دکتر سیدضیاءالدین مظهری ،متخصص تغذیه و رژیم درمانی نائب رئیس انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی
گام اول، تعیین اهداف
در قدم اول، برای عزیزانی که می‌خواهند همراه و هم جهت باشند، ذکر این نکته ضروری است که داشتن هدف منطقی برای کاهش هر کیلوگرم مورد نظرشان لازم است. حتما تصور می‌کنید که موضوع خیلی روشن است! من در نظر دارم این یا آن مقدار کیلوگرم اضافه وزن و چاقی خود را در مدت زمانی مشخص کاهش بدهم دیگر چه نیازی دارد که آن را بنویسم؟
یک لحظه تامل بفرمایید و زمانی را با مرور خیالات و آرزوهایتان جهت دستیابی به اندام رویایی که در نظر دارید در ذهن و اندیشه‌تان مجسم نمایید و جهت و مسیر خودتان را مشخص نمایید که نهایتا چه شکل و شمایل و تعادل و تناسبی را برای خود آرزومندید.
یا در جهت و به میزان اهداف خود تلاش نمایید و یا به قدر همت و توان خود آرزو نمایید!
در گام بعدی با در نظر گرفتن جمیع جهات از نظر امکانات و مقدورات و توانمندی‌های جسمی و فکری و میزان پایداری و پایمردی از بین اهداف رویایی خود برای شروع حرکت از وضعیت موجود که برای شما رضایت بخش نمی‌باشد ،به موقعیت مطلوب که در حال حاضر آرزوی آن را دارید، قابل دسترس‌ترین اهداف را ا برگزیده و مرقوم نمایید. یعنی با اولویت‌بندی خواسته‌ها و آرزوهای خود، بجای برگزیدن چندین کیلو کاهش وزن و چندین سانتی‌متر از سایزهای بدنتان در ماه به 5/1 تا 2 کیلوگرم وزن و 2 سانتی‌متر از محیط شکم در حوالی ناف را در نظر بگیرید.
مطمئن باشید که به این اهداف بدون زحمت دست خواهید یافت و همین موفقیت به ظاهر کم، شما را به اهداف بزرگتری به صورت پله پله هدایت خواهد کرد بدون اینکه عارضه‌ای را ایجاد کند.
سنگ بزرگ علامت نزدن!
به اطرافیان دور و نزدیک خود نگاه کنید یا اقدامات احساسی و تحت تاثیر انگیزه آنی گذشته خود را که به دنبال دستیابی سریع به اندام متعادل و متناسب بودید در ذهنتان مرور کنید. چه بسا هم شما و هم اطرافیان‌تان در آغازین هفته‌های دستیابی به کاهش سریع وزن و سایزتان با افزایش فعالیت‌های سنگین و ناگهانی توام با کاهش قابل توجه حجم غذاهای مصرفی‌تان، در نیمه راه به علل مختلف از جمله عارضه ولع خوردن، از ادامه برنامه تدوینی خود باز مانده و در کوتاه زمانی حتی افزایش وزن و سایز نیز پیدا کردهاید! پس نباید این بار واقع‌بین‌تر باشید؟
هدف بزرگ خودتان را به اهداف کوچک‌تر تقسیم فرمایید و بصورت پلکانی برای مرحله بعدی برنامه‌ریزی کنید.
اهداف خود را ثبت نمایید
نمونه پیشنهادی برای نوشتن اهداف کتبی قبل از آغاز اجرای برنامه کاهش وزن و سایز:
1- چقدر می‌خواهم از وزن و شاخص توده بدنی‌ام *(BMI) راکاهش بدهم؟
2- تا چه میزان در نظر دارم از محیط شکمم در ناحیه ناف را کاهش دهم؟
3- برای دستیابی کافی و کامل به اهدافم چه زمانی را در نظر دارم ؟(چندین هفته تا چند ماه حتی سال)
4- برای کاهش میزان انرژی دریافتی‌ام نسبت به زمان حال چه فعالیت‌های بدنی را تا چه مدتی و به چه میزان در نظر دارم که به طور جدی انجام دهم؟
5- برای تعدیل و تثبیت پارامترهای مایعات بدنم با در نظر گرفتن گزارشات آزمایشات جدید و آخرین آنها،چه زمانی را در نظر دارم با رعایت محدودیت‌ها یا بهره‌گیری از توصیه‌های دارویی و اجرای رژیم‌های غذایی مناسب ادامه بدهم؟
6- زمان دستیابی به اندام دلخواه هم که شامل کاهش ... سانتی متر محیط شکم در نواحی ناف و تعدیل نسبت محیط کمر به محیط نشیمنگاه در پایین بدن (کاهش ... سانتی متر از محیط بازو و ران و سینه و گردن) است را چه مدت در نظر گرفته ام؟ 3 ماه یا6 ماه یا....
