کودکان نیز مانند بزرگسالان علایق متنوعی در خوردن غذاها دارند. خوردن برخی از غذاها برای آنها دلچسب و برخی دیگر برایشان سخت و نامطلوب است. اما در این میان یک تفاوت مهم وجود دارد، کودکان پس از اتمام دوره شش ماهگی که به غیر از شیر مادر به مرور امکان خوردن غذاهای دیگر را نیز پیدا میکنند تا دوران نوجوانی که رشد جسمی آنها کاملتر میشود، دو ویژگی مهم دارند:
- جسم آنها در حال رشد است تا باقی حیاتشان را با تکیه بر این جسم بگذرانند.
- هیچ دورهی دیگری در زندگی برای رشد و ساختن برخی زیربناهای اساسی در بدنشان وجود نخواهد داشت.
به این ترتیب دورهی کودکی فرصتی طلایی است که با رعایت اصول صحیح تغذیه، میتوان انتظار زندگی روشن و سالمی برایشان داشت و دیگر در هیچ دورهای در زندگی این فرصت در اختیارشان قرار نمیگیرد. والدین با علم به این موضوع، بعضاً ممکن است اصول استواری را در رابطه با تغذیه کودکان در خانه وضع کنند. در این مطلب قصد داریم برخی از توصیههای مربوط به
تغذیه سالم را که ضمن توجه به خواست کودکان سلامت آنها را نیز تضمین کند با هم مرور کنیم.
1. خبر خوب، خرید با شماست!
این شما هستید که تصمیم میگیرید کدام غذاها را خریداری کنید و در اختیار فرزندانتان قرار دهید. اگر چه کودکان معمولاً والدین خود را به خاطر مواد غذایی کمارزشتر مثل چیپس و پفک به ستوه میآورند، اما بزرگسالان باید در مورد اینکه چه غذاها و خوراکیهایی به طور مرتب در خانه وجود داشته باشند تصمیم بگیرند. به خاطر داشته باشید که بچهها به طور معمول گرسنه نخواهند ماند و آنها چیزهایی را که در آشپزخانه و یخچال خانه موجود باشد میخورند. سعی کنید در انتخابهایتان برای «هله هوله» و میان وعدهها دقت کنید چرا که تمایل آنها برای مصرف مواد بیارزش مانند پفک خیلی زیاد است و شما باید از این مصرف جلوگیری نمایید. فرض کنید قرار است برای کودکتان میانوعده خریداری کنید، انتخاب شما بین یک محصول بیارزش از نظر ماده غذایی و یک بیسکویت غنیشده با انواع ویتامینها و مواد معدنی مانند بیسکویت بیسکوپلاس شرکت گرجی، طبعاً موردی است که حامل ارزش غذایی بالا باشد.
اگر میانوعده یا اسنک مورد علاقهشان حاوی مواد مغذی نیست، شما میتوانید آن را در بازههای زمانی مشخصی در اختیارشان قرار دهید که حس محرومیت یا بیتوجهی به آنها دست ندهد. اما سعی کنید بیشتر از میانوعدههای مفید استفاده کنید.
2. «بشقابت رو تموم کن» را کنار بگذارید.
بگذارید تا کودکان هر زمانی که از خوردن سیر شدند، دست از غذا خوردن بکشند. بسیاری از والدین به دلیل شرایط زندگی پیش از این، آموختهاند که باید چیزی از غذای خود در بشقابشان باقی نگذارند. اما این دستور کمکی به کودکان در تغذیه سالم نمیکند و بیشتر یک درس اخلاقی است تا تغذیهای. کودکان باید یاد بگیرند که به احساسات بدن خود توجه کنند و آنها را نادیده نگیرند، مثل احساس سیر شدن.
3. منوی رستوران غذای کودکان را از نو بنویسید.
