مواد غذایی که به مقدار قابل توجهی حاوی آنتی اکسیدانها (فلاونوئیدها) میباشند، در جهت «شکست دادن» اثرات مضر رادیکالهای آزاد عمل میکنند. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص رادیکالهای آزاد این مقاله را مطالعه نمایید.
رادیکالهای آزاد مولکولهایی هستند که به جهت ایجاد برخی از مخوفترین بیماریهایی مانند سرطان و سایر مشکلات پزشکی مرتبط با کلیه، چشم، ریه و پانکراس به بدنامی شهره میباشند. مشاهده شده است که سلولهای بدن به منظور انجام عملکردهای مختلف به اکسیژن نیاز دارد. هنگامی که سلولهای بدن با اکسیژن واکنش نشان میدهند (این فرایند تحت عنوان اکسیداسیون شناخته میشود) رادیکالهای آزاد درون بدن آزاد میشوند. در حالی که جلوگیری از بوجود آمدن رادیکالهای آزاد غیر ممکن است، کاهش غلظت و تراکم آنها در بدن امکان پذیر بوده و به هیچ عنوان مشکل نیست. به منظور از بین بردن این رادیکالهای آزاد، مجبور هستیم که از دشمنان آنها کمک بگیریم که به طور معمول تحت عنوان آنتی اکسیدان شناخته میشوند. آنتی اکسیدانها که همچنین تحت عنوان جاروب کنندههای رادیکال آزاد شناخته میشوند، موادی هستند که ثابت شده است در نظارت و کنترل رادیکالهای آزاد مؤثر میباشند. آنها در واقع عمل وارد شدن آسیب اکسیداتیو را محدود ساخته، در نتیجه به بهبود سلامت کلی کمک میکنند.
فلاونوئیدها
آنتی اکسیدانهای مختلفی مانند ویتامین A، ویتامین C، کاروتنوئیدها، سلنیوم و فلاونوئیدها، در مواد غذایی متنوعی وجود داشته و همگی در مقابله با آسیب وارده توسط رادیکال آزاد مؤثر میباشند. با این حال، آن دسته آنتی اکسیدانهایی که از سایر آنتی اکسیدانها مشخصتر و بالاتر میباشند فلاونوئیدها هستند، به این دلیل که در مبارزه با اثرات رادیکالهای آزاد قدرتمندتر عمل میکنند. مطالعات صورت گرفته نشان میدهند که فلاونوئیدها در کنترل آسیب وارد شده به سطح سلولی توسط رادیکالهای آزاد دارای تأثیر بیشتری میباشند. فلاونوئیدها همچنین میتوانند به سرعت بخشیدن به بهبود صدمات عضلانی کمک کنند که پس از انجام تمرینات قدرتی و شدید رخ میدهد. در ادامه به منظور دور نگاه داشتن این «رادیکالهای آزاد بد»، مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان که بایستی به طور منظم مصرف کنید را معرفی میکنیم.
میوه
چنانچه مصمم بوده از شر رادیکالهای آزاد خلاص شوید، نیاز دارید که میوههایی مانند گیلاس و سیب مصرف کنید به این دلیل که منابع بزرگی از فلاونوئیدها به شمار میروند. علاوه بر سیب، میوههایی که میتوانند بی اندازه به محافظت از بدن در برابر آسیب رادیکالهای آزاد کمک کنند، هلو و پرتقال میباشند. پرتقال نه تنها منبع خوبی از فلاونوئید میباشد بلکه سرشار از ویتامین C نیز است. بنابراین وارد نمودن پرتقال به رژیم غذایی راهی مؤثر جهت مقابله با این مشکل رادیکالهای آزاد است.
سبزی
مطالعات انجام شده نشان میدهند که در میان تمام سبزیجات، سطح فلاونوئید در لوبیا به بالاترین میزان خود میرسد. بنابراین خواه لوبیا چیتی، لوبیا قرمز و یا لوبیا سیاه باشد فرد قطعاً میتواند مقدار کافی از فلاونوئید را از این سبزیجات بدست آورد. علاوه بر لوبیا، سطوح آنتی اکسیدانها بخصوص فلاونوئیدها همچنین در گوجه فرنگی ستودنی است. سبزیجاتی مانند اسفناج و سیب زمینی شیرین نیز حاوی مقادیر متعادلی فلاونوئید میباشند.
نوشیدنی
غلظت و تجمع فلاونوئید همچنین در چای سبز بالا است. گرچه نوشیدنی تهیه شده از انگور قرمز حاوی مقدار زیادی فلاونوئید است، اما مصرف آن در حد اعتدال پیش شرط بهره بردن از فوائد فعالیت آنتی اکسیدانی فلاونوئیدها است.
مکمل
مصرف مکملهای آنتی اکسیدان نیز میتواند در از بین بردن رادیکالهای آزاد مفید باشد. مکملهای فلاونوئید هم راه دیگری جهت بهره بردن از فوائد خواص آنتی اکسیدانی آنها است. با این حال، کسانی که تحت رژیم سالمی قرار دارند، نیازی به در نظر گرفتن این مکملها به عنوان راهی جهت مبارزه با این رادیکالهای آزاد ندارند. استفاده از مکمل تنها زمانی مورد نیاز است که رژیم غذایی فاقد فلاونوئید باشد. اوردوز یا مصرف بیش از حد مجاز آنتی اکسیدانها مطلقاً غیرضروری بوده و قطعاً راهی نامناسب جهت کنترل تهدید ایجاد شده توسط رادیکالهای آزاد است.
به طور کلی وعدههای غذایی حاوی انواع میوه و سبزیجات راهی طبیعی جهت کاهش تولید رادیکالهای آزاد را فراهم میسازند. بنابراین، تنها اطمینان حاصل کنید که پیروی از یک رژیم غذایی سالم بخش جدائی ناپذیر از سبک زندگی شما را تشکیل داده و آنگاه نیازی به نگرانی در خصوص آسیب رادیکالهای آزاد در سالهای آتی نخواهید داشت.