تاریخ خبر :1393/12/10-
خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ صبح امروز سیزدهمین همایش باستان‌شناسی ایران درحالی برگزار شد که مدیران و مسئولان با نگاهی متفاوت به بررسی ابعاد و زوایای مختلف این حوزه پرداختند.
به‌گزارش CHN، معاون میراث‌فرهنگی کشور تاکید کرد، باستان‌شناسی ایران از نظر موضوعی، زمانی و تنوع مکانی آن حدود گسترده است که ابعاد مختلفی از زندگی هر کدام از جوامع انسانی جامعه ایرانی و غیرایرانی را به‌هم پیوند زده است.
او تاکید کرد، باستان‌شناسی ارزش‌ها و مفاهیم گسترده و پیچیده‌ای را در خود جای داده که در صورت پژوهش و کاوش دقیق و علمی مسیر زندگی ما را روشن‌تر خواهد ساخت.
این درحالی است که طالبیان با اشاره بر اینکه نباید به این حوزه به صورت بخشی نگاه کرد، افزود: «سازمان میراث فرهنگی باید به عنوان متولی امر باستان‌شناسی در تعامل بین پژوهشگاه و دانشگاه حمایت لازم را در تربیت کیفی دانشجویان داشته باشد و از تعامل بین موسسات علمی در سطح ملی و جهانی و استفاده از تجربیات بین این مراکز بهره‌مند شود، اما نکته اساسی در آن است که پژوهش، حفاظت، مرمت، آموزش و معرفی شایسته یک موضوع یکپارچه است،حتی منشورهای بین‌المللی که ایران به آن‌ها متعهد است نیز به چنین چیزی اشاره می‌کنند.»
او گفت: «گروهی از افراد بحث حفاظت و مرمت را دنبال می‌کنند و گروهی دیگر بحث معرفی و انتشارات،اما فاصله ایجاد شده بین این بخش‌ها،مسائل و مشکلاتی را به دنبال دارد. زمانی در این زمینه موفق بودیم که اطلاعات کاوش به موقع منتشر می‌شد و به موقع در اختیار گروه‌های بعدی قرار می‌گرفت.»
به‌گفته طالبیان، آنچه مسلم است ما این دانش و اطلاعات جدید را برای جامعه تولید می‌کنیم تا درک آن از میراث فرهنگی ارتقا یابد و به عنوان ثروت فرهنگی مورد حفاظت قرار گیرد و از آن برای ساخت آینده و نسل‌های بعدی استفاده شود. اما اگر جامعه از این ظرفیت بی‌خبر باشد نقش رسانه و اهمیت‌دهی به مخاطب و استفاده از ظرفیت‌ها و سرمایه‌های اجتماعی مردمی اهمیت می‌یابد.
او گفت: «فلسفه ایجاد پایگاه‌ها برای یکپارچگی حوزه‌های مختلف است تا همه چیز و همه بخش‌ها با یکدیگر فعالیت کنند، چون پس از کاوش باید حفاظت همزمان انجام شود. در موزه‌ها نیز وضعیت این گونه است. به هر حال بایدها و نبایدهای باستان‌شناسی و میراث فرهنگی امروز بسیارند.»
محمدحسن طالبیان با تاکید براین‌که هرچه علمی‌تر و اصولی‌تر آثار باستانی کشور مطالعه و کاوش شوند جایگاه علمی کشور در حوزه‌ی میراث فرهنگی توسعه و ارتقاء می‌یابد و زمینه‌های بهره‌برداری از این منابع در جهت توسعه پایدار ایران فراهم می‌شود، گفت: « درحال‌حاضر علاوه بر ثبت تعدادی از این میراث ارزشمند در فضای بین‌المللی جایگاه و فضای تاریخی و فرهنگی کشور شناخته شده و این مسیر همچنان در حال پیشروی است.»