چه کسی گفته فرزندان شما فقط باید پیتزا و هاتداگ و امثالهم را دوست داشته باشند؟ درست است که کودکان تمایل زیادی به این غذاها دارند، اما با تخصیص زمان مشخص برای مصرف آنها، از مصرف زیاد آنها جلوگیری کنید. شاید خوب باشد اگر با کودکان خود این قانون را بگذارید که تنها یکبار در ماه اجازه خوردن غذاهای فستفودی را دارند. حتی زمانی که در بیرون غذا میخورید سعی کنید تجربههای متفاوت و جدیدی داشته باشید. برای مثال تجربه رفتن به رستوران دریایی و غذاهای دریایی، غذاهای حاوی سبزیجات، انواع دیگری از کباب و... تجربههایی هستند که بهتر است که در سنین کودکی شکل بگیرند تا کودک در انتخاب منوهای رستورانی وابسته به برخی از غذاهایی که بعضاً ممکن است مفید هم نباشند نشود.
4. مراقب مصرف نوشیدنیهای مضر باشید و کمتر آنها را در دسترس قرار دهید.
نوشابههای گازدار، آبمیوههای بستهبندی، نوشیدنیهای انرژیزا، دلسترها و ... در کنار مضراتی که برای دندان و دستگاه گوارشی کودکان دارند، کالریهای بیحساب و کتابی وارد بدن کودکان میکنند که سد راه تغذیه سالم است. میتوانید حتی مصرف این نوشیدنیها را در روز و یا هفته سهمیهبندی کنید، نوشیدنیهای کم ضررتری مانند دلستر، یک وعده در روز و باقی یک وعده در هفته. آب و شیر بهترین نوشیدنیها برای کودکان هستند. برخی کودکان شیر خالی را دوست ندارند، اما ترکیب شیر با موز یا شیر با بیسکویت مفیدی مثل بیسکوپلاس شرکت گرجی را دوست خواهند داشت. آبمیوهها فقط زمانی مفید هستند که 100 درصد طبیعی باشند، اما نباید در مصرف آنها زیادهروی کرد.
5. دسر و شیرینی را به جزء ثابت غذای اصلی اضافه نکنید.
شیرینیها به عنوان دسر در برخی از خانوادهها پای ثابت وعده غذای اصلی هستند. کودکان معمولاً شیرینیها را دوست دارند در حالیکه شیرینیها نباید به میزان زیاد مصرف شوند، لذا مصرف شیرینی یا حضور شیرینیها به صورت دسر برای کودکان منعی ندارد، اما نباید به دلیلی برای حضور آنها بر سر میز غذا تبدیل شود. درواقع با اجازه دادن به کودکان برای خوردن شیرینیها تنها بعد از وعدههای غذایی، میشود از مصرف بیرویه آن جلوگیری به عمل آورد.
6. سرمشق خوبی برای فرزندان باشید.
مهمترین و بیبدیلترین روش برای عادت دادن فرزندان به رژیم غذایی سالم، رعایت آن توسط خود شماست. شما الگو و سرمشق کودکان برای زندگی در تمام ابعاد هستید. نمیتوانید کودک را از نوشابههای گازدار منع کنید، در حالیکه خودتان نوشابه مصرف میکنید. این یک تناقض حلنشدنی برای فرزندان است. نمیتوانید میانوعدههای ناسالم مصرف کنید، اما به کودکتان میانوعده سالم بدهید!
7. برای توجه به غذای سالم وقت بگذارید.
شاید شما هم از آن دسته والدینی باشید که زمان کافی برای طبخ و تهیه غذاهای سالم ندارند. حتی اگر زمان کافی برای تهیه و پختن غذاهای سالم ندارید، تحت هیچ شرایطی نباید توجهتان به غذای سالم را فراموش کنید. در هنگام خرید، در هنگام پیشنهاد میانوعده، در هنگام خوردن خوراکی پای تلویزیون یا کامپیوتر، در هنگام پیشنهاد خوراکی برای بردن به مدرسه و .... اینها همگی موقعیتهای طبیعی و فراوانی هستند که در صورت بیتوجهی شما، به موقعیتهایی برای مصرف خوراکیهای بیارزش و در صورت توجه شما به موقعیتهایی برای تغذیه سالم در کودکان تبدیل میشوند. برای سلامتی خود و فرزندانتان وقت بگذارید.