دیابت حاملگی، در کمین مادران است (۱)

فاطمه قائم مقامی

بسیاری از افراد با دیابت و انواع آن که با نام‌های دیابت نوع I و دیابت نوع II یا بزرگسالان، معروف است تا حدودی آشنایی دارند ولی به جز این دو دسته نوع دیگری از دیابت به نام دیابت حاملگی نیز دیده می‌شود که داشتن آگاهی از آن خصوصا برای خانم‌های در سنین حاملگی ضروری به نظر می‌رسد.

برای چند و چون از آسیب ها خطرات این نوع بیماری با دکتر فاطمه قائم مقامی استاد نمونه دانشگاه علوم پزشکی تهران به گفت و گو نشستیم که حاصل آن را در پی می خوانید:

سرکار خانم دکتر لطفا بفرمایید منظور از دیابت حاملگی چیست و چند درصد از خانم‌های باردار به این عارضه مبتلا می‌شوند؟

به بالا رفتن قند خون در هنگام بارداری دیابت حاملگی می‌گویند که معمولا در سه ماهه دوم وسوم بارداری ظاهر می‌شود. شایع‌ترین زمان ایجاد دیابت حاملگی بین هفته‌های 24تا 28 حاملگی است.

شیوع دیابت حاملگی در مناطق مختلف با یکدیگر متفاوت است ولی می‌توان گفت که بین 2 تا 5 درصد خانم‌های باردار به دیابت حاملگی مبتلا می‌شوند. البته این میزان در خانم‌های بارداری که دارای عوامل خطر دیابت حاملگی هستند بیشتر است و حتی ممکن است به 14درصد نیز برسد.

عوامل خطر ابتلا به دیابت حاملگی چیست؟

سن بالای30 سال، چاقی به خصوص وزن بالای90 کیلوگرم، سابقه قبلی از دیابت یا اختلال تحمل گلوکز، پرفشاری خون و سابقه آنومالی‌‌های (ناهنجاری‌های) جنینی در حاملگی قبلی از عوارض خطر ابتلابه دیابت حاملگی هستند.

دیابت حاملگی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در خیلی از موارد، دیابت حاملگی دارای علائم خاصی نیست. بنابراین توصیه می‌شود تمام خانم‌های حامله در مواقع مخصوص از نظر دیابت حاملگی غربالگری شوند.

تست غربالگری اولیه برای تشخیص دیابت حاملگی، تست امتحان گلوکز (Glucose Challenge Test یاGCT) است. این تست برای تمامی خانم‌های حامله که بین هفته‌های 24 تا 28 حاملگی هستند انجام می‌شود. البته اگر در ویزیت اولیه، قند خون صبحگاهی خانم حامله بیشتر از 95 باشد و یا دارای عوامل خطر دیابت حاملگی باشد، تست امتحان گلوکز در هنگام ویزیت اولیه انجام می‌شود.

روش انجام تست امتحان گلوکز به چه صورت است؟

روش انجام تست امتحان گلوکز به این صورت است که خانم حامله باید 50 گرم گلوکز بخورد و قند خون او یک ساعت بعد آزمایش شود. اگر قند خون او بیشتر از 130 باشد به دیابت حاملگی مشکوک می‌شویم. در صورتی که تست امتحان گلوکز مثبت باشد برای تشخیص قطعی دیابت حاملگی باید «تست تحمل گلوکز 3 ساعته» را انجام داد.

در صورتی که تست امتحان گلوکز منفی باشد ولی فرد دارای عوامل خطر دیابت حاملگی وعلائم آن باشد نیز این تست انجام می‌شود. خانم حامله ابتدا باید به مدت 8 ساعت ناشتا باشد و سپس 100 گرم گلوکز مصرف کند و قند خون وی ساعت اول، دوم و سوم پس از مصرف قند خون اندازه‌گیری شود...

برای خواندن بخش دوم- دیابت حاملگی، در کمین مادران است- اینجا کلیک کنید.