دارد در گوشهای از گالری صنعت و معدن حمام قریشی رفسنجان هم کارگاه کوچک آهنگری سنتی برپا شده است و مجسمه مرد آهنگر و شاگرد وی در آن قرار دارد بر روی سکوهای آخرین اتاق حمام آقا سیدمهدی قریشی رفسنجان هم نمونههایی از تمپوشههای سفالی که برای انتقال آب از آنها استفاده میشده است، آجرهای سنتی مکشوفه از بناهای مختلف رفسنجان، خُمهای گندم، سنگهای آسیابهای قدیمی و سنگ قبرهای تاریخی به نمایش گذاشته شده است.
منبع : صداو سیمای مرکز کرمان