روستای سبدلو

موقعیت جغرافیایی :

روستای سبدلو در 5 کیلو متری شمال شرقی شهرستان بانه با ( مساحت تقریبی 273929 مترمربع با ابعاد تقریبی 523 * 523 متر و طول جاده اصلی در داخل روستا 821 متر ) در دامنه کوه وزنه و بلندی های سراوردان و چاران قرار دارد ؛ این روستا از شرق و شمال شرقی به دره های سرسبز جنگلی به نام کانی شیلان و چه می باخی و از غرب به دامنه سرسبز با بوطه های بلوط به نام ( بنار ) و از جنوب غربی به سد بانه و از جنوب به زمینهای کشاورزی و در شرق تونل گردنه خان که به ورودی بانه معروف و مشهور است و کوههای کلی خان و مامل خان منتهی می گردد .میزان بارندگی سالانه برابر 250 الی 500 میلی متر می باشد و میانگین میزان بارش برف به یک متر و در کوهها به سه متر می رسد این روستا به این خاطر که در مجاورت کوههای که لی خان و وزنه و بلندی های سرآوردان قرار دارد در زمستانها وزش بادهای مشهور به ( با ره ش ) را تشدد می بخشند و سردی و سرمای زیادی را برای این ناحیه بوجود می آورد که حتی گویاست که دما سبدلو با شهر بانه تا 5 الی 10 درجه در زمستانها فرق دارد ؛ این روستا دارای جنگلهایی قشنگ و زیبا با نامهای چه می باخی و کونه گورگ و هه واری خاتوایشی در شمال و بوته های بلوط در بنار و چالی دوشاوان در غرب و جنگلهای پر و پشت تخت پاناوان و برده ره شان و سوتمان و کانی توترک و چاله گورگ در شمال غربی و بلوه کون و کانی شیلان و چالی حمزه کوژراو و شانی شه رگه در شرق و بوته های بلوط به ری سه قه زلو در جنوب ، اطراف این روستای پر آوازه و قشنگ را در بر گرفته است .

حکیمان و پزشکان محلی آوازه ایی در سبدلو و در کردستان :

در کردستان به خاطر اینکه دائم زیر آتش جنگ و دیگر عوامل مخرب حیاط بوده و به خاطر اینکه در مجاورت جنگلهایی قرار گرفته که دایم در آن حیوانات درنده و نیش زننده موجود بوده در این راستا برای درمان این نوع بیماریها مردمان قدیم دست به طبابتهای محلی داده اند که این طبیبان کارهایی از جمله ( ترک عمیق در استخوان جمجمه سر ، غده های سرطانی ، دردهای استخوانی ، دردهای مهره های پشت ، شکستگی در تمام اعضای بدن ، داخلی و گوراش ، امراض پوستی ، و خیلی از مریضی های روز ) را مورد مداوا قرار داده اند که این حکیمان به شرح ذیل می باشند 1 : شیخ حمه رضا 2 : حاجی قادر 3 : کویخا رحمان 4 : ده رویش محمود 5 : عزیز کویخا رحمان 6 : حسین حاجی قادر 7 : حاجی محمد رفاعی که الان در قید حیاط می باشد که از خدا التماس دعا برای این عزیزمی کنیم که آنرا برای همگان نگه دارد .

روستا های تابعه :

روستاهای تابعه و اطراف عبارتند از : دروله ، نه وه کون ، ره شه قلات ، به روژه کون ، ترخان آوا ، مجسه ، کانی ناو ، بلوه ، سونج ،سه ر سونج ، بنه خوی ، قروچاو می باشند که این روستا ها در رابطه با شرکت تعاونی و مدارس راهنمایی و دبیرستان و خانه بهداشت و دیگر ضرورتها به این روستا مراجعت میکنند .

چشمه ها :

بلوه کون که در جنوب شرقی واقع است با ظرفیت 1 متر مکعب در سه دقیقه برای آبیاری زمینهای کشاورزی این روستا مورد استفاده قرار می گیرد . کانی سماییل که در شرق واقع است برای آبیاری زمینهای کشاورزی واقع شده در این قسمت مورد استفاده قرار می گیرد . کانی توترک که برای سیراب کردن حیوانات اهلی مورد استفاده قرار می گیرد . آبهای چه می خان و دولاوان و ته ختی ره زی که برای آب آشامیدنی روستا مورد استفاده قرار می گیرد و باید مد نظر داشت که این آبها از بهترین نوع آب و معدنی و بدون هیچ گونه مواد زائد و مضر می باشد . و کانی دولاوان که در داخل روستا قرار گرفته برای موارد غیره ضروری و کانی حه وضان که در کنار مسجد می باشد برای مصارف مسجد و دست نماز مورد استفاده قرار می گیرد . و دیگر چشمه ها که در روستا هست عبارتست از : کانی خلیفه ، کانی حمزه .کانی بیان . کانی دوبیان . کانی پورسیمین . کانی دو که کلاً داخل و یا در کناره روستا قرار دارند .

