سرویس فرهنگی فردا: سومین هفته مهر ماه امسال را باید هفته تغییرات در عرصه فرهنگی دانست. هفتهای که در آن جشنواره سیوششم فیلم فجر دستخوش چند تغییر قابل توجه شد و همزمان با آن اعضای شورای پروانه ساخت تغییر کردند. در کنار این تغییرات قابل پیشبینی، عرصه موسیقی کشور هم شاهد یک تغییر غیرمنطقی و اتفاقی عجیب بود؛ جایی که در آن مدیر روابط عمومی معاونت هنری ارشاد به یک باره به عنوان رهبر مهمان ارکستر ملی انتخاب شد!
سینمای ایران روی خط تغییر
این هفته سینمای ایران شاهد تغییرات مختلفی بود. هر چند که عمده این تغییرات مربوط به جشنواره فیلم فجر میشد ولی سایر حوزههای سینمای ایران نیز از این تغییرات بینصیب نماندند. اولین تغییر مربوط به اعلام شورای سیاستگذاری جشنواره فجر از سوی رئیس سازمان سینمایی بود گروهی 5 نفره از کارشناسان و مدیران فرهنگی که البته یکی از آنها شخص دبیر جشنواره است. اما نکته جالب توجه در ارتباط با این شورا، وظایف مشخص شده از سوی رئیس سازمان سینمایی برای آنهاست. وظایفی نظیر انتخاب هیئت داوری و انتخاب جشنواره و تعیین آییننامه پذیرش و داوری آثار که در دورههای قبلی یا برعهده دبیر جشنواره بود و یا اساسا طرح و برنامه مشخصی و مدونی نداشت. در این شرایط به نظر میرسد سپردن این وظایف به شورای سیاستگذاری برای افزایش نظارت بر عملکرد دبیر جشنواره و جلوگیری از تکروی احتمالی اوست.
البته در ادامه جشنواره باز هم تغییراتی داشت که مهمترین آنها مربوط به فراخوان این دوره و تغییرات ایجاد شده در آن است. فراخوانی که این بار با تاکید بر راهیابی صرفا 22 فیلم به جشنواره (محدودتر شدن آن نسبت به سال گذشته) منتشر شده است و تغییراتی همچون بازگشت جایزه فیلم اولیها و تقلیل پیدا کردن جوایز بخش مستند از 3 جایزه به یک جایزه نیز از جمله مهمترین این تغییرات محسوب میشود. در کنار این مورد تغییر محل برگزاری جشنواره از برج میلاد به محلی دیگر نیز خبری بود که در آخرین روزهای این هفته اعلام شد تا بالاخره پس از هشت سال، محل کاخ جشنواره جایی غیر از مرکز همایشهای برج میلاد باشد.
تغییرات شورای پروانه ساخت نیز یکی از تغییرات دیگر سینمای ایران در این هفته بود. شورایی که پیش از این شاهد حضور چند چهره سینمایی و چند مدیر فرهنگی بود و حالا در فرصت دو ماهه باقیمانده تا ارسال آثار متقاضی حضور در جشنواره فجر به دبیرخانه این جشنواره، به یک باره دچار تغییرات اساسی شد تا در ترکیب جدید این شورا به جای چهرههایی چون اکبر نبوی، منوچهر شاهسواری و مازیار میری، دکتر محمود اربابی، دکتر مسعود نقاش زاده، دکتر حسن بلخاری حضور پیدا کنند تا در کنار دکتر حسین کرمی و جمال شورجه دو چهره قدیمی این شورا ترکیب جدید شورای پروانه ساخت را تشکیل دهند.
از فرش به عرش رسیدن آقای روابط عمومی!
