به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، رحیم ولایتی، سرپرست فصل نخست کاوش شهر تاریخی اوجان با اعلام این خبر گفت: در این کاوش تلاش بر آزادسازی معماری قلعه بزرگ اوجان است که نتایج آن پس از اتمام فصل کاوش ارائه خواهد شد.
او با اشاره به کشف شهر تاریخی و ایلخانی اوجان طی بررسی‌های باستان شناسی در منطقه بستان آباد آذربایجان شرقی در سال 1392گفت: در بررسی‌های آن سال، نمونه سفال‌ها، سکه و آثار فرهنگی دیگری به دست آمد.
او در ادامه به ارائه پروژه ای برای تعیین عرصه وحریم شهر باستانی اوجان از طرف دانشگاه تهران به پژوهشکده باستان شناسی در سال 1395 اشاره کرد و گفت: این پروژه به تصویب شورای پژوهشی پژوهشگاه رسید و با پیگیری‌های دانشگاه تهران مجوز کاوش برای شهر تاریخی اوجان نیز در سال 1396 از طرف پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادر شد.
به گفته این باستان شناس، بر اساس مجوز صادر شده، کاوش در شمال شرق قلعه بزرگ اوجان با دو ترانشه ده متری شروع شده است.
ولایتی افزود: دیوار بخشی از قلعه وبرج وباروی شمال شرقی قلعه از خاک ورسوبات آزادسازی شده ودیوارهای جانبی آن به ارتفاع حدود 4 متر نمایان وپاک سازی شده است.
به گفته سرپرست فصل نخست کاوش شهر تاریخی اوجان، درحال حاضر 2 ترانشه ده متری دیگر در امتداد شمالی دو ترانشه قبلی باز شده که به مشخص شدن معماری این قلعه کمک شایانی می کند.
او افزود: احتمالا در این فصل با 5 ترانشه 10در10 بخشی از دیوار اطراف قلعه بزرگ اوجان از بیرون پاکسازی خواهد شد.
این باستان شناس در ادامه از تمهیدات وبرنامه ای برای حفاظت و مرمت این قلعه خبر داد که درپایان کاوش عملی خواهد شد.
ولایتی با بیان این نکته که شهر اوجانِ به وسیله سلجوقیان تاسیس و در دوره ایلخانان باز سازی وگسترش پیدا کرد، گفت: این شهر در نزدیکی محل فعلی شهرستان بستان آباد در استان آذربایجان شرقی، بر سر راه جاده بین المللی ابریشم، جاده تهران (ری قدیم) به تبریز، جاده تبریز- اردبیل و مسیر ترانزیتی ترکیه (آناتولی قدیم) و اروپا قرار داشته و از زمانهای قدیم محل اقامت و گذرِ بسیاری از کاروانها و بازرگانان ایرانی، چینی، رومی و تُرک بوده است.
سرپرست فصل نخست کاوش شهر تاریخی اوجان افزود: این شهر از طرف شرق نیز نزدیکترین محل اقامت مسافران و بازرگانان، قبل از رسیدن به شهر تبریز محسوب می شده است.
رحیم ولایتی افزود: در دوره ایلخانی به دلیل موقعیت خاص و استراتژیک این شهر و همچنین به لحاظ دارا بودن مراتع و باغ‌های سرسبز در دامنه کوه سهند و علاقه خاص ایلخانان به شهرهایی با موقعیتِ استراتژیک و تجاری، مورد توجه ایلخانان مغول و بخصوص غازان خان قرار گرفت و یک «ابواب البّر» و «ارگ» در هسته مرکزی شهر ساخته و وقف خاندان ایلخانیِ ایران شد.
او با استناد به منابع تاریخی گفت: موجودیت این شهر در حوالی بستان آبادِ فعلی است که در دوره ایلخانی رونق می یابد، اما موجودیت آن به عنوان یک شهر به دوره‌های قبل از ایلخانی بر می گردد، چرا که در منابع قرن 5 و 4 هجری مصادف با دوره حکومت سلجوقیان از این شهر سخن به میان آمده و مطالعات علم باستان شناختی نیز بر صحت این موضوع تأکید دارند.
به گفته این باستان شناس، گسترش اولیه این شهر در سده‌های7 و 8 هجری و اوج شکوفایی آن متعلق به اواسط دوره ایلخانی بوده است.
او افزود: البته این شهر در دوره‌های بعدی بخصوص تیموری، قره قویونلو و آق قویونلو تا صفوی رونق و اهمیت خود را حفظ کرده است، اما از دوره قاجار به تدریج از اهمیت آن کاسته شده و مسیر انحطاط و زوال را در پیش گرفته است.