او چشم‌انداز سازمان میراث فرهنگی به پژوهش، حفاظت و معرفی آثار تاریخی و طبیعی را یک نگاه جهانی دانست و تاکید کرد: «در این چشم‌انداز باید جایگاه میراث فرهنگی در نگاه بلند مدت سازمان میراث فرهنگی در عرصه‌های بین‌المللی بویژه علوم رو به رشد و میان‌رشته‌ای میراث فرهنگی در حوزه‌های مختلف علمی مانند کاوش‌های مشترک بین‌المللی و ملی، تقویت بنیان‌های علمی کشور در حوزه میراث فرهنگی، انتشارات مشترک و ظرفیت‌سازی ایران در مقیاس ملی و منطقه‌ای مدنظر باشد.»
این درحالی است که به گفته معاون میراث‌فرهنگی کشور هنوز از علوم میان‌رشته‌ای مانند باستان‌گیاه‌شناسی، باستان‌جانورشناسی، نجوم‌شناسی و قوم باستان‌شناسی و استفاده از روش‌های نوین مثل ژئوفیزیک و تصاویر ماهواره‌ای که باید تقویت شده و به خدمت گرفته می‌شدند، استفاده نمی‌شود. چنانچه روند کند انتشار نتایج کاوش و فاصله داشتن با روشن سیستماتیک حفاظت از محوطه‌ها پس از کاوش را مسیری است که سازمان میراث فرهنگی هنوز با آن فاصله دارد و باید حوزه‌های بنیادین مانند باستان‌شناسی تقویت و نظام‌مند باشند و با نگاهی همه جانبه حرکت کنند.
راه‌اندازی شوراهای منطقه‌ای و توسعه کمی و کیفی پایگاه‌ّها
طالبیان در ادامه از راه‌اندازی شوراهای منطقه‌ای در استان‌های کشور برای تعیین حریم آثار تاریخی خبر داد. به‌گفته او، با این اقدام سرعت تعیین حرائم افزایش می‌یابد. چراکه سازمان میراث‌فرهنگی در بسیاری مواقع برای حفاظت‌های فیزیکی با مشکل روبرو می‌شود.
او با تأکید بر اینکه در پایگاه‌ها توسعه کمی و کیفی داریم، گفت: «رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی باید برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی باستان‌شناسی در طول سال را اعلام کند.»
طالبیان همچنین درباره راه‌اندازی موزه‌های منطقه‌ای کشور گفت: «سال گذشته با 12 موزه در سطح کشور مواجه بودیم که بیش از 13 سال از آغاز کار تجهیز آن‌ها می‌گذشت، در حدی که 14 تا 15 میلیارد تومان اعتبار برای آن‌ها هزینه شده بود، این در حالی است که اگر سالی یک میلیارد اعتبار به آن‌ها اختصاص می‌یافت با یک اولویت‌بندی ساده و برنامه‌ریزی دقیق می‌توانستیم کارها را به خوبی انجام دهیم. مانند اقدامی که برای موزه‌ی منطقه‌ای خراسان انجام دادیم.»
او توجه به وضعیت موزه‌های کرمانشاه، اهواز، تبریز و شیراز که مدت زمان زیادی از آغاز تجهیز و ساماندهی آن‌ها گذشته است را از جمله نمونه‌هایی دانست که می‌شد با یک اولویت‌بندی ساده و با پول کم آن‌ها را به سرانجام برسانیم.
افتتاح موزه دوران اسلامی در اردیبهشت سال 94
معاون میراث‌فرهنگی کشور همچنین درخصوص راه‌اندازی موزه دوران اسلامی گفت: «این موزه از 12 سال پیش گرفتار ساماندهی بود، با این وجود تمام تلاش خود را می‌کنیم تا برای 28 اردیبهشت سال آینده این کار تمام شود. توسعه موزه دوران اسلامی تا میدان مشق نیز در حال پیگیری است که باید نسبت به آن نیز توجه کافی انجام شود.»
