نگاهی به قوانین دیگر کشورها نشان می‌دهد تقریبا در همه جای دنیا سختگیرانه‌ترین جریمه‌ها در قوانین راهنمایی برای رانندگی در شرایط مستی است.
به گزارش به نقل از روزنامه شرق، زنگ زده بود و پشت تلفن گریه می‌کرد، می‌گفت دوستش در بزرگراه تصادف کرده و از او خواسته برای کمک سراغش برود. به صحنه تصادف که رسیده بود، فهمید دوستش مست لایعقل بوده و با سرعت زیاد چپ کرده و هم به خودش و هم به چند نفر دیگر آسیب زده بود. از این شاکی نبود که چرا دوست درس‌خوان دانشگاه‌رفته امروزی‌اش چنین خطایی کرده، از این شاکی بود که بقیه دوستان دیگرش رانندگی در مستی را کار باحالی می‌دانند که اگر آدم مواظب باشد و کمی احتیاط کند، مشکلی پیش نمی‌آید. این را که گفت ادامه داد برخی از خودروهای این جماعت، شب‌ها میخانه سیار است، خیابان‌ها و بزرگراه‌ها را می‌چرخند و می‌نوشند و هر شب یک یا چند نفرشان تصادف می‌کنند... .
این در شرایطی است که جریمه رانندگی در حالت مستی با مبلغ ٤٠٠هزارتومانی بیشترین مبلغ برای یک تخلف رانندگی در ایران است. این میزان جریمه از ابتدای امسال قانونی و اجرا شد؛ با‌وجود‌این هنوز رانندگانی هستند که در شرایط مستی پشت فرمان می‌نشینند و خیابان‌ها و بزرگراه‌ها را با سرعت دیوانه‌وار ویراژ می‌دهند.
بسیاری این میزان جریمه سنگین برای رانندگی در مستی را ناشی از ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های شرعی برای مصرف نوشیدنی الکلی می‌دانند و تصور می‌کنند که این کار یکی از محدودیت‌های اجتماعی اعمال‌شده در کشور ماست و فقط مختص اینجاست.
بااین‌حال نگاهی به قوانین دیگر کشورها نشان می‌دهد تقریبا در همه جای دنیا سختگیرانه‌ترین جریمه‌ها در قوانین راهنمایی برای رانندگی در شرایط مستی است.
این بخشی از قوانین در کشورهای مختلف چهار گوشه دنیاست:
در کانادا در کمترین حالت بار اول هزار دلار جریمه و یک سال ضبط گواهینامه، بار دوم ٣٠ روز حبس و دو سال ضبط گواهینامه؛ بار سوم به بعد چهار ماه حبس، سه سال ضبط گواهینامه شامل حال راننده می‌شود. در آلمان هزار یورو جریمه به‌علاوه باطل‌شدن گواهینامه و حضور در کلاس اجباری مضرات الکل و رفتار احمقانه و در صورت تکرار، حبس. در اسپانیا 500 یورو جریمه و اگر فرد سابقه‌دار باشد، هزار یورو. در‌صورتی‌که درصد الکل در خون راننده خاطی از حدی بیشتر باشد، زندان و محکومیت به خدمات اجتماعی و ابطال گواهینامه در انتظار اوست.
در هلند بستگی به مقدار الکل و مدت‌زمان دریافت گواهینامه فرد دارد و مجازات جریمه نقدی تا هزار یورو و ابطال گواهینامه به‌علاوه کار اجباری و زندان هم شامل آن می‌شود. به غیر از این فرد خاطی به یک دوره آموزشی اجباری نیز فرستاده می‌شود که هزینه آن ٨٥٠ یورو است.
در استرالیا بسته به میزان الکل خون و سابقه افراد نوع جریمه متفاوت است؛ اما متوسط مبلغ جریمه در ایالت استرالیای غربی 500 دلار است.
در بلژیک هم جریمه رانندگی در مستی بسیار سنگین است و از هزارو ٢٠٠ یورو شروع می‌شود و تا سه هزار یورو هم خواهد رسید. به غیر از این ابطال گواهینامه هم بخشی از جریمه فرد خاطی است.
در شهر دوبی در امارات متحده عربی حدود ٢٠ هزار درهم و تعلیق گواهینامه به سه ماه و گاهی حبس شامل حال راننده می‌شود.
در ترکیه ٨٠٠ لیر و شش ماه ضبط گواهینامه جریمه رانندگی در مستی است.
در نروژ حداقل مصرف الکل و رانندگی در این وضعیت تعلیق شش ماه تا یک سال گواهینامه فرد و همچنین جریمه نقدی به میزان نصف حقوق فرد خاطی را به همراه خواهد داشت.
در ایتالیا جریمه رانندگی در مستی بین ٤٠٠ تا هزار یورو جریمه و ضبط گواهینامه تا سه ماه برای بار اول است، در صورت تکرار گواهینامه رانندگی فرد باطل می‌شود و او باید دوباره برای دریافت گواهینامه اقدام کند که هزینه‌ای در حدود دو هزار یورو دارد. در فنلاند جریمه براساس درآمد و حقوق ماهانه فرد تعیین می‌شود و همچنین تا شش ماه زندان، به‌علاوه، محرومیت از رانندگی به مدت یک تا پنج سال در انتظار راننده است. در آمریکا قوانین ایالت به ایالت فرق می‌کند؛ به‌عنوان مثال در واشنگتن جریمه میانگین سه ماه تعلیق گواهینامه، توقف خودرو و درج در سوابق برای هفت سال به‌علاوه جریمه بین ٩٤٥ تا پنج هزار دلار در انتظار فرد است.
