اگرچه آلرژی نسبت به تخمه یا دانهی آفتابگردان خیلی معمول نیست، اما بعضی افراد ممکن است علائمی مانند کهیر، تورم صورت، خس خس، بثورات پوستی یا تنگی نفس را با خوردن تخمه‌ی آفتابگردان تجربه کنند. در این مقاله، به علائم و درمان این آلرژی غذایی نگاهی می‌اندازیم.
واکنش‌های آلرژیک هنگامی رخ می‌دهند که در تماس با ماده‌ای قرار گیریم که سیستم ایمنی بدن به عنوان عامل خارجی یا بیگانه آن را شناسایی نماید. در چنین شرایطی، سیستم ایمنی بدن آنتی‌بادی‌های ایمونوگلوبولین E (IgE) را تولید کرده که به نوبه‌ی خود مواد خاصی را آزاد می‌سازند که ماست سل‌ها (mast cells) را فعال می‌کنند. ماست سل‌ها، سلول‌های ایمنی زیر جلدی بوده که به منظور مبارزه با پاتوژن‌ها (عوامل بیماری‌زا) و یا مواد آلرژی‌زا، هیستامین آزاد می‌سازند. این ترشح هیستامین است که موجب بوجود آمدن واکنش‌های آلرژیک میشود. گرده درخت، گرده چمن، پیچک سمی، گرد و غبار، مواد شیمیایی و یا موی بدن حیوانات خانگی برخی از آلرژن‌های (مواد آلرژی‌زا) شایع زیست محیطی بوده که ممکن است باعث ایجاد حساسیت شوند. غذاهای دریایی صدف‌دار، سویا، گندم، محصولات لبنی، گلوتن، بادام زمینی و مواد غذایی مختلف دیگر نیز می‌توانند واکنش‌های آلرژیک را در برخی افراد بوجود آورند. بعضی افراد نیز ممکن است به آجیل و حتی دانه حساسیت داشته باشند. در این مقاله، به علائم آلرژی نسبت به تخمه‌ی آفتابگردان همراه با گزینه‌های درمانی این عارضه نگاهی می‌اندازیم.
آلرژی نسبت به تخمه‌ی آفتابگردان
علائم
فوائد تخمه‌ی آفتابگردان در سلامت بسیار می‌باشد. تعجبی ندارد که بسیاری افراد از تخمه‌ی آفتابگردان و همچنین روغن آفتابگردان در آشپزی استفاده می‌کنند. تخمه‌ی آفتابگردان حاوی مواد مغذی ضروری بسیاری بوده و به همین دلیل است که در فهرست تنقلات یا میان وعده‌های سالم قرار دارد. این دانه یا تخمه را بر روی سالاد ریخته و به منظور تزئین نان و دیگر محصولات پختنی و شیرینی‌جات مورد استفاده قرار می‌دهند. با وجود آنکه واکنش‌های آلرژیک نسبت به دانهی آفتابگردان آنقدرها هم معمول نمی‌باشد، مواردی وجود داشته که در آن فرد پس از مصرف دانهی آفتابگردان دچار واکنش آلرژیک شده است. خوب بایستی گفت که همه‌ی اینها به این خلاصه میشود که سیستم ایمنی فرد آن را به عنوان ماده‌ی بیگانه در نظر می‌گیرد. علاوه بر آن، پتانسیل واکنش آلرژیک نسبت به گرده‌ی آفتابگردان و یا گرد دانه ممکن است بالا باشد. بنابراین، بعضی از افراد ممکن است در اثر تماس با گرده‌ی آفتابگردان و همچنین گرد دانهی آفتابگردان دچار واکنش آلرژیک گردند. کسانی که از آلرژی نسبت به آجیل یا مغزها رنج می‌برند، ممکن است به احتمال زیاد واکنش آلرژیک در اثر مصرف تخمه‌ی آفتابگردان در آنها دیده شود.