مراتع کوهستانی :

مراتع کوهستانی که اکثراً در قسمت شمالی این روستاست عبارتند از : چاران ، هه واری خاتوایشی ، سراوردان ، چه می خان ، گردنه خان ، کلاو ره ش ، که لی خان ، وزنه ، سه خته سپی می باشند .

مراتع جنگلی :

بنار ، چالی دوشاوان ، چاله گورگ ، کانی توترک ، سوتمان ، به رده ره شان ، پاناوان ، کانی بییان ، پاناوی حسینه ژه نگه ، یالی سنگر ، تختی ره زی ، سی به ردان ، قوله په موان ، چالی ره زی ، چه می باخی ، پالی یونس ، کونه گورگ ، گویژه ره شه ، حشاری ده رویش مه حمو ، بلالوکاوی ، کونه چوالو ، مله ی به رده پانه ، داره که نو ، کیویله بادراو ، گردی حاجی ئامین ، به ر شه خس ، شه خسی به روار ، کانی سماییل ، کونه ریوی ، کانی شیلان و غیره می باشد .

مناطق پست و زمینهای کشاورزی و صاحبان آنها :

زمینهای کشاورزی چالی دوشاوان ( محمد رفاعی ) ، بنار ( حسین صادقی و صالح مرادی ) ، کیویله کالک ( احمد رفاعی ) ، کیویله گه وره ( بستگان درویش صالح ) ، که له کاوی ( بستگان حاجی قادر ) ، کانی سپی ( بستگان عزیز سبدلویی ) ، قاعان ( حاج محمد رفاعی و رشید شاه ویسی ) ، به رده سپیان ( محمد امین محمودی ) ، زه ویه دریژ ( حسین صالح زاده ) ، به لوه کون ( حسین طلایی ) ، گردی حاجی آمین ( گردی به لوه کون ) حاجی آمین طلایی ، زمینهای کانی سمائیل ( مامه کریم و مامه صالح ) داری شیخه سه نه ( سلام رفاعی و . . . که این به عنوان زمینهای کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد .

باغات و تاکستانها :

در روستای سبدلو باغاتی مبنی بر انگور و سیب و قیسی و انجیر و ترش سماق گردو و … موجود می باشد که به شرح ذیل می باشد باغی منصوری حاجی حکیم ( گردو ، هلو ، سیب ، زردآلو ، آلوچه ، سنجد و … ) باغی احمد رفاعی ( سیب ، گردو ، زردآلو ، آلوچه ، … ) باغ عبدالسلام رفاعی ( انگور ، سیب ، زردآلو ، آلوچه ، انار، توت و شاه توت ، … ) باغ رسولی حاجی یونس ( زردآلو ، آلوچه گردو و . . ) ره زی حسین صادقی ( انگور و بادام . . . ) ره زی ابوبکری حاجی محمد ( انگور ، بادام ، انجیر و . . . ) ره زی شریف درویش صالح ( انگور ، انجیر و . . . ) ره زی ابراهیم حاجی حکیم ( انگور ، توت ، گردو ، زردآلو ، آلوچه ، و . . . ) و دیگر طرحهای طوبی به شرح ذیل می باشد ره زی کاک هاشم رضایی و کاک طاهر رضایی و ایوب صادقی و . . . می باشند روستای سبدلو از نظر میوه در خودکفایی می باشد و قادر به تامین مصرف داخل می باشد که حتی انگور مازاد بر مصرف را در مهر ماه به کارخانه های تولید آبمیوه می فروشند .

مکانهای تفرجی و تفریحی

مکانهایی که در روزهای تعطیل و دیگر روزهای سال مورد توجه بسیار قرار می گیرد به شرح ذیل می باشد . ( کانی به لوه کون ، شه خسی به روار ، چالی دوشاوان ، سد ، به رده ره شان ، چه می خان ، گردنه خان ، کلاوره ش و . . . ) می باشد

مکانهای مذهبی و دینی :

