تاریخچه گل رز (۲)

 یکی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین گل رز تاریخی گالیکا (Red Damash) Or (Apothecarys Rose). این گل در قرن وسطی به خاطر رایحه دلپذیرش فراوان بود.

قرون وسطی

اطلاعات کمی درباره پرورش گل رز بعد از سقوط امپراتوری روم وجود دارد و این برمی‌گردد به حدود 400 سال بعد از میلاد مسیح، وقتی که کلیساها، گل رز سفید آلبا (Alba) را به‌عنوان مظهر مریم مقدس پذیرفتند. ادوارد اول، پادشاه انگلیس (1272)، به محض بازگشت از آخرین جنگ صلیبی، دستور داد درخت‌های گل رز، در باغ کاخ لندن بکارند و گل رز طلایی را به عنوان نشان پادشاهی خویش انتخاب کرد.

احتمال دارد که آورنده گل رز داماسنا (Damascena)، از بازماندگان جنگ صلیبی باشند. اواخر سده پانزدهم گل رز داماسک پاییزه (Automn Damasle)، که در فرانسه به نام کواترسیزن (Quatre Saisons) شناخته می‌شود، اولین گیاه در اروپا و باغ‌های انگلیس بود که در هر تابستان گل می‌داد. اینکه آیا گل رز گالیکا (Gallica) توسط رومیان به انگلستان آورده شده یا بعدها بازماندگان جنگ صلیبی آن را آورده‌اند، جای بحث دارد.

اگرچه، برای مدت‌های مدید درگیری خشونت‌آمیز گل‌های رز بین خاندان لنکستر وخاندان یورک در سنت ‌آلبان وجود داشت، ولی سرانجام ازدواج هنری تودر، از لنکسترها با الیزابت از یورک، به این نزاع پایان داد و نشان آنها یک گل رز سفید در وسط یک گل رز قرمز بود که به صورت تاجی در بالای سر آنها قرار داشت. از آن زمان بود که برخی از خانواده‌های سلطنتی انگلستان آن را به عنوان نشان استفاده کردند و هنوز هم نشان انگلستان است. در اواخر سده شانزدهