روستای دلی بهرام بیگی (سمندی) از توابع بخش مرکزی شهرستان دنا است که با مختصات جغرافیایی 51 درجه و 10 دقیقه طول شرقی و 30 درجه و 57 دقیقه عرض شمالی، در50 کیلومتری شمال غربی سیسخت و 70 کیلومتری مرکز استان ( یاسوج ) قرار دارد.
ارتفاع این روستا از سطح دریا 1550 متر است. آب و هوای روستای دلی بهرام بیگی در فصول بهار و تابستان مطبوع و دلپذیر و در زمستان سرد است.
روستای دلی بهرام بیگی از دیرباز ییلاق عشایر بویراحمدی بوده است و براساس برخی منابع محلی،یکی از کانونهای پرورش اسبهای خوانین عشایری به شمار میرفته است.
مردم روستا
مردم روستای دلی بهرام بیگی به زبان لری سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
جمعیت روستای دلی بهرامبیگی در سال 1385، تعداد 2900 نفر گزارش شده است.
اقتصاد روستا
اقتصاد این روستا بر پایه فعالیتهای زراعی، باغداری، دامداری و پرورش زنبور عسل استوار است. گروهی از مردم در بخش خدمات و تولید صنایع دستی مشغول هستند.
مهمترین محصولات زراعی روستا گندم ، جو، برنج و حبوبات میباشد. باغداری نیز، با تولید انگور، گردو و سیب رونق خوبی دارد. انواع فراوردههای دامی مانند گوشت قرمز، شیر، دوغ، روغن و کره محلی در روستا تولید میشود. شرایط مساعد اقلیمی و طبیعی موجبات رونق زنبورداری را فراهم آورده است.
عمران روستا
روستای دلی بهرام بیگی دریک محدودۀ کوهستانی استقراریافته است و بافت مسکونی متراکمی دارد. واحدهای مسکونی این روستا بر روی شیبی ملایم و غالباً در یک طبقه، با دیوارهای قطور و سقف مسطح احداث شدهاند. از طبقه همکف، در واحدهای مسکونی دو طبقه، به عنوان آغل استفاده میشود. ایوان، از جمله فضاهای مشترک خانههای روستایی است.
مصالح بهکاررفته در ساخت خانههای قدیمی، خشت، گل و تیرهای چوبی است. در ساخت خانههای جدید از مصالح مقاوم نیز استفاده میشود.
معابر روستا باریک و پیچ در پیچ میباشند. کاربری فضاهای مسکونی از نوع فعالیت و معیشت خانوار تأثیر پذیرفته است، بهطوری که در منزل شاغلین در بخش کشاورزی، انبار غله نیز احداث شده است.
جاذبه های گردشگری
آبـشار زیـبای بـهرام بیگی در نـاحیۀ جـنوبی رشـته کوه دنا، در حد فاصل روستاهای پاتاوه و لوداب واقـع شـده است. ارتفاع تقریبی آبشار 30 متر میباشد. تفرجگاه پـیرامونی ایـن آبـشار در ایـام مختلف سال نظر گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب میکند. آبشار بهرام بیگی، در یک کیلومتری روستا قرار دارد.
در دشتهای انبوه و سرسبز پیرامون روستای دلی بهرام بیگی، جنگلهای انبوه بلوط گسترده شده است. چشمانداز آرامبخش این جنگلها، خستگی روزمره را از گردشگران روستای دلی بهرام بیگی دور میسازد.
آداب و رسوم
برگزاری مراسم تعزیهخوانی همراه با حمل عَلَم و کُتَل، رسمی دیرینه است که در ایام سوگواری انجام میگیرد. مویهخوانی در مراسم عزاداری ویژه ماه محرم و صفر از مراسم خاص روستا است.
رسم حنابندان همچنان در عروسیهای سنتی روستا پابرجاست.
در مناسبتهای مختلف، جوانان و نوجوانان روستا، به نمایش مهارتهای خود در مسابقۀ تیراندازی میپردازند.
از دیگر بازیهای بومی و سنتی روستای دلی بهرام بیگی میتوان به گرنا و الختر اشاره کرد.
بهرهگیری از موسیقی سنتی در مراسم عروسی، جشن برداشت محصول و مراسم سوگواری مرسوم است.
سازهای سُرنا، دهل و کمانچه مهمترین آلات موسیقی در این روستا به شمار میروند.
از انواع رقصهای محلی مرسوم در روستا، میتوان به رقص دو پا، رقص سه پا، رقص چوب و چوب بازی اشاره کرد.
مردم روستای دلی بهرام بیگی به ندرت از پوشاک محلی استفاده میکنند. گروهی از مردان کهنسال روستا کت و شلوار و جلیقه بر تن میکنند و پاپوش آنها کفش و گیوه است. پوشاک غالب زنان روستا نیز پیراهن، شلوار، روسری و چادر است.
از مهمترین صنایع دستی این روستا که به دست هنرمندانه زنان و دختران تولید میشود میتوان به قالی، قالیچه، گبه، گلیم و خورجین اشاره داشت.
عسل، گردو، خشکبار، صنایع دستی و انواع فراوردههای لبنی مانند کشک،
کره و روغن حیوانی، سوغات روستای دلی بهرام بیگی به شمار میروند.
کلگ، نان محلی، برنج کنگری و آش کارده، غذاهای محلی و خوش طعم روستای دلی بهرام بیگی هستند.
دسترسی: روستای دلی بهرام بیگی از طریق شهر سیسخت و پاتاوه با جادهای مناسب قابل دسترسی است.
منبع (گردآوری)
گردآوری:فردین ارمغانی