در هر دیار و مملکتی مکانی هست برای ارضای روحی و روانی و ارتباط با خدای متعال که روستای سبدلو هم به لطف خدای متعال سر شار از این کرم و شفقت الهی می باشد که مردم در روزهای جمعه و ایام عید و دیگر روزها به آن سر زده و زیارتی را به جای می آورند که این مکانها به شرح ذیل می باشد.
مسجد حضرت عمر ( رضی الله عنه ) که به عنوان مسجد و خانه خدا در روستا مشهور می باشد و قدمت آن به 75 سال پیش بر می گردد و ساختن آن با همت مردم روستا انجام گرفته ، شه خسه گه وره که حالیاً به عنوان قبرستان روستا مورد استفاده قرار می گیرد و از دست رفتگان را در این مکان مقدس به خاک می سپارند و قدمتی برابر 250 سال دارد ، شه خسه چکوله که قبل از شه خسه گه وره به عنوان قبرستان روستا مورد استفاده قرار می گرفت و قدمت آن به 350 سال قبل بر می گردد . شه خسی بروار که قدیماً به عنوان تدفین مردگان از آن استفاده می شد و به روایاتی گویند که مربوط به 750 الی 950 سال پیش می باشد ، شه خس کلاوره ش که در شرق تونل گردنه خان قرار دارد به عنوان یک مکان زیارتی مشهور می باشد طبق تفاسیر و روایات گویند که کلاوره ش یکی از اصحابه های رسول اکرم (صلی الله علیه و سلم)که در زمان جنگ ایران و مسلمین که به فرماندهی خالد بن ولید ( رض) بوده در این منطقه به شهادت رسیده و در همین مکان به خاک سپرده شده ( کلاوره ش در لغت به معنای کلاه سیاه می باشد ) ، شه خسی سکو که اینان خود هم یکی از اصحابه های پیامبر بوده اند که در زمان جنگ مسلمین به شهادت رسیده اند و در این مکان به خاک سپارده شده اند ، شه خس بابا سبدلو که در وسط روستا قرار دارد ، داخل روستا هم شخسی متبرک به نام ریزه گویژان که در قسمت شمالی روستا قرار دارد . در کناره های سبدلو در قسمت شمال شرقی هم شخسی به نام پیره غریبه وجود دارد که مورد زیارت خیلی از عارفان قرار گرفته است . به خاطر جنگهای مسلمانان در اطراف روستا محل دفن کثیری از اصحاب پیامبر و جود دارد
که همه مورد توجه و زیارت قرار می گیرد .

گیاهان دارویی :

در تمام مناطق کوهستانی کردستان گیاهان دارویی به کثرت پیدا خواهد شد که در روستای سبدلو گیاهان دارویی که مورد توجه قرار می گیرد و در رفع و درمان بیماریها مورد توجه قرار می گیرد به شرح ذیل می باشد .
1 – قزوان که دانه آن برای درمان تهوع و صمغ تنه آن که به صورت آدامس در می آید در شکستگی ها و باز کردن اشتها مورد استفاده قرار می گیرد 2 – میکوک ( شیرین بیان ) در درمان زخم معده و التهاب معده به کار برده می شود 3 – جاتره ( کاکوتی ) برای رفع عفونتهای درونی نقش بسزایی دارد 4 – اسپون این گیاه که به عنوان شوینده و یکی از مکملهای امروزی برای تمام مواد شوینده به کار می رود ، و از آن برای شستشوی بدن و دست و صورت و حتی لباس استفاده می شود 5 – کتیرا برای رفع مو خورگی ها و ریزش مو و تقویت مو از آن استفاده کرده که کتیرا در قسمتهای صنعتی به عنوان ترکیب چسبهای قوی استفاده می شود

دیگر گیاهانی که به عنوان دارو از آن استفاده می شود به شرح ذیل می باشد ( گوزروان یا گاو زبان )
( قاضی آغا ) ( گوله به رونه ) ( پنه یا پونه ) ( کنگر ) ( کارگ یا قارچ ) ( کوکلاشک که یک نوع آدامس محلی می باشد ) و . . .
حیواناتی طیوری که در روستا پرورش داده می شود

در روستای سبدلو حیواناتی زیاد پرورش داده می شد که تا سالهای 1382 بالغ بر 1000 رأس بز و 300 رأس بزغاله و گوسفند و 300 رأس گاو پرورده می شد و 120 رأس گوساله که این حیوانات مورد توجه زیاد مردم قرار می گرفت پرورش داده می شدند اما با ورود طرحهای آبادانی جنگل مردم مجبور به فروش دامهای اهلی خود شدند که این ارقام به اندازه ایی چشم گیر کاهش یافته و به 20% خود رسیده است ؛ باید گفت که شغلهای کاذب چون قاچاق یکی از عموامل مهم در روند کاهش حیوانات اهلی شده که اکثر مردم روی به کارهای قاچاق آورده اند .
طیوری چون مرغان خانگی از قبیل مرغ ، غاز ، بوقلمون و زنبور عسل مورد پرورش قرار داده می شود .

مردم روستا به چه کارهایی مشغول هستند

در روستا با توجه به اینکه تا الان مردم به علم اهمیت زیادی داده اند بالغ بر 82 نفر دانشگاه دیده دارا می باشد و نزدیک به 190 نفر دیپلم در گروههای مختلف موجود می باشد ، که تربیت شدگان دانشگاه در رسته های مختلف علمی چون مهندسی عمران ، برق ، مخابرات ، کشاورزی و علوم پایه چون فیزیک محض ، فیزیک هسته ایی ، ریاضی و پزشکی چون دندانپزشکی و پزشک عمومی و دام پزشکی و دیگر رشته ها ی آموزشی ، مدیریت ، حسابداری و غیره می باشد .