تغییر عادات غذایی زیان‌بار
من نمی‌دانم سرکار به کدام گروه از افراد چاق یا دارای اضافه وزن تعلق دارید و چه عادات غذایی و روش زندگی در از دست دادن تناسب اندام‌تان تاثیرگذار بوده‌اند. در اینجا بعنوان مثال گسترده‌ترین عامل چاقی و اضافه‌وزن، که ناخنک زدن و ریزه‌خواری مداوم می‌باشدو تقریبا کم و بیش در تمامی تیپ‌های چاقی اثرگذار است را با هم مرور می‌کنیم: تصور می کنیم شما از جمله این گروه می‌باشید و دایماً در حال ریزه‌خوری و ناخنک زدن‌های ناخودآگاه هستید و آن را هم به حساب نمی‌آورید اکنون تصمیم گرفته اید تلاش خودرابرای تغییر این عادت دیرینه بکار بندید.
در ابتدا لازم است هله هوله و خورد وخوراک و تنقلات مصرفی خود را در زمان تماشای تلویزیون محدود نمایید. همین قدم اول به ظاهر خیلی ساده و آسان به نظر می‌رسد ولی در تحقق همین قدم اول، لازم است عزم خودتان را جزم نمایید که شهامت ادامه برنامه و پایمردی و مقاومت در ادامه راه را از دست ندهید و در میانه راه انگیزه خودرا به سوی سلامتی پایدار و اندام مناسب و ماندگار از دست ندهید .جهت کمک به خود و تشویق به ادامه برنامه آغاز شده، دفتر یادداشتی را تهیه و عملکرد روزانه خود را از بعد خورد و خوراک و میزان فعالیت‌های بدنی در آن دفتر روز به روز درج نمایید و هفته به هفته دستاوردهایی را که با اجرای برنامه‌های روزمره تعین شده، به دست آورده‌اید، شخصا مورد ارزیابی قرار دهید.
بدین ترتیب شما به خاطر ات خود مراجعه نمی‌کنید که کجا اشتباه کردهاید، بلکه بر طبق برنامه تدوین و تعیین شده ادامه داده‌اید. در واقع وقتی اقدامات صورت گرفته، ثبت شده باشد شما به طور عینی کلیه رفتارهای درست و غلط یا اجرا و عدم اجرای دستورالعمل‌های مشخص شده را به صورت ملموس و عینی می‌‌توانید ارزیابی نمایید و کامیابی و ناکامی‌های خودتان را مشخص سازید. انسانها معمولا به صورت خاطرات ذهنی ناکامی‌ها را به یاد می‌آورند ولی دستاوردهای مثبتی که بدون هیچ عیب و ایرادی به دست آمده را در نظر نمی‌گیرند.
در صورتی که با مراجعه به دفتر یادداشت روزانه خود تمام مسایل بطور دقیقی قابل شناسایی و ارزیابی می‌باشند. اگر به پیشنهاد سطور فوق عمل کرده و اقدامات پیشنهادی را اجرا کرده باشید، خواهید دید که چه سان با مداومت و مقاومت قسمتی از عادات غلط قبلی‌تان را ترک نموده‌اید تا عمری را با سلامتی و سرفرازی و تناسب اندام به سر ببرید. در واقع از لذت آنی صرفنظر کرده و خودتان را به حسرت دایمی گرفتار نساخته‌اید. فعلا به همین بسنده کرده در ادامه بحث با شما همراه هستیم مطمئن باشید در صورت همراهی به آنچه که اراده کردهاید خواهید رسید.
