روستای خانقاه

روستای خانقاه از توابع بخش مرکزی شهرستان پاوه در استان کرمانشاه، با مختصات جغرافیایی 46 درجه و 21 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 1 دقیقه طول شرقی، در 3 کیلومتری جنوب غربی شهر پاوه و 120 کیلومتری کرمانشاه قرار دارد. این روستا به وسیله کوه‏های دالانی و آتشگاه محصور شده است.

روستای خانقاه در یک ناحیة کوهستانی استقرار یافته و از سطح دریا در حدود 1380 متر ارتفاع دارد. آب و هوای آن در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان‏ها سرد است.
تاریخ پیدایش روستای خانقاه را که در محدودة شهر قدیمی پاوه قرار دارد، به دورة یزدگرد سوم ساسانی نسبت می‏دهند. قلعه و دژ عصر ساسانی در نزدیکی شهر پاوه و پیوستگی تاریخی این شهر با آبادی‏های پیرامون خود، از جمله روستای خانقاه، این حدس و گمان را تقویت کرده است.
بنایی قدیمی به نام حوضخانه در داخل این روستا نیز نشانه دیگری از قدمت تاریخی این روستاست.
مردم روستای خانقاه به زبان کردی و با لهجه هورامی سخن می‏گویند، مسلمانند وپیرو مذهب امام شافعی اند.

×××××××××××××××××

به گزارش خبرنگار ایرنا، روستای خانقاه به دلیل برخورداری از آب و هوای معتدل، معماری پلکانی، خانه‏ های سنتی، مناظر و چشم‏ اندازهای کم‏ نظیر، پتانسیل‏های گردشگری قابل توجهی دارد؛ به همین دلیل در فصول بهار و تابستان گردشگران زیادی به این روستا سفر می‏کنند.

این روستا به وسیله کوه‏های دالانی و آتشگاه محصور شده است.
روستای خانقاه در یک ناحیه کوهستانی استقرار یافته و از سطح دریا در حدود یک هزار و 380 متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان‏ها سرد است.
تاریخ پیدایش روستای خانقاه را که در محدوده شهر قدیمی پاوه قرار دارد، به دوره یزدگرد سوم ساسانی نسبت می‏دهند. قلعه و دژ عصر ساسانی در نزدیکی شهر پاوه و پیوستگی تاریخی این شهر با آبادی‏های پیرامون خود، از جمله روستای خانقاه، این حدس و گمان را تقویت کرده است.

