دکتر محمدحسین صالحی سورمقی
زعفران گیاهی است با نام علمی Crocus Sativus از خانواده زنبق (Iridaceae).
خواص درمانی
بر حسب آزمایش‌هایی که در اروپا انجام شده است، زعفران خاصیت کاهش چربی و کلسترول خون و افزایش نفوذ اکسیژن در پلاسما را در موش آزمایشگاهی از خود نشان داده است. در طب عوام نقاط مختلف جهان، زعفران به عنوان آرام‌بخش، ضداسپاسم، اشتهاآور و مقوی معده استفاده می‌شود. در کشور آلمان زعفران به عنوان آرام‌بخش، درمان درد معده و شکم و آسم مصرف می‌شود.
نگهداری
زعفران باید دور از نور و رطوبت باشد، بهتر است نگهداری زعفران در ظرف شیشه‌ای یا فلزی دربسته باشد و در حرارت معتدل نگهداری شود، با توجه به اینکه اسانس (مواد معطر) زعفران قابل تبخیر شدن است، در صورت نگهداری نامناسب، به مرور زمان اسانس آن تبخیر شده و از اثرات دارویی و طعم و مزه زعفران کاسته می‌شود و مرغوبیت آن از دست می‌رود. چون مواد معطر گیاهی یعنی اسانس در حالت پودرشده، بسیار سریع‌تر از پودر نشده آن تبخیر می‌شود، بهتر است زعفران را تا موقع مصرف پودر نکنیم و یا در صورت پودر کردن آن را در ظرف بسته نگهداری نماییم.
تقلبات
مهم‌ترین تقلبی که به عنوان زعفران صورت می‌گیرد گل رنگ می‌باشد که شباهتی به زعفران دارد و می‌تواند ایجاد رنگ زرد کند. زعفران به ویژه به صورت پودر، با تقلبات بیشتری می‌تواند همراه باشد.
سمیت
با آزمایشاتی که به عمل آمده، مصرف حداکثر 5/1 گرم در روز برای یک فرد بالغ بلامانع است، ولی باید سعی کرد که برای جلوگیری از عوارض و مشکلات بعدی، کمتر از این مقدار مصرف شود و از زیاده‌روی در مصرف آن خودداری شود.
تحقیقات جدید
یکی از مواد موجود در زعفران که مقادیر زیاد آن باعث سمیت می‌شود، ماده‌ای به نام Safranal است که جزو مواد اصلی زعفران است. با تحقیقات جدیدی که اینجانب و همکاران در دانشکده داروسازی تهران روی زعفران انجام داده‌ایم، می‌توان گفت که سمیت زعفران ایرانی در مقادیر زیاد، کمتر از انواع غیرایرانی است که این موضوع هنوز برای مجامع علمی و استفاده‌کنندگان در جهان گزارش نشده و تازگی دارد.