این هفته عرصه موسیقی کشور نیز شاهد دو اتفاق و حاشیه عجیب بود. اولین حاشیه این حوزه مربوط به ماجرای انتخاب رهبر مهمان ارکستر ملی میشد؛ حاشیهای که با انتشار خبر انتخاب مهدی وجدانی مدیر روباط عمومی معاونت هنری ارشاد به عنوان رهبر مهمان ارکستر ملی آغاز شد و در ادامه با اعتراض اهالی رسانه و برخی از کارشناسان موسیقی پیچیده شد. اعتراض بر این است که رهبری ارکستر ملی روزی جایگاه افراد پرآوازهای مانند فرهاد فخرالدینی بوده است؛ ارکستری که روزی رهبر مهمانش لوریس چکناواریان بوده؛ چگونه میتوان شاهد حضور فردی در قامت رهبر مهمان آن باشد که کمترین تناسبی برای چنین جایگاهی را ندارد؟
نکته جالب توجه در این زمینه سکوت مسئولین بنیاد رودکی به عنوان متولی ارکستر ملی کشور دربرابر اعتراض اهالی رسانه و هنرمندان نسبت به این اتفاق است. اتفاقی که به نظر میرسد با حمایت شخص علی مرادخانی معاونت هنری ارشاد به وقوع پیوسته است و حالا هم هیچکس در برابر آن پاسخگو نیست. برخی رسانهها به کنایه دلیل انتخاب وجدانی برای این مسئولیت را ابراز محبت شدید او به علی مراخان معاونت هنری ارشاد در آخرین مراسمی که اجرای آن را برعهده داشت؛ میدانند! وجدانی در مراسم اختتامیه دهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران زمانی که میخواست علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت ارشاد را به روی صحنه دعوت کند این بیت را خطاب به او خواند: «همه عمر بر ندارم سر از این خمار مستی/ که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی.»!
دردسرهای ترانهسرای لسآنجلسی برای خوانندگان ایرانی
این هفته اما یک اتفاق فرهنگی قابل توجه دیگر هم در عرصه موسیقی داشت. اتفاقی که با انتشار خبر دو سال حبس تعزیری برای رضا صادقی، علی لهراسبی و سینا سرلک همانند یک بمب خبری در فضای رسانهای کشور منفجر شد. این سه خواننده کشورمان با شکایت اردلان سرفراز ترانهساری لسآنجلسی و به جرم سرقت ادبی و استفاده بدون اجازه از دو ترانه او به این حکم محکوم شدند. حدادگاه با شکایت سرفراز این خوانندگان را احضار میکند اما بهرغم دعوی، آنها در جلسه حضور پیدا نکردهاند و درنهایت دادگاه بنا بر ماده 23 قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 1384، هر یکی از متهمان را به تحمل 2 سال حبس تعزیری محکوم کرده است. البته این حکم از سوی دادگاه بدوا صادر شده و با اعتراض امکان تجدیدنظر در رای صادره وجود دارد.
از انقلاب جنسی تا پول و پورن!
واکنشها به انتشار این خبر در فضای رسانهای و البته در میان کاربران شبکههای اجتماعی متفاوت بود. ولی وجه اشتراک اغلب آنها، تحسین دادگاه در رعایت قانون و حفظ عدالت با وجود شرایط خاص اردلان سرفراز در مواجهه با جمهوری اسلامی بود.
چند هفته پیش که مستند جنجالی «انقلاب جنسی» رونمایی شد شاید بسیاری از مخاطبان آثار مستند تصور نمیکردند به فاصله چند هفته، مستند دیگری در ارتباط با بحرانها و مسائل جنسی جامعه منتشر شود. مستندی که همانند «انقلاب جنسی» اسمی جنجالی داشت و البته به شکلی عریانتر به بحرانی میپرداخت که انقلاب جنسی به سراغ ترسیم بخشی از آن رفته بود.
«پول و پورن» عنوان مستندی بود که در این هفته با حضور کارشناسان و مستندسازان کشورمان رونمایی شد. این مستند که به کارگردانی مهدی نقویان و تهیهکنندگی مرکز مستند سوره حوزه هنری انقلاب اسلامی تولید شده، پس از ترسیم نمایی کلی از باندهای زیرزمینی اما پرکار فساد و فحشا (اسکورت سرویسها) و بیان نحوه فعالیت آنها، ماجرای یک پرونده امنیتی مرموز و مهم از نفوذ آنها به ایران و قاچاق دختران ایرانی را روایت میکند.
در مراسم رونمایی از این مستند حسن عباسی کارشناسن و فعال فرهنگی سرشناس کشورمان در سخنانی اظهار کرد: مخاطب این فیلم آدمهای خاکستری جامعه هستند. ما باید در پاتولوژی فرهنگی به بررسی این موارد بنشینیم. بعد از پاتولوژی فرهنگی، بیماری فرهنگی جامعه نیز باید توسط طبیبان درمان شود.