تحریریه ماهنامه کودک سالم
خمیر دندانهای حاوی فلوراید
حدود بیش از 95 درصد از کل خمیردندانهایی که در سرتاسر دنیا تولید میشود، حاوی فلوراید هستند. میزان فلوراید به کار رفته در خمیر دندانها همواره روی تیوب آنها مشخص میشود. خمیر دندانهای حاوی فلوراید به طرز چشمگیری از تخریب دندانها جلوگیری میکنند.
از آنجاییکه شیرخواران و کودکان خردسال (زیر 2 سال) به هنگام مسواک زدن ممکن است، خمیر دندان را قورت بدهند، فلوراید موجود در خمیر دندان احتمالاً آنها را دچار نوعی مسمومیت خواهد کرد و در اثر آن در مینای دندان برخی لکههای سفید یا زرد ظاهر شوند، لذا برخی از کارخانههای تولید خمیر دندان، نوعی خمیردندان حاوی فلوراید اندک برای این سنین از کودکان تولید نمودند که میزان فلوراید آنها کمتر از ppm 600 است. در حالت استاندارد میزان فلوراید موجود در خمیر دندان چیزی حدود 1500-1000 است.
بهترین روش برای مسواک زدن دندانهای کودکان
برای شروع از یک مسواک نرم و کوچک و مقدار اندکی خمیر دندان استفاده کنید. برای کودکان زیر 2 سال به اندازه یک دانه برنج خمیر دندان و برای کودکان 5-2 سال از خمیر دندان به اندازه یک نخود استفاده کنید. بهتر است مسواک زدن هر روز دو بار صبح و شب انجام شود.
تمام سطوح داخلی و خارجی دندانها و حتی روی زبان نیز مسواک زده شوند تا باکتریهایی که باعث بوی بد دهان میشوند از بین بروند. ممکن است دندانپزشک کودکتان استفاده از نخ دندان را نیز توصیه کند که در مورد اینکار هیچ اجبار و الزامی نیست.
چه زمان کودکتان میتواند به تنهایی دندانهایش را مسواک بزند
وقتی که بخواهد و توانایی انجام آن را نیز داشته باشد، اجازه بدهید که فرزندتان خودش اینکار را انجام دهد حتی اگر نتواند به طور کامل مسواک بزند ولی بزودی در سنین 7 سالگی به این کار نیز تسلط خواهد یافت. در همان لحظه که او دندانهایش را مسواک میزند، شما نیز همین کار را در مورد دندانهای خودتان انجام دهید و بعد هر یک دندانهای دیگری را چک کند تا ببیند کاملاً تمیز شده است یا نه.
وقتی که کودکتان هیچ تمایلی به مسواک زدن ندارد
ممکن است استفاده از مسواکها و خمیر دندانهای جالب و زیبا با طرحهای کارتونی و شاد آنها را تشویق به انجام اینکار کند. حتی میتوانید چند مسواک مختلف با طرحها و رنگهای متفاوت برای فرزندتان تهیه کنید تا او نیز به دلخواه هر کدام را که خواست انتخاب کند.
آیا لازم است که حتماً کودکان از فلوراید استفاده کنند؟
کودک شما فلوراید مورد نیاز بدنش را از طریق آب و یا خمیر دندان دریافت میکند. در آبهای آشامیدنی مقدار اندکی فلوراید وجود دارد. گاهی اوقات لازم است که از مکمل فلوراید برای کودکتان استفاده نمائید و میزان آن را فقط پزشک او مشخص میکند. آب آشامیدنی و آب میوهها حاوی فلوراید هستند البته این مقدار آنقدر کم است که روی برچسبشان قید نمیشود. به خاطر داشته باشیم که فلوراید برای حفظ سلامت دندانهای کودک مفید است ولی قورت دادن آن باعث مسمومیت میشود.
آیا خوردن برخی غذاهای خاص باعث تخریب سریعتر دندانهای کودک میشود؟
بله، زیادهروی در مصرف شیرینی جات و یا حتی میوهها و مواد غذایی شیرین، غذاهای پر نشاسته، غذاهای چسبناک مثل میوههای خشک که به راحتی با شستشوی دندانها از بین نمیروند، باعث تسریع روند تخریب دندانها میشود.
شروع عادت خوب مسواک زدن از 3 ماهگی تا 24 ماهگی
آیا میدانید که شروع یادگیری عادتهای جدید و خوب بهتر است که در چهارماهگی باشد شروع مسواک زدن و یا حتی آشنا کردن نوزاد با مسواک زدن میتواند پایههای یک عادت خوب را در آینده بنا کند. در این سنین میتوانید از خمیر دندانهای بدون رنگهای مصنوعی و بدون فلوراید و مواد نگهدارنده استفاده کنید. از مسواکهای بسیار نرم و انعطافپذیر با موهای بسیار نرم استفاده کنید.
2 سالگی و بالاتر از آن
مسواک زدن دندانها به نحوی برای او سرگرمی محسوب میشود. خمیر دندانها در این سنین طعم میوهها و یا عطر نعنا را دارند و حاوی مقدار اندکی فلوراید نیز هستند. شما نیز به عنوان بزرگتر کودکتان، نحوه مسواک زدن او را مشاهده میکنید تا در صورت لزوم برخی نکات را یادآوری کنید و متذکر شوید.
مسواکهای مخصوص این دوره نیز باید نرم باشند و به لثه آسیب نرسانند.
برخی از مسواکها به شکل حیوانات هستند و رنگهای متفاوت دارند. دسته پلاستیکی و نرمشان باعث میشود که به راحتی در دستهای کودک قرار بگیرند و حرکت کنند.
کودکان معمولاً حدود 20 دندان شیری دارند که یکی پس از دیگری از حدود 6 ماهگی به ترتیب نمایان میشوند. معمولاً در 2 یا 3 سالگی تعداد دندانهای شیری به این عدد میرسد. وجود دندانهای شیری برای غذا خوردن، صحبت کردن، خندیدن و اعتماد به نفس بسیار لازم است. کودکانی که در دوران کودکی دندانهای سالمی دارند در بزرگسالی نیز به احتمال زیاد دندانهای سالمی خواهند داشت.
دندانهای دائمی تقریباً از 6 سالگی نمایان میشوند. یک فرد بالغ و بزرگسال 32 دندان دائمی دارد. این دندانها تا 13 سالگی کامل میشوند ولی دندانهای عقل در 25-17 سالگی رشد میکنند. دهان ما پر از انواع باکتریها است که روی دندانها به صورت یک لایه چسبناک زندگی میکنند. و به آن پلاک گفته میشود.
این باکتریها اسیدی را تولید میکنند که به مینای دندانها آسیب میرساند و این اتفاق در کودکی با مصرف بسیار زیاد شیرینیجات و عدم رعایت نکات بهداشت دهان و دندان مثل مسواک زدن رخ میدهد. کودکان بزرگتر میتوانند بعد از هر وعده غذایی آدامس بدون قند مصرف کنند. این آدامس باعث از بین رفتن باکتریها میشود و از فساد دندانها جلوگیری میکند.