تحریریه ماهنامه کودک سالم
مصرف بیشتر ویتامین‌ها و مکمل در طول یک سال نخست زندگی کودک، ضرورت ندارد حتی در مواردی میتواند خطرناک هم باشد، اما مواردی هم هستند که توصیه به مصرف ویتامین‌ها شده است مثل قطره AD .برخی از کودکان نارس و ضعیف نیاز به مصرف برخی از انواع مکمل‌‌ها و ویتامین‌ها دارند که طبق دستور پزشک این کار صورت می‌گیرد. شیر مادر یک منبع طبیعی و فوق‌العاده از انواع ویتامین‌هاست بنابراین برای رفع کمبود ویتامین ها هرگز کودک خردسال خود را از تغذیه شیر مادر محروم نکنید مگر در موارد نادر.
ویتامین A
ویتامین A برای سلامت و رشد کودک بسیار ضروری است. بینایی و رشد استخوانی شیرخوار بسیار تحت تاثیر این ویتامین است آگاهی از اینکه در کدام میوه‌ها و مواد غذایی بیشتر وجود دارد و شیرخوار به چه میزان ویتامین A نیاز دارد از وظایف والدین است.
کودکان در سن 3-1 سالگی: براساس استانداردهای بین‌المللی، این دسته از کودکان روزانه 300 میکروگرم ویتامین A احتیاج دارند.
کودکان 4 سال به بالا: هر روز به 400 میکروگرم ویتامین A احتیاج دارند.
بهترین منابع ویتامین A
هویج و آب هویج سیب زمینی شیرین پخته شده اسفناج پخته شده سوپ سبزیجات زردآلو شیر گوجه‌فرنگی
کمبود ویتامین A چه بر سر کودکان و نوزادان می‌آورد؟
شب‌کوری یکی از بدترین و شدیدترین انواع عوارض ناشی از کمبود
ویتامین A است کمبود ویتامین A میتواند به نابینایی کامل منجر شود. هر ساله تعداد زیادی کودک در کشورهای جهان سوم بر اثر سوء تغذیه به نابینایی مبتلا می‌شوند. کمبود این ویتامین حتی میتواند منجر به مرگ مادر به هنگام زایمان نیز شود. این ویتامین تاثیر زیادی در افزایش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های عفونی دارد. کمبود آن حتی به مقدار اندکی باعث بالا رفتن خطر ابتلای کودک به عفونت‌های تنفسی، گوارشی و حتی کاهش میزان رشد و افزایش احتمال خطر مرگ در اثر بیماری‌های سخت می‌شود.
علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین A
کمبود ویتامین A باعث شب‌کوری، اختلاف در دستگاه تنفسی و سرطان می‌شود. کمبود ویتامین A باعث کاهش تولیدرودوپسین (رنگدانه مسئول دیدن در نور کم) می‌شود. این رنگدانه در شبکیه وجود دارد و از نوعی پروتئین به نام اوپسین و رتینال به وجود می‌آید که نوعی ویتامین A است بنابراین کمبود ویتامین A باعث کاهش تولید آن و در نتیجه شب‌کوری می‌شود. مهمترین علت کمبود این ویتامین، مقدار ناکافی آن در رژیم غذایی است. مادران شیرده که دچار کمبود ویتامین A هستند نیز این کمبود را به نوزادان خود منتقل می‌کنند.
کمبود ویتامین A علاوه بر بینایی نوزاد روی دستگاه ایمنی آنها نیز اثر می‌گذارد و در اثر آن کودک مبتلا به عفونت‌های مکرر می‌شود. اسهال در این دسته از کودکان بیشتر از دیگران دیده می‌شود.
کودکانی که با کمبود ویتامین A مواجه هستند، در اثر بیماری‌ها، دوران نقاهت طولانی‌تری دارند سیستم خون‌سازی ضعیف‌تری دارند. بیشتر دچار بی‌اشتهایی می‌شوند. بیشتر در معرض اسهال، سرخک و عفونت دستگاه تنفسی هستند.
به طور کلی نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند از هر لحاظ در وضعیت بهتری هستند در مقایسه با نوزادانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند.
شیرخوار از زمان بدو تولد تا شش ماهگی نیاز به هیچ ویتامینی ندارد فقط باید ویتامین D بدنش تامین شود. معمولا ویتامین D را در قطره ویتامین AD به کودکان می‌دهند چرا که طعم آن برای کودک خردسال بهتر است.
دقت داشته باشید که در مصرف ویتامین A در کودکتان زیاده‌روی نکنید چرا که باعث می‌شود فشار داخل جمجمه زیاد شود و به او آسیب برسد. دادن قطره مولتی ویتامین یا AD از 15 روزگی نوزاد شروع می‌شود و هر روز باید به او 20 قطره از این ویتامین بدهید. این روند تا 2 سالگی نوزاد ادامه دارد. مهمترین منابع غذایی ویتامین A، جگر، پنیر، زرده تخم‌مرغ، کره تازه، قلوه و در میوه‌ها، گیلاس، موز، هلو، پرتقال و خربزه است.
اگر کودکتان قطره AD نمی‌خورد به او مولتی‌ویتامین بدهید اگر باز هم نتوانست آن را یکجا بخورد آن مقدار را در دو مرحله به او بدهید تا بتواند قورت بدهد. سپس به او شیر بدهید تا مزه دهانش عوض شود. نسبت به دادن این ویتامین به کودکتان سهل‌انگاری و بی‌توجهی نکنید.