بنایی قدیمی به نام حوضخانه در داخل این روستا نیز نشانه دیگری از قدمت تاریخی این روستاست.
مردم روستای خانقاه به زبان کردی و با لهجه هورامی سخن می‏گویند، مسلمانند و اکثریت(تمامی ) ان‏ها مذهب تسنن دارند.
براساس نتایج سرشماری سال 1385، روستای خانقاه 1900 نفر جمعیت داشته است.
درآمد اکثر مردم روستای خانقاه از طریق فعالیت‏های زراعی، دامداری، باغداری و امور خدماتی تأمین می‏شود و گروهی از روستاییان نیز در تولید صنایع دستی اشتغال دارند. شرایط مساعد آب، خاک و اقلیم، باغداری در روستا را رونق داده و گردو، انگور، توت سفید و گلابی از محصولات آن است.
مراتع سرسبز و حاصلخیز روستا ضمن رونق دامداری به تولید انواع لبنیات مانند شیر، ماست، کره، پنیر و روغن حیوانی منجر شده است. تولید انواع گیوه، کلاش و قالی نیز از محصولات صنایع دستی روستای خانقاه است.
روستای خانقاه در محدوده کوهستانی استقرار یافته و بافتی متمرکز و متراکم دارد، خانه‏ های این روستا در شیبی ملایم و به شکل پلکانی ساخته شده ‏اند، به طوری که بام یک خانه حیاط خانه دیگر است و اکثر خانه‏ ها دو طبقه‏ اند. بخش زیرین خانه به محل نگهداری دام و انبار اختصاص دارد و بخش فوقانی آن را اتاق‏های محل زندگی افراد تشکیل می‏دهد. آشپزخانه و سرویس بهداشتی نیز به صورت مشترک مورد استفاده قرار می‏گیرد.
کوچه‏ های روستا با درختان سرسبز و بلند، به ویژه در فصول بهار و تابستان مسیرهای دلگشایی هستند که عبور از آن‏ها خستگی را می‏زداید و نشاط و شادمانی را جایگزین می‏سازد.
مصالح عمده به کار رفته در اکثر خانه‏ های قدیمی روستا شامل سنگ، چوب، گل و خشت است، که به سهولت از اطراف روستا قابل تهیه است.مهم‏ترین ویژگی خانه‏ های قدیمی روستا هماهنگی آن‏ها با محیط اطراف است. به طوری که سقف مسطح خانه ‏ها با دیوارهای سنگی و گلی همرنگ طبیعت، کمال درآمیختگی فضای کالبدی روستا با محیط طبیعی اطراف را نشان می‏دهد.
نوع معماری خانه‏ های روستاییان به نوع فعالیت و نحوه معیشت آنان بستگی دارد، به گونه‏ای که خانه افراد شاغل در امور خدماتی با خانه افرادی که در امر تولید صنایع دستی و یا دامداری اشتغال دارند به لحاظ وسعت، فضا و تزیینات متفاوت اند.
برخی از جاذبه‏ های طبیعی و گردشگری روستا عبارتند از:
چشمه شلم ناو که از کوهستان‏های اطراف سرچشمه می‏گیرد و اراضی روستا و باغات آن را مشروب می‏سازد. این چشمه مناظر و چشم‏ اندازهای طبیعی منحصر به فردی دارد. اطراف این چشمه، به ویژه در بهار با درختان سرسبز بلند، گیاهان خودرو و گل‏های زیبای رنگارنگ وحشی محیط مناسبی را برای گذراندن اوقات فراغت گردشگران فراهم می‏آورد.
کوه دالانی با 2564 متر ارتفاع در زمستان‏ها با برف پوشیده می‏شود و شکوه و عظمت خاصی می‏یابد و در بهار و تابستان نیز با انواع گیاهان و گل‏های رنگین، زیبایی خیره‏ کننده‏ ای می‏ یابد.
کوهستان دالانی، محیطی فرح‏بخش و جذاب برای دوستداران طبیعت و کوهنوردان است.
کوه آتشگاه در مقابل روستای خانقاه قرار دارد که با فرا رسیدن فصل بهار از انواع گیاهان و گل‏ها پوشیده می‏شود و زیبایی دلفریبی می‏یابد. دامنه این کوه با درختان زیبا و بلند بلوط جلوه بسیار زیبا و تماشایی دارد.
باغات اطراف و داخل روستا که بسیار انبوه و گسترده‏ اند، طراوت و زیبایی وصف‏ناپذیری دارند. این باغات از جمله فضاهای تفریحی مردم روستا محسوب می‏شوند.
جنگل‏های انبوه بلوط اطراف روستا و دامنه کوه‏های مشرف به روستا را فرا گرفته‏اند و چشم‏ انداز بسیار زیبایی دارند. این جنگل‏ها از جمله جاذبه های طبیعی روستای خانقاه به شمار می‏روند و مورد توجه علاقمندان به طبیعت می‏باشند.
رودخانه خانقاه از میان روستا می‏گذرد و در اطراف آن درختان بلند و باغات سرسبز میوه فضای دلپذیری ایجاد کرده ‏اند. حواشی این رودخانه بخصوص در فصول بهار و تابستان بسیار زیباست و محل تفریح و تفرج مردم روستا و علاقه مندان به طبیعت است.
معماری پلکانی از مهم‏ترین جاذبه‏ های گردشگری روستای خانقاه است که مانند مأمنی دنج و آرام در میان درختان بلند و باغات انبوه و گسترده قرار گرفته است.
بنای زیارتگاه باواشیخ حسن یکی از بناهای ارزشمند و تاریخی روستاست. بنای این آرامگاه از سنگ، چوب و خشت است و یکی از اماکن مذهبی مورد احترام مردم روستاست.
حوضخانه قدیمی از دیگر بناهای تاریخی روستای خانقاه می‏باشد که از چگونگی ساخت و قدمت آن اطلاع دقیقی در دست نیست.
مردم این روستا همانند سایر مسلمانان اعیاد بزرگ مذهبی مانند میلاد حضرت محمد (ص)، عید فطر و عید قربان را گرامی می‏دارند و مراسم جشن و سرور برپا می‏کنند. در روز میلاد پیامبر (ص) نیز به مولودی خوانی می‏پردازند. مولودی‏خوانی در دوازدهم ماه ربیع‏ الاول، شب‏های جمعه و شب‏های سه‏ شنبه در تکیه و خانقاه دراویش برقرار می‏باشد. مراسم عرفانی ذکر و سماع دراویش در میان دراویش روستا متداول است.
از جمله بازی‏هایی که در میان مردم این روستا اجرا می‏شود، می‏توان به کلاورفانکه، اختران، گوراو بازی، هفت سنگ، گل یا پوچ و خزلوکه اشاره کرد.
موسیقی، در میان مردم روستای خانقاه جایگاه ویژه‏ای دارد، به طوری که مراسم ذکر و سماع دراویش نیز همراه با موسیقی اجرا می‏شود.
مهم‏ترین آلات موسیقی این روستا عبارتند از شمشال که در مراسم ذکر و سماع خانقاهی و دف که بیشتر در مراسم مذهبی نواخته می‏شود.
پوشاک مورد استفاده مردم این روستا، غالباً همانند البسه ساکنان سایر مناطق کردنشین ایران است.
از مهم‏ترین غذاهای رایج این روستا می‏توان به کلانه و بژی برساق اشاره کرد. کلانه ترکیبی از نان فطیر، پیاز و کره محلی است و بژی برساق نوعی شیرینی محلی است که از آرد گندم، ذرت، شیر، تخم‏ مرغ، زیره و زردچوبه پخته می‏شود و بسیار لذیذ و خوشمزه است.
از مهم‏ترین صنایع دستی و هنری که در میان مردم روستا رواج دارد، به انواع قالی با رنگ‏های شاد و نقوش طبیعی و همچنین به گیوه یا کلاش می‏توان اشاره کرد.
روستای خانقاه جاده آسفالت و مناسبی دارد.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت : روستای خانقاه یکی از 14 روستای هدف گردشگری استان کرمانشاه است که در جریان سفر رییس جمهوری به استان به تصویب رسید.
علی رضا برشاهی در گفت و گو با ایرنا وجود راه ، آب و برق را از جمله زیر ساختهای موجود در این روستا عنوان کرد و گفت : مهمترین زمینه های سرمایه گذاری در این روستا را می توان ایجاد کمپ های اقامتی و فروشگاههای صنایع دستی عنوان کرد.
وی تاکید کرد: روستای زیبا و هدف گردشگری خانقاه برای دستیابی به جایگاه ویژه خود در صنعت گردشگری و تحقق اهداف بلند مدت در توسعه توریسم ، به عنوان فرصتی طلایی برای سرمایه گذاری مطرح است و سازمان میراث فرهنگی استان نیز از سرمایه گذاران در این منطقه ، حمایتهای لازم را به عمل می آورد.

برگرفته از:خبرگزاری ایرنا