تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت
با وجود تمام پیشرفت‌های علمی، برخی اسرار مربوط به ذهن همچنان ناشناخته و مرموزند. اگر از ده نفر این سوال را بپرسید که «رویا چیست؟» احتمالا ده جواب متفاوت خواهید شنید. دانشمندان هنوز هم پی به ماهیت آن نبرده‌اند و در پی حل این معمای بزرگ هستند. یک احتمال، تمرین مغز از طریق پیوندهای بین سلول‌های مغزی است.
یک نظریه دیگر این است که مردم در واقع خواب‌ها و رویاهایی را می‌بینند که در طول روز کمتر به آنها می‌پردازند و اهمیت می‌دهند. به طور کلی دانشمندان در مورد خواب و رویا روی یک مساله توافق نظر دارند و آن اینکه همگی قبول دارند خواب و رویا وقتی پیش می‌آید که فرد در عمیق‌ترین بخش خواب خود باشد که اصطلاحا آن را «حرکت سریع چشم یا REM» می‌نامند.
خواب با هشیاری
کِرم میوه این کار را انجام می‌دهد؛ ببر هم همینطور؛ اما به نظر نمی‌رسد انسان‌ها در این زمینه چندان موفقیتی داشته باشند. ما از زمانی حرف می‌زنیم که چشم‌ها بسته است و بیش از یک چهارم عمر هر انسان در آن حالت می‌گذرد. همه می‌دانیم که خواب برای بقای انسان و سایر پستانداران امری حیاتی است و بی‌خوابی‌های شدید تعادل روحی و اخلاقی را برهم می‌زند، ایجاد توهم می‌کند و در برخی مواقع حاد حتی به مرگ منجر می‌شود.
خواب دو مرحله دارد: مرحله‌ای که در آن چشم‌ها حرکتی ندارند (NREM) و مرحله‌ای که چشم‌ها حرکات تند و سریعی دارند (REM). در مرحله NREM، مغز دو نوع فعالیت متابولیکی دارد و در مرحله REM بسیار فعال است. برخی از دانشمندان معتقدند که مرحله NREM به منزله زنگ تفریح و استراحت جسم است.
به عبارتی، در این مرحله، جسم انرژی ذخیره می‌کند (مثل رفتن به خواب زمستانی) و در مرحله REM، حافظه سازماندهی می‌شود، اما نمی‌توان به جرات گفت که این نظریه درست است؛ زیرا خواب‌هایی را که در مرحله REM اتفاق می‌افتند، نمی‌توان همواره به حافظه ربط داد.
شبح عضو
تقریبا 80 درصد از افرادی که یکی از اعضای بدن خود را از دست داده‌اند، گاهی اوقات احساس می‌کنند که عضو از دست رفته‌شان دچار خارش، داغی، فشار و درد می‌شود. این حالت را «شبح عضو» می‌گویند؛ یعنی نوعی احساس که گویی عضو از دست رفته، هنوز سرجایش است! برخی دانشمندان در توضیح علت آن می‌گویند: اعصاب آن عضو از دست رفته، ارتباطات جدیدی را با نخاع ایجاد می‌کند و همچنان به مغز پیام‌هایی را می‌فرستد؛ گویی هنوز آن عضو همانجا است.
طبق یک نظریه دیگر: مغز همانند یک سخت‌افزار پر از سیم‌های مختلف است که با جسم در حالتی کامل و بدون نقص ارتباط برقرار می‌کند؛ به این معنی که یک طرح اولیه از جسم ما دارد که در آن همه‌چیز کاملا با هم مرتبط است و عملکرد مغز بر مبنای همان طرح اولیه است.
تنظیم ساعت بدن
براساس بخش هیپوتالاموس مغز، یا همان ساعت بیولوژیکی بدن، برنامه‌های جسمی نوعی ریتم 24 ساعته را دنبال می‌کنند. تاثیر این ریتم 24 ساعتی یا برنامه شبانه‌روزی، روی زمان به خواب رفتن و از خواب بیدار شدن کاملا مشخص است. اما این ساعت بیولوژیکی بدن روی گوارش، دمای بدن، فشار خون و تولید هورمون‌ها نیز اثر می‌گذارد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که شدت و افزایش نور می‌تواند این ساعت را از طریق تنظیم هورمون «ملاتونین» به جلو یا عقب ببرد...
برای خواندن بخش دوم- رازهای شگفت انگیز از ذهن انسان- اینجا کلیک کنید.
