دیابت می‌تواند با آسیب به اعصاب و اختلال در گردش خون باعث درد پای غیرقابل تحملی شود. در ادامه با علایم و علل درد پا بیشتر خواهیم خواند.
دیابت که به آن ازدیاد‌قند‌خون نیز می‌گویند به دلیل سطح بالای قند خون به وجود می‌آید. این بیماری نه تنها توانایی بدن در مبارزه با عفونت را به تحلیل می‌برد بلکه باعث آسیب به اعصاب و کلیه‌ها و رگ‌های خونی می‌شود. یکی از شایع‌ترین عوارض مرتبط با دیابت درد مشقت‌بار پا است. این نشانه دیابت می‌تواند در نتیجه بیماری ناشی از آسیب به عصب و همچنین گردش ضعیف خون باشد. اگرچه این بیماری ممکن است در ابتدا با سوزش خفیف در دست و پا آغاز شود اما به تدریج و با پیشرفت بیماری، باعث ایجاد درد شدید می‌شود. در واقع در میان 16 میلیون مبتلا به دیابت، 25درصد از آنها ممکن است دچار علایم درد پای دیابتی شوند. در اینجا برخی از علل و علایم شایع مشکلات پای دیابتی همراه با اقدامات برای کنترل این اختلال ذکر می‌شود.
علل درد پای دیابتی
نوروپاتی محیطی: نوروپاتی محیطی یک نوع نوروپاتی دیابتی است که بر روی اعصاب تاثیر می‌گذارد.سه نوع نوروپاتی محیطی که شامل، حسی، حرکتی و نوروپاتی اعصاب خودکار می‌شود وجود دارد. درصد بالایی از بیماران دیابتی از درد ناشی از نوروپاتی حسی شکایت می‌کنند. این می‌تواند نشانگر درد حساس باشد به‌طوری‌که حتی برخورد پوست پا به لحاف در بستر می‌تواند دردناک باشد یا باعث بی‌حسی در پا شود. همینطور، نوروپاتی حرکتی می‌تواند خودش را با تاثیر‌گذاری روی عصب عضله که باعث می‌شود عضلات حس ضعف و درد کنند، نشان دهد. نوروپاتی اعصاب خودکار باعث می‌شود پوست خشک و سفت شود و ترک بخورد و باعث ایجاد پینه‌های دردناک شود. عفونت باکتریایی و قارچی هم می‌تواند باعث درد و نگرانی بیشتر شود.
مشکلات گردش خون: مشکلات گردش خون ممکن است باعث ایجاد درد شدید در پا شود. این اختلال در شریان‌ها و مویرگ‌ها و رگ‌ها بر اثر سطح قند خون بالا ایجاد می‌شود. در دیابتی‌ها هنگامی که شریان‌ها توسط رسوب چربی مسدود می‌شوند باعث ضخیم‌تر شدن دیواره شریان‌ها می‌شوند و باعث تشکیل رسوبات کلسیم می شود. این باعث مسدود شدن جزئی یا کلی جریان خون به پا می‌شود. از‌این‌رو اکسیژن کافی به بافت‌ها نمی‌رسد و باعث ایجاد درد شدید در پا می‌شود.
عفونت: افراد دیابتی به دلیل تغییر در تغذیه و دیگر تغییرات پرشکی که بیماری دیابت برایشان به ارمغان می‌اورد بیشتر مستعد قارچ و عفونت‌های باکتریایی از ناحیه پا می‌باشند. افزایش سطح قند خون باعث تهدید سیستم ایمنی بدن می‌شود و این وضعیت خطر عفونت را افزایش می‌دهد
درد عضلات و مفاصل: یکی‌دیگر از درد‌های پا در بیماران دیابتی، درد عضلات و مفاصل است. به‌علت‌اینکه عضلات عفونت می‌کنند تاندون‌ها سفت می‌شوند و شروع به انقیاض می‌کنند. این فرایند نه تنها باعث درد در عضلات و مفاصل می‌شود بلکه باعث اختلال در راه رفتن نیز می‌شود.
علایم و نشانه‌ها
درد پا که از دیابت نوع اول ناشی می‌شود و به‌عنوان مرض قند نیز شناخته می‌شود می‌تواند علایم بسیاری داشته باشد که شامل:
داشتن احساس سوزش یا احساس گرمای دایمی در پا، که شامل تیر‌کشیدن، احساس سوزن‌سوزن‌شدن یا احساس درد سوزش در پا است.
التهاب و تورم پا یا ساق‌پا که به‌دلیل عفونت ایجاد می‌شود.
درد و ضعف عضلات در پاها و ران و ساق‌پا
نوروپاتی حرکتی ممکن است باعث عدم تعادل و یا لنگی در راه رفتن شود. این باعث می‌شود که پا در داخل کفش‌ها به تدریج ساییده شود و باعث تشکیل پینه شود و در نتیجه پوست ملتهب شده و زخم پای دیابتی ایجاد شود.
زمانی‌که نوروپاتی اعصاب خودکار اتفاق می‌افتد مکانیزم تعریق بدن شخص دیابتی دگرگون می‌شود. در‌نتیجه ناخن‌های انگشتان‌پا خشک و ضخیم‌تر شده و پوست کنار ناخن‌ها خشک می‌شود.
قارچ و عفونت باکتریایی باعث تب و لرز می‌شود.
بی‌حسی در پا می‌تواند نشانه‌ای از آسیب‌های عصبی ناشی از دیابت باشد.
درمان درد پا
اگرچه هیچ درمان دایمی برای دیابت وجود ندارد، اما هم‌اکنون میتوان این وضعیت را به کمک دارو کنترل کرد. تعدادبسیار دارو وجود دارد که می‌تواند به التیام درد بیماران کمک کند. به منظور کاهش درد و التهاب مسکن‌ها و NSAID تجویز می شود. دکتر نیز ممکن‌است به بیمار توصیه کند تا به منظور کاهش درد پا و در طول درد ناخوشی استراحت کند.
اگرچه درد پا و دیابت دست در دست هم دارند اما با این علایم دردناک میتوان به‌وسیله نظارت دقیق بر سطح قند خون و معاینه مداوم مبارزه کرد. این می‌تواند از ابتدا مانع بروز مشکلات شود، و روند بروز مشکلات را عوض کند. برای افرادی که از درد پای دیابتی شکایت می‌کنند مراجعه به پزشک جهت ارزیابی و مراقبت از پای دیابتی به طور صحیح بسیار اهمیت دارد. اگرچه داروهای خوراکی مفید شناخته می‌شوند اما بهترین اقدام، داشتن یک زندگی سالم و داشتن رژیم غذایی دیابتی و متعادل جهت حفظ سطح قند خون سالم است.
