۴ نوبرانه بهاری

تحریریه ماهنامه دنیای تغذیه

گوجه سبز

از مهم‌ترین خواص این میوه، خاصیت مسهلی و اشتهاآور بودن آن است که به خوبی شناخته شده است. همچنین اثرات منحصر به فرد آن شامل کاهش فشارخون و کلسترول خون، حذف رسوبات از خون و تنظیم عملکرد معدی- روده‌ای است. به علاوه این میوه زیاد کننده ادرار بوده و برای درمان ناراحتی‌های مجاری ادراری مفید است.گوجه‌سبز برطرف‌کننده عطش و خنک کننده نیز می‌باشد.

این میوه اثرات قابل توجهی در جلوگیری از بیماری‌هایی مانند چربی خون بالا، پیری سلول و سرطان دارد. اسید بنزوئیک، ترکیبی است که خاصیت ضد میکروبی دارد. این ماده به طور طبیعی در گوجه سبز وجود دارد. همچنین بعضی از تحقیقات بیانگر خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی این میوه هستند. گوجه سبز باعث تعادل اسید و باز در جریان خون می‌شود، از این رو می‌تواند در درمان حالت اسیدی خون مفید باشد. 
نکات مهم در مصرف گوجه سبز
• زیاده‌روی در مصرف آن ممکن است سبب دل درد و نفخ شود.
• خواص گوجه‌سبز نرسیده به علت داشتن اسیدهای مختلف بیشتر از میوه‌های رسیده است و در عوض نفخ آن هم بیشتر است. مصرف گوجه‌سبز آلوده سبب بروز مسمومیت‌های گوارشی می‌شود.
• همچنین مصرف زیاد آن حالتی از حساسیت موقت را در دهان و دندان‌های مصرف کننده ایجاد می‌نماید.

باقلا
باقلا در حدود شش هزار سال پیش از میلاد، جزء رژیم غذایی مردم مدیترانه و آسیا و آفریقا به شمار می‌رفته است. امروزه باقلا در سایر نقاط دنیا کشت می‌شود. این گیاه دارای ماده‌ای به نام «فیتین» می‌باشد که دارای ارزش غذایی بالایی است. این ماده غنی از کلسیم بوده و تقویت‌کننده به شمار می‌آید.

باقلا از نظر طبیعت، سرد محسوب می‌شود ولی گل باقلا گرم است. دم کرده گل باقلا برای دفع سنگ کلیه و قولنج‌های کلیوی به کار برده می‌شود. گل باقلا مدر و ضد تشنج بوده و برای ورم مثانه مفید است.
مخلوطی از باقلای پودر شده با روغن بادام و کمی قند برای سرفه و خراش‌های گلو مفید است. خوردن باقلا (بخصوص افراط در خوردن باقلای خام در فصل بهار) در برخی اشخاص نوعی مسمومیت ایجاد می‌کند که آن را «فاویسم» (یا فابیسم) گویند.
در بعضی موارد عوارض خیلی شدید و مهلکی ایجاد می‌کند به این ترتیب که موجب تب، کم خونی، یرقان، اسهال، اختلالات روانی و ناراحتی‌های قلبی می‌شود. بنابراین از خوردن باقلای تازه و خام باید اجتناب کرد.  

توت‌فرنگی 
توت‌فرنگی منبع خوبی از فیبر، ویتامین C، فولات، پتاسیم و آنتی اکسیدان‌ها می‌باشد که این مواد مغذی سبب می‌شوند مصرف توت‌فرنگی باعث افزایش سلامت قلب، کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان و در کل ارتقاء سلامتی بدن شود. همچنین دارای املاح کلسیم، آهن و فسفر می‌باشد. از مواد موثر مهم آن می‌توان تانن، موسیلاژ، قندهای مختلف، سالیسیلات‌ها و بخصوص اسیدهای میوه را نام برد. توت‌فرنگی سرشار از ویتامین و فاقد چربی اشباع است و کالری کمی دارد.

دریافت روزانه یک واحد توت‌فرنگی باعث افزایش قابل توجهی در مقدار فولات خون شده و نیز فشار خون بالا را کاهش می‌دهد. فولات، مقدار هموسیستئین خون را کاهش می‌دهد. همچنین توت‌فرنگی دارای مقادیر بالایی از آنتی‌اکسیدان‌ها مثل الایژیک اسید و آنتوسیانین است که در پیشگیری از بیماری‌های قلبی موثرند. این مطالعات اهمیت مصرف توت‌فرنگی را در برنامه غذایی به عنوان عامل بهبود عملکرد دستگاه قلبی- عروقی نشان می‌دهند.

تذکراتی در مورد مصرف توت‌فرنگی
نکته مهمی که در مورد توت‌فرنگی باید در نظر داشت این است که اولاً به علت تماس میوه‌ها بر روی زمین، خاک و کود ممکن است آلوده شود که باید آن را بدقت شسته و سپس مصرف کرد.
ثانیاً بعضی از افراد نسبت به آن حساسیت دارند و ممکن است این حساسیت بصورت استفراغ و یا ناراحتی‌های جلدی بروز کند. همچنین در افرادی که دارای ناراحتی‌های پوستی می‌باشند ممکن است آنها را تشدید کند که باید این نکته مورد توجه قرار گیرد. توت‌فرنگی به علت داشتن اسید سالیسیلیک در بعضی اشخاص، کبد و مثانه را تحریک کرده و جوش‌هایی شبیه کهیر ایجاد می‌کند که به علت آلودگی خون و داخل بدن است.

چغاله بادام

مواد مغذی میوه کال و نارس بادام کمتر از میوه‌های رسیده است و از نظر کلسیم، آهن و به طور کلی املاح معدنی در سطح پایین‌تری قرار دارد. رسیده این میوه افراد را در برابر بیماری‌هایی چون پوکی استخوان، افزایش کلسترول، کم‌خونی و چسبندگی روده‌ها محافظت می‌کند، اما تا وقتی کال است از این ویژگی‌ها برخوردار نیست. این میوه در صورت عدم افراط و رعایت برخی نکات بهداشتی فایده مهمی چون جلوگیری از گرفتگی عضلات دارد.

از سوی دیگر این نوبرانه ترکیباتی دارد که وجود آنها در معده مانع آسیب رسیدن به بافت معده و بروز سرطان معده می‌شود.

نکات مهم در مصرف چغاله بادام
 بسیاری از افراد معتقدند که این میوه‌ها «سرد» هستند و مصرف زیاد آنها موجب عوارضی از قبیل دل به هم خوردگی، تهوع، اسهال، سردرد و دل درد می‌شود. در واقع گرد و غبار نشسته بر روی میوه‌ها حاوی بسیاری از میکروب‌ها است که موجب ایجاد عوارضی شبیه همان «سردی کردن» می‌شود. 

عموماً کودکان با دیدن این گونه میوه‌ها بر روی چرخ‌دستی‌ها که ظاهری تمیز و خیس دارند، به گمان اینکه این خوراکی‌ها توسط فروشنده تمیز شده‌اند آنها را خریده و بلافاصله با پاشیدن مقداری نمک آن را میل می‌کنند. در حالی که این خوراکی‌ها اصولاً شسته و ضد عفونی نشده‌اند و آبی که بر روی آنها پاشیده می‌شود صرفاً برای تازه و خوش منظره نگه داشتن آنها است.