قانون و آمارها چه می‌گویند
روز گذشته رئیس پلیس راهور ناجا در حاشیه گردهمایی بین‌المللی ایمنی راه در سخنانی با اشاره به مهم‌ترین موضوعات در بروز حوادث ترافیکی گفت: بستن کمربند ایمنی برای رانندگان، کنترل سرعت خودروها در جاده‌ها، استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی، سوءمصرف الکل و مواد روان‌گردان، جزء مهم‌ترین موضوعات و تخلفات حادثه‌ساز در حوادث ترافیکی کشور تلقی می‌شود که پلیس آنها را مورد توجه قرار داده است؛ به‌طوری‌که بیشترین جریمه مربوط به استفاده از الکل در رانندگی است که رقم آن 400 هزار تومان است. به غیر از این چندی پیش «عباس جعفری‌دولت‌آبادی»، دادستان تهران، نیز در نخستین جلسه شورای معاونان دادسرای عمومی و انقلاب تهران با موضوع «سیاست‌ها و برنامه‌های دادسرای تهران» در سال ١٣٩٥ اعلام کرد: «در بازدیدهایی که از دو دادسرای ارشاد و راهور انجام شد، با آمار درخور‌توجه رانندگی حین مستی و شرب خمر مواجه بودیم که نیازمند تحلیل، بررسی و اتخاذ تدابیر مناسب است». وی در توضیح، آمار پرونده‌های رانندگی در حال مستی شهر تهران در سال ١٣٩٤ را دوهزارو ٩٠٠ فقره اعلام کرد و از سرپرستان نواحی خواست برای مقابله با این‌گونه جرائم اقدام‌های لازم را انجام دهند. هنوز آمار سال ٩٥ دراین‌زمینه اعلام نشده است؛ اما با توجه به اشاره رئیس پلیس راهور به این موضوع در میان مهم‌ترین موضوعات در بروز حوادث ترافیکی، به نظر می‌رسد این آمار در سال ٩٥ هم همچنان چشمگیر است. مصرف مشروبات الکلی و رانندگی در این شرایط در حالی است که به جز ممنوعیت‌های قانونی و جریمه‌های سنگین، به‌لحاظ شرعی و قانونی نیز ممنوعیت‌هایی دراین‌باره وجود دارد.
بااین‌حال، براساس قوانین جاری، به گفته حقوق‌دانان رانندگی در حالت مستی متضمن دو نوع مجازات است؛. نخست مجازات شرب خمر و دیگری تشدید در مجازات رانندگی. به این معنا، فردی که در حالت مستی رانندگی می‌کند، علاوه بر جریمه چهارمیلیون‌ریالی، گواهینامه‌اش شش ماه ضبط می‌شود و این متخلفان به مراجع قضائی معرفی می‌شوند. راننده مست اگر هنگام رانندگی مرتکب جرم شود؛ اما این جرم با تصادف همراه نباشد، به مجازات در تخلف رانندگی و مجازات شرب خمر محکوم خواهد شد؛ اما اگر راننده مست در حالت مستی مرتکب تصادف شود به مجازات در تخلف رانندگی، مجازات شرب خمر و مجازات صدمه‌های غیرعمدی محکوم خواهد شد.
کاهش تلفات، افزایش راننده‌ها و خودروها
رئیس پلیس راهور اگرچه روز گذشته میان صحبت‌هایش به موضوع رانندگی در شرایط مستی اشاره کرد؛ اما به جز این، آمارهای دیگری هم در زمینه حوادث و رویدادهای حوزه راهنمایی و رانندگی ارائه داد که درخور توجه هستند.
بر اساس اعلام رئیس پلیس راهور ناجا، بیش از 12هزار نفر در حوادث ترافیکی 9 ماهه امسال کشته شده‌اند که 73 درصد از فوتی‌ها، مربوط به حوادث جاده‌ای بوده است. سردار تقی مهری همچنین با اعلام اینکه در سال 84 بیش از 27هزار نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده‌اند، افزود: در پایان سال 94 این عدد به 16هزار و 600 نفر کاهش یافت که نشان از عزم و اراده در کشور برای کاهش تلفات حوادث ترافیکی دارد.
وی با اشاره به آمار 9ماهه تصادفات رانندگی که نشان از کاهش ٢,٧ درصدی تعداد جان‌باختگان نسبت به سال گذشته دارد، اظهار کرد: این در حالی است که بیش از یک میلیون گواهینامه جدید صادر کردیم و بیش از ١.٥ میلیون وسیله نقلیه به چرخه حمل‌ونقل کشور اضافه شده است.
سردار مهری با اعلام اینکه نزدیک به 19میلیون خودرو و حدود 12میلیون موتورسیکلت در کشور وجود دارد، افزود: نزدیک به 22 تا 25میلیون راننده فعال در کشور داریم که عدد بزرگی است.
رئیس پلیس راهور ناجا با اعلام اینکه 217هزار کیلومتر جاده در کشور داریم که بیش از 110 کیلومتر آن جاده روستایی است، افزود: بیش از 450هزار کیلومتر معابر شهری داریم که در حدود 10هزار کیلومتر آن در تهران ایجاد شده است. سردار مهری با اعلام اینکه 73 درصد جان‌باختگان حوادث ترافیکی مربوط به خارج از شهرها است، گفت: در 9ماهه امسال پنج‌هزارو ٣٠٠ فقره تصادف فوتی رخ داده که در این حوادث، بیش از 12هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند.