کهیر، تورم لبها، تورم زبان و صورت برخی از علائم رایج دیده شده در افراد مبتلا به آلرژی نسبت به تخمه‌ی آفتابگردان می‌باشد. چنانچه دستگاه تنفسی و غشاهای مخاطی در اثر تماس با این آلرژن تحت تأثیر قرار گیرند، فرد ممکن است علائمی مانند خس خس سینه، تنگی نفس، آبریزش بینی، آمدن آب از چشم یا خارش را تجربه کند. فرد همچنین ممکن است دچار علائمی مانند اسهال، تهوع، استفراغ یا درد شکم شود. بعضی از افراد ممکن است به علت مصرف تخمه‌ی آفتابگردان و یا تنفس گرد دانهی آفتابگردان دچار شوک آنافیلاکتیک شوند. در صورت نرسیدن به موقع فوریتهای پزشکی، چنین واکنش شدید حساسیتی می‌تواند حتی منجر به مرگ فرد شود.
درمان
به منظور جلوگیری از بروز هرگونه آلرژی، مهمترین گامی که لازم است برداشته شود، خودداری از مصرف و یا تماس با آلرژن می‌باشد. آزمایش یا تست پوستی و برخی آزمایشات خون می‌توانند کمک کرده مشخص شود آیا فرد نسبت به مواد غذایی خاصی آلرژی دارد یا خیر. فرد همچنین ممکن است تحت رژیم حذف مواد غذایی قرار داده شده تا مواد غذایی که به آن حساسیت دارد را شناسایی نمایند. همانطور که در مورد هر نوع آلرژی صدق می‌کند، بهترین راه جلوگیری از بروز آلرژی نسبت به تخمه‌ی آفتابگردان، خودداری از مصرف آن خواهد بود. فرد همچنین بایستی از مصرف مواد غذایی که ممکن است حاوی دانه یا تخمه‌ی آفتابگردان باشند خودداری کند. به این دلیل که واکنش آلرژیک با آزاد شدن هیستامین در ارتباط است، پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند به منظور تسکین از آلرژی فرد آنتی هیستامین و دیگر داروهای آلرژی مصرف نماید.
رویکرد درمان معمولاً مبتنی بر نشانه‌های بیماری است. به عنوان مثال، استفاده از داروهای گشاد کننده‌ی برونش (bronchodilators) برای بیمار مبتلا به مشکلات تنفسی تجویز خواهد شد. در صورتی که فرد از علائم گوارشی رنج می‌برد، داروهای دیگری تجویز خواهد شد. شوک آنافیلاکتیک یک مورد اورژانسی بوده و بیمار نیاز به فوریتهای پزشکی دارد. بیمار بایستی در بیمارستان بستری شده و داروها و مایعات درون وریدی خاصی دریافت نماید. معمولاً تزریق آدرنالین به منظور جلوگیری از بوجود آمدن عوارض و مشکلات ثانویه بر روی بیمار انجام میشود. اکسیژن درمانی نیز ممکن است در صورتی که بیمار دچار ناراحتی‌های تنفسی شده باشد، مورد نیاز باشد.
گاهی اوقات پزشکان ممکن است به ایمونوتراپی یا ایمن درمانی برای درمان آلرژی متوسل شوند. ایمونوتراپی شامل تزریق واکسن‌های آلرژی است که به مقدار کم حاوی ماده‌ی آلرژی‌زا می‌باشد. میزان و دوز این ماده به تدریج افزایش خواهد یافت. هنگامی که بیمار بیشترین میزان و دوز را دریافت نمود، به منظور حساسیت زدایی و یا آشنا و آماده ساختن سیستم ایمنی بدن نسبت به آن آلرژن، تزریق‌های نگهدارنده بر روی او انجام میشود. با این حال، ایمونوتراپی به عنوان درمان متعارف در نظر گرفته نشده و ممکن است نتوان در مورد تمام آلرژی‌ها به آن متوسل شد.
دوری کردن از آلرژن مهمترین اقدامی است که می‌تواند به پیشگیری از واکنش آلرژیک کمک کند. در صورتی که مصرف تخمه‌ی آفتابگردان موجب بروز واکنش آلرژیک در شما میشود، اطمینان حاصل کنید که از مصرف مواد غذایی که حاوی دانهی آفتابگردان است خودداری می‌کنید. هنگامی که نوبت به درمان واکنش آلرژیک نسبت به مواد غذایی می‌رسد، دارو درمانی همراه با اقدامات خود مراقبتی است که می‌تواند قطعاً به فروکش نمودن علائم کمک کند.
