به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سید محمد بهشتی با اعلام این مطلب در مراسم گشایش نمایشگاه گلگشت ایرانی در کاخ موزه گلستان با تاکید بر اهمیت خوشگذرانی در فرهنگ ایرانی، به وجود حیاط در خانه اشاره کرد و گفت: مهمترین مکان در خانه ایرانی، حیاط است، حیاطی باصفا که همه در و پنجره ها برای خوشگذرانی به روی این مرکز صفا باز می شود.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، ضمن تقدیر از فریار جواهریان، دبیر نمایشگاه «گلگشت ایرانی» گفت: توجه جواهریان به این موضوع بسیار با اهمیت است چرا که شاید این موضوع چندان مورد توجه دیگران نبوده و فکر نمی کردند که تجربه تاریخی در سرزمین ما می تواند موضوع گل گشت یا به قول خارجی ها پیک نیک باشد.
او با ابراز تاسف از این که ما امروز به نگاهی که روزگاری اروپایی ها به ایران داشتند دچار شده ایم، گفت: از ابتدای دوران صفوی شاهد رفت و آمد زیاد اروپایی ها به ایران هستیم. آنها در سفرنامه هایشان مکرر اظهار تعجب می کنند که چرا ایرانی ها این سرزمین را برای زندگی انتخاب کرده اند، سرزمینی خشک و فقیر البته از نظر آنها!
بهشتی با اشاره به مقایسه ایران با اروپا توسط این گردشگران گفت: آنها تصور می کردند، ایران سرزمین سختی برای زندگی کردن است، با این حال در همان سفرنامه ها وقتی مثلا به اصفهان می رسیدند تعجب می کردند که چطور در شهر این همه درخت وجود دارد، چرا که در آن زمان داخل شهرهای اروپایی درخت نبوده و درختان خارج شهرها بودند.
او با اشاره به این که در اصفهان به قدری درخت وجود داشته که آن را مشابه یک جنگل دانسته اند، این تناقض ها را قابل توجه دانست.
او در ادامه گفت: امروز ما به شدت به نگاهی که اروپایی ها داشته اند مبتلا شده و تصور می کنیم که به ایرانی ها نمی آید خیلی اهل تفریح و تفرج و خوشگذرانی باشند.
استفادهاز یخ برای خوشگذرانی
بهشتی با بیان این که تا قبل از اختراع یخچال یعنی حدود 70-80 سال پیش، در هیچ کجای جهان در فصل گرما به جز ایران یخ پیدا نمی شد، گفت: این در حالی است که ایرانی ها از یخ فقط برای خوش گذراندن استفاده می کردند.
او افزود: ایرانی ها از یخ برای خنک کردن شربت در گرمای تابستان استفاده می کردند و این امر فقط در انحصار پولدارها نبود بلکه همه به یخ دسترسی داشتند.
او با اشاره به این که سفره ایرانی نیز به همه ایرانی ها اعم از غنی و فقیر تعلق داشته است، گفت: آخرین ماموریت سفره ایرانی سیر کردن شکم و اولین ماموریتش ارضا خاطر بود چون غذای ایرانی حامل عطر و طعم است و فقط در پروتیین و ویتامین خلاصه نمی شود.
او با تاکید بر این نکته که هیچ صحنه ای که مشمول خوش گذرانی ایرانی ها نباشد، مشاهده نمی شود گفت: حمام گنجعلی خان شهادت می دهد که حتی حمام رفتن ایرانی ها هم مشمول خوشگذرانی ما بوده است.
بهشتی از بازار رفتن به عنوان یکی دیگر از موضوعات خوشگذارنی ایرانی ها نام برد و گفت: حتی امروز هم یکی از دلایل بازار رفتن ما ایرانی ها خوشگذرانی است.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه به وجود محوطه ها و باغ هایی عمومی برای خوشگذارنی در نزدیکی بسیاری از شهرها اشاره کرد و گفت: به همین دلیل مشهد "وکیل آباد"، اصفهان "بیشه های ناژوان"، قزوین "باغ حکم آباد" و شیراز "قصر و دشت" را داشت.
بهشتی در ادامه افزود: اگر بهانه پل خواجو عبور از زاینده رود است و ما کاری می کنیم که افراد بایستند و چشم انداز این پل را نگاه کنند، اما در برخی امور مانند "سیزده به در" همین بهانه هم وجود ندارد .
او با بیان این که در "سیزده به در" نیاز اولیه ای برطرف نمی شود، گفت: همین موضوع نشان می دهد که ما ایرانی ها چقدر حاضر به صرف وقت و سرمایه برای خوش گذراندن هستیم.
او با اشاره به بازدید از شهر سوخته گفت: در این بازدید به من گفته شد که شهر سوخته از نظر مدنیت بسیار مرتبه عالی داشته و نشانه آن هم صفحه بازی کشف شده ای بود که به من نشان دادند.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری افزود: وجود این صفحه بازی نشان می دهد که مردم این شهر آنقدر فرصت داشتند که بتوانند یک بازی را پدید آورده و به آن بپردازند و مشکل آنها برطرف کردن نیازهای اولیه زندگی را نبوده است.
او با اشاره به این که ایرانی ها فرصت خوش گذراندن داشته و به راستی زندگی می کردند، گفت: این در حالی است که اروپایی ها تصور می کردند ایران جای زندگی نیست و متاسفانه امروز ما هم به این تصور مبتلا شده و در زندگی دچار اختلال شده ایم.
بهشتی تصریح کرد: متاسفانه شامه های ما دیگر بوهای خوش را و گوش هایمان، صداهای خوش را تمنا نمی کنند این در حالی است که روزگاری در سراسر شهر تهران، سمفونی صدای خوش پرندگان وجود داشته است.
او در پایان ابراز امیدواری که با گلگشت و تماشا بتوانیم بار دیگر در قامت خودمان عرض اندام کرده و حالمان خوب شود.
در این مراسم محمد حسن طالبیان، معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سفرای کشورهای فرانسه و ایتالیا و چند تن از رایزن های فرهنگی برخی از سفارتخانه ها، هنرمندان و باستان شناس ها حضور داشتند.
نمایشگاه «گلگشت ایرانی» که با همکاری معاونت میراث فرهنگی، اداره کل موزه ها، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان و ایکوم برگزار می شود تا 26 آبان دایر است و علاقمندان می توانند از ساعت 9 تا 17 در کاخ گلستان از آن بازدید کنند.
این نمایشگاه از سه بخش تشکیل شده است، بخش نخست به نمایش آثار مینیاتور، عکس های تاریخی، عکسخانه ناصرالدین شاه، باغ فرش ها، هنرهای صناعی، نگاره های مرقع گلشن از موزه های مختلف کشور اختصاص دارد.
در بخش دوم نمایشگاه 21 هنرمند معاصر آثار خود را در قالب نقاشی، عکاسی، چیدمان برگرفته از مفهوم گلگشت ایرانی به نمایش گذاشته اند.
در بخش سوم این رویداد فرهنگی نتایج پژوهش ها در قالب مقالات تخصصی از پژوهشگران بنام در زمینه های باستان شناس، معماری، شهرسازی، پژوهش هنر در زمینه نگارگری، کاشی کاری و ادبیات فارسی چاپ شده است.
