حال قلب ایران خوب نیست. چند روزی است که شهر اراک، ملتهب از اعتراض‌های کارگرانی است که در پی مطالبات به حق‌شان، بی مهری‌های بسیار را تحمل می‌کنند. اخبار کارگری روزهای گذشته از اراک، گاه رنگ خشونت به خود گرفت و با آنکه در رسانه‌های داخلی بازتاب کمی یافت اما اجنبی‌ها تا توانستند از آن بهره بردند.
به گزارش ، روزنامه قانون نوشت: کارگران کارخانه هپکو و آذرآب اراک، از اوایل هفته جاری و در پی بی‌توجهی های مسئولان و پرداخت‌نشدن 6 ماهه حقوق و مزایای‌شان، تجمع‌های اعتراضی برپا کردند تا شاید این تجمع‌های صنفی، فریاد اعتراض کارگری را از قلب ایران به گوش پایتخت برساند. کارگران، در برابر خواسته‌های صنفی خود با واکنش‌های تند نیز مواجه شدند و این موضوع، بازتاب گسترده خارجی پیدا کرد. اما با آنکه در آن سوی مرزها، صدای کارگران اراکی پیچید، در داخل و به خصوص در خیابان آزادی تهران ، گوشی برای شنیدن مطالبات کارگری پیدا نشد. ساختمان وزارت کار، رفاه و تامین اجتماعی آرامش خاصی را در اوج ناآرامی‌های کارگری اراک در هفته گذشته تجربه کرد و شخص وزیر کار در طبقات فوقانی این ساختمان، منفعل ترین روزهای خود را گذراند. این درحالی بود که نمایندگان کارگری، بارها در طی روزها و هفته‌ها و ماه‌های گذشته، فریاد اعتراض از اوضاع نامناسب کارخانه های اراک برآوردند اما آقای وزیر، آن‌قدر به اراک نرفت و نماینده‌ای نفرستاد تا خشم خیابانی، نتیجه بی‌تفاوتی وزارت کار در برابر خواسته های کارگری شود.
ماجرای اعتراض ها
کارگران دو کارخانه بزرگ هپکو و آذرآب اراک در مطالبات صنفی و معترضانه خود، تقاضای رسیدگی موثر به موضوع برطرف شدن مساله بدهی‌های بیمه‌ای و بانکی واحدهای صنعتی شان و از سرگیری فعالیت‌های کارخانه را داشتند. کارگران آذرآب که در عین حال مالک بخشی از سهام کارخانه نیز محسوب می‌شوند، نسبت به حاشیه‌های نشست اخیر مجمع عمومی سهامداران معترض بودند که از قرار معلوم نتایج این مجمع که در دو روز متوالی (26 و 27 شهریور) در سالن تلاش وزارت کار در تهران برگزار شده، مورد ایراد نماینده سازمان بورس اوراق بهادار واقع شده است.در مورد مطالبات صنفی کارگران هپکو نیز گفته می‌شود که وضعیت نامعلوم معوقات مزدی باعث شده است تا شماری از این کارگران تجمع صنفی برپا کنند. این کارگران می‌گویند که از زمستان سال گذشته تاکنون مطالبات مزدی و بیمه‌ای خود را به صورت ناقص دریافت کرده‌اند و با وجود جابه‌جایی کارفرما هنوز این بی‌نظمی ادامه دارد.
نتیجه بی توجهی‌های دولت
کارگران واحدهای صنفی اراک در ماه‌های اخیر، به دفعات از پرداخت نشدن مطالبات‌شان که منجر به فلج شدن زندگی‌شان شده، انتقاد کرده و خواستار رسیدگی مسئولان دولتی به مشکلات‌شان شده‌اند.کارگران بارها فریاد زدند که کار بی‌مزد، زندگی‌شان را نابود کرده است و مقابل زن و فرزند، عرق شرم می‌ریزند اما مسئولان دولتی وزارتخانه‌های کار و البته صنعت و معدن، کک‌شان هم نگزید تا بالاخره کاسه صبر کارگران لبریز شده و حاضر شدند جان‌شان را مقابل خودروهای بیندازند. در روزهای اخیر، گزارش‌هایی از مسدود شدن جاده اراک و کف جاده خوابیدن کارگران آمد تا جان‌شان را کف دستان‌شان بگذارند بلکه به حق‌شان برسند. با این حال، این اتفاقات نیز موجب نشد تا دولتمردان از تهران، واکنشی به خواسته‌های کارگران در اراک نشان دهند و در مقابل، این برخوردها بود که سعی بر ساکت کردن کارگران داشت. آن نیز در شرایطی که کارگران، خواسته‌های به حق خود را مطرح می‌کردند و فریاد توجه به تولید ملی، دادن حق کارگران، اشتغال و کارآفرینی را سر می‌دادند. توجه‌هایی که حداقل باید از سوی وزیر کار شنیده می‌شد و آن‌ها را از وزیر صنایع پیگیری می کرد اما آقایان وزیر خود را به نشنیدن زدند!
