فهرستی جامع از عوارض جانبی مختلف متفورمین

عوارض جانبی متفورمین خفیف و قابل چشم‌پوشی هستند، این در صورتی است که دارو با دز تجویز شده پزشک متخصص مصرف شود. برخی از عوارض جانبی گزارش شده متفورمین، مشکلات گوارشی، اسیدوز لاکتیکی، کاهش وزن و ریزش مو هستند. در این جا به طور مفصل به این موضوع خواهیم پرداخت.
متفورمین با نام تجاری گلوکوفاژ، یک داروی درمانی خوارکی است که برای کنترل سطح قند خون در محدوده پیشنهادشده طبیعی ایجاد شده است. از گیاه گلگا افیسینالیس با نام مشترک یاس بنفش فرانسوی مشتق شده است، محبوبیت مصرف متفورمین برای درمان دیابت به دهه 1950 برمی‌گردد. در آن زمان، باور بر این بود که متفورمین تنها دارویی است که هیچ عارضه جانبی بر فشار خون بیماران دیابتی نداشته، زمانی که دارو دیگری به عنوان ضد دیابت وجود نداشت. امروزه، این دارو به طور تجاری تحت نام‌های تجاری مختلفی به فروش می‌رسد.
معمولا متفورمین با دیگر داروهای مرتبط با انسولین برای درمان هایپرگلایسمی تجویز می‌شود. این گونه در ذهن جا افتاده است که متفورمین تنها برای آن دسته از بیمارانی مفید است که دیابت نوع 2 یا دیابت غیرواسته به انسولین در آن‌ها تشخیص داده شده است (نه برای مبتلایان به دیابت نوع1). مزیت اصلی مصرف متفورمین این است که این دارو زمانی که به تنهایی مصرف شود با علائم هیپوگلایسمی همراه نخواهد بود. با این حال، ممکن است عوارض جانبی متفورمین در بیمارانی که دز زیادی از این دارو را مصرف کرده‌‌اند یا آن را در ترکیب با دیگر داروها مصرف کرده‌اند، تظاهر کند.

عوارض جانبی متفورمین

پزشکان اعتقاد دارند که متفورمین به کاهش کلسترول و سطح تری‌گلیسرید کمک می‌کند بنابراین عوارض مشکلات قلبی عروقی را در میان بیماران کاهش می‌دهد. با این حال، ممکن است عوارض جانبی بلند مدت در بیمارانی که به یک بیماری کلیوی، کبدی یا قلبی زمینه‌ای مبتلا هستند، ایجاد شود. علاوه بر این موارد، در صورتی که متفورمین تحت نظارت یک پزشک حاذق مصرف شود عوارض جانبی اندکی دارد. در این‌جا فهرستی از عوارض جانبی که متفورمین می‌تواند داشته باشد، تهیه شده است.

مشکلات گوارشی

ناراحتی گوارشی و دیگر مشکلات مرتبط با سوهاضمه معمول‌ترین عوارض جانبی گزارش شده متفورمین هستند. اسهال خفیف تقریبا در حدود 53% از افرادی که از متفورمین برای درمان دیابت استفاده کرده‌اند، مشاهده شده است در حالی که حدود 25% از بیماران از حالت تهوع و استفراغ شکایت دارند.

اسیدوز لاکتیکی

مصرف متفورمین با غلظتی بیش از 5000 میلی‌گرم می‌تواند به علائم دز بیش از حد در بالغین منجر شود. یکی از علائم مسمومیت متفورمین، اسیدوز لاکتیکی است که با تجمع اسید لاکتیک در جریان خون ایجاد می‌شود. بیماری با این شرایط با تزریق سدیم بیکربنات به صورت دارویی درمان می‌شود.

عوارض مصرف بیش از حد

مسمومیت متفورمین باعث درد شکمی، خواب‌آلودگی، استفراغ و افزایش قند خون یا هایپرگلایسمی می‌شود. در این شرایط، مراقبت پزشکی فوری مورد نیاز است تا متفورمین از جریان خون حذف شود. موارد مرگ‌ومیر ناشی از مسمومیت با متفورمین نادر است اما احتمال وقوع آن وجود دارد.

کاهش وزن

برخی از بیماران متفورمین را برای گزارش دیابت کاهش وزن مصرف می‌کنند. برخی مطالعات حاکی از این است که متفورمین هیچ اثر افزایش وزن قابل توجهی ندارد. با این حال، هیچ گونه شاهد قطعی وجود ندارد که بیان کند متفورمین واقعا بر وزن فرد اثر می‌گذارد یا خیر.

ریزش مو

یکی از عوارض جانبی معمول مصرف متفورمین، نازک شدن مو و ریزش آن است. در صورتی که شخصی در حال مصرف این دارو است و این علائم را در خود می‌بیند بهتر است تا در این باره با پزشک خود مشورت کند. اگ دریافت شود که مصرف متفورمین دلیل اصلی ریزش مو می‌باشد، ممکن است پزشک برای درمان دیابت از دارویی جایگزین استفاده کند.

اختلال چشایی

افرادی که متفورمین مصرف می‌کنند، همچنین تجربه تغییر در حس چشایی را گزارش کرده اند. بسیاری از افراد، طعم فلزی را به هنگام مصرف متفورمین تجربه می‌کنند. این مشکل جدی نیست؛ نوشیدن حجم زیاد مایعات می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند. با این حال، اگر خیلی بد است با پزشک مشورت کنید.

عفونت بینی و گلو

تناوب نسبی عفونت بینی یا گلو توسط برخی از مصرف کنندگان متفورمین گزارش شده است. این یکی از عوارض جانبی نادری است که افراد تجربه می‌کنند. برخی از افراد همچنین پس از مصرف متفورمین، مشکلات سینوسی را تجربه می‌کنند. در این مورد، با پزشک مشورت کنید شاید او کاهش دز را به شما پیشنهاد کند.

آسیب عصبی

کسانی که به مدت طولانی از متفورمین استفاده کرده اند، دچار مشکلات پیشرفته از جمله آسیب عصبی شده اند. مصرف متفورمین باعث کمبود ویتامین ب 12 می‌شود و مصرف آن به مدت 10 تا 12 سال ممکن است منجر به آسیب عصبی شود که ممکن است با نوروپاتی دیابتی اشتباه گرفته شود. قبل از این که مشکل دائمی شود باید درمان شود.
همان طور که اشاره شده، در صورتی که درمان به درستی صورت گیرد، عوارض جانبی متفورمین قابل چشم پوشی است. پس از انجام مطالعات بالینی دقیق، سازمان غذا و دارو، استفاده از متفورمین جهت درمان دیابت نوع 2 را تایید کرده است. امروزه، این دارو در میان داروهای ضد دیابتی جای دارد که بسیار تجویز می‌شوند. علاوه بر این، تاثیر متفورمین همچنین برای درمان مشکلات پزشکی که مقاومت به انسولین دلیل اصلی می‌باشد، مطالعه شده است. اگر چه که از نظر بالینی تایید نشده است، محققان پیشنهاد کرده اند که متفورمین می‌تواند به درمان دیابت بارداری و سندروم تخمدان پلی‌کیستیک کمک کند.
سلب مسئولیت: این مقاله تنها برای اهداف آگاهی بخشی است و نباید از آن در جهت جایگزینی توصیه پزشک استفاده شود.