نیروی کار آشوبگر نیست
برخوردهای نه چندان مناسب با کارگران اراکی که فیلم‌های آن به سرعت در فضای مجازی منتشر شد و دیگر نیز نمی توان در دنیای تلگرام و توییتر، مقابل انتشار اطلاعات ایستاد، واکنش گروه‌های فعال کارگری را به‌همراه داشت. کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان مرکزی در حمایت از حقوق کارگران اراکی با انتشار بیانیه ای، برخوردهای خشن با کارگران را محکوم کرد. این کانون دراین بیانیه با اشاره به بخشی از سخنان رهبری در جمع کارگران آورد: « آن کسانى که به قشر کارگر و مجموعه کارگرى بى‌توجهى و بى‌اعتنایى می‌کنند، در حقیقت این نقش اساسى و مهم را نمى‌بینند یا نادیده می‌گیرند. در سال اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال که متکی به نیروی کار و کارگران این مرزو بوم است نه تنها مسیریابی درستی از سوی مسئولان صورت نگرفت بلکه عزت و کرامت و شأن کارگر نیز مورد توهین و تعرض قرار گرفت. آیا این بود سفارش اسلام و رهبری در خصوص نقش و کارآمدی کارگران در جامعه اسلامی؟ در آستانه هفته دفاع مقدس به جای اینکه از کارگران دو صنعت راهبردی کشور (هپکو و آذرآب) که در جنگ و دفاع از آب و خاک و ناموس این کشور نقش بسزا و پررنگی داشتند و شهدایی، هم در کارخانه و هم در جبهه‌ها به این انقلاب و مردم تقدیم کردند با گل و شیرینی تجلیل شود با باتوم و گاز اشک آور و ... پذیرایی شد. آیا این است دستمزد سال‌ها پایداری و سازندگی و افتخار آفرینی برای این کشور و ملت؟ آیا این کارگران چیزی جز بقا و مانایی اشتغال و کارآفرینی ملی را فریاد می‌زنند؟ آیا این قشر فهیم و زحمتکش چیزی جز تولید ملی را طلب می کنند؟ آیا این کارگران چیزی جز حفظ سرمایه ملی را می خواهند؟کمی در خصوص شعارهای سال رهبری در چندین سال اخیر تامل کنیم و نقطه اتکا و عطف دستیابی به نتایج مثبت این رهنمودهای رهبری را که همان کار و کارگر است،جدی بگیریم و ارزش و جایگاه این قشر تاثیرگذار را حفظ کنیم.جالب است دیگر هیچ مقام مسئولی در استان حتی برای دلجویی از ماه‌ها تاخیر حقوق کارگران حاضر نمی‌شود. آیا کارگران نیروی کارند یا آشوبگر؟ که با نیروهای ویژه دست‌و پنجه نرم کنند. آیا وظیفه کارگران جز پیکار با آهن و فولاد و کار برای ساخت و ساز و تولید است که امروز باید با نیروی ضدشورش پنجه در پنجه شوند؟».
واکنش مجلسی‌ها
برخی نمایندگان مجلس نیز در واکنش به بی‌توجهی‌های مسئولان دولتی به خواسته‌های کارگران وبرخوردهای نامناسب باآنان، خواستار ورود جدی دولت به ماجرای کارگران اراکی شدند. «مسئولان به‌جای پاشیدن نمک به زخم کارگران آنان را درک کنند؛ چراکه چندماه است حقوقی دریافت نکرده‌اند». این واکنش «سیدمهدی مقدسی» نماینده مردم اراک در مجلس و پس از برخوردهای خشن با کارگران اراکی است و گفت: حل مشکلات واحدهای صنعتی به اهتمام جدی نیاز دارد، درحالی که ما شاهدیم با وجود جلسات متعددی که تشکیل شده، هنوز هیچ گشایشی در کار نیست و کارگران حقوقی دریافت نکرده‌اند. شرایط به گونه‌ای است که کارگران امیدشان را از دست داده‌اند و باید با اهتمام ویژه، تصمیمی انقلابی در رفع مشکل این دو واحد و واحدهای دیگر اتخاذ کرد.وی افزود: دست دست کردن، وقت گذراندن و فرصت دادن به افرادی که شاید تلاشی برای رفع مشکلات می‌کنند، ممکن است راه به جایی نبرد.نماینده مردم اراک با اشاره به این مطلب که انتظار دارد وزیر با حضور همه ذی‌نفعان تصمیمات اثربخشی بگیرد، گفت: از دولت دوازدهم انتظار داریم تصمیمات اساسی جهت حل مشکلات واحدهای صنعتی اتخاذ کند، چراکه اگر روند کند فعلی ادامه یابد به تکالیف خود در مجلس عمل خواهیم کرد.این نماینده مجلس با اشاره به لزوم برگزاری جلسات فوق‌العاده از سوی مسئولان ذی‌ربط گفت: سهامداران و مالکان، کارگران با شرافتی را که به جز تامین معاش هدفی ندارند، درک کنند؛ چراکه این‌گونه تحت فشار دادن کارگران زیبنده نیست. از استاندار محترم نیز انتظار داریم این مساله را در تهران به جد پیگیری کند و تا مشکل حل نشده به استان بازنگردد.«مقدسی» در واکنشی دیگر به همراه «علی اکبر کریمی» دیگر نماینده اراک، نامه ای را به وزیر صنعت معدن و تجارت نوشتند و خواستار رسیدگی به مشکلات واحدهای صنعتی استان مرکزی مانند هپکو، آذر آب، ماشین سازی، واگن پارس، کمباین سازی و ایرانکو شدند. در این نامه از واحدهای صنعتی یاد شده به عنوان گل سرسبد صنایع کشور یاد شده که اکنون چند سالی است به دلیل مشکلات با ظرفیتی در حدود یک چهارم گنجایش خود فعالیت می‌کنند.نویسندگان این نامه از وزارت صنعت، معدن و تجارت خواستار شده‌اند تا برای برون رفت از وضعیت به وجود آمده، کمیته‌ای به ریاست وزیر صنعت، معدن و تجارت و عضویت مقامات استانداری، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مدیران مالی دولتی و مسئولان بانکی و سایر اشخاص و دستگاه‌ها، تشکیل شود.
دولت برخیز
اکنون به مدد بی توجهی های محض مسئولان استانی و کارفرماهای اراکی، مشکلات کارگران از اختیارات استانی خارج شده است و به نظر می رسد مسئولان کشوری باید در مورد آن تصمیم بگیرند. پس از ماه‌ها حقوق نگرفتن و اخراج کارگران در اراک، دیگر کاری از دست مسئولان استانی برنمی‌آید و هیات دولت و شخص رییس‌جمهور، وزیر صنعت و وزیر کار باید در مورد این موضوع تصمیم بگیرند. تصمیماتی که باید به سرعت وزرای کار و صنعت را به تکاپو بیندازد تا مرهمی بر زخم ناسور کارگران باشند. گسترش اعتراض های کارگری و تداوم بی تدبیری‌های وزرا در این حوزه، به‌طورحتم‌گره بحران کارگران اراکی را پیچیده تر خواهد کرد و لازم است مسئولان ارشد دولتی در این موضوع، کمی به خود آیند. اکنون که در آستانه مهر قرار داریم، بی مهری ها به کارگران، هیچ نتیجه ای جز افزایش تنش در زندگی آنان را نخواهد نخواهد داشت و اگر وزرای دولت، لحظه ای، فقط لحظه‌ای خود را جای کارگران و شرمندگی آنان مقابل خواسته‌های خانواده‌شان قرار دهند، برای نجات کارگران آستین بالا خواهندزد. آقای وزیر کار! چندین ماه پرداخت نشدن حقوق کارگران و مشت گرفتن دربرابر حق طبیعی‌شان را هرگز درک نخواهید کرد مگر آنکه از اتاق های خود خارج شده و فاصله 200 دقیقه ای تهران – اراک را بپیمایید و زندگی کارگران را ببینید. آن‌وقت شاید یاد لحظه تحویل سال نو و پیام رهبری انقلاب که امسال را اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال نام نهاد، بیفتید و وظایف زمین مانده خود را انجام دهید. آقایان وزیر! تا دیر نشده به فکر علاج مشکلات جامعه کارگری که اراک مشت نمونه خروار آن است، باشید که به لب رسیدن جان کارگر، خسرانی جبران ناپذیر به‌همراه خواهد داشت. اکنون وضعیت روابط کار در ایران با چالش‌هایی روبه‌رو است که مسئولان کشور به خصوص وزیر کار باید در واکنشی سریع به مسائل کارگران رسیدگی کنند تا هرچه زودتر وضعیت آنان بهبود پیدا کند.
فضای کار کشور با توجه به مسائل رخ‌داده در برخی کارخانه‌ها و کارگاه‌ها مانند چسب هل و رفتار با کارگران و همچنین حاشیه‌های اعتراض کارگران کارخانه‌های هپکو و آذرآب و ... نشان می‌دهد که وضعیت حوزه روابط کار از رکود اقتصادی که مسئولان کشوراز آن صحبت می‌کنندنیز نامناسب‌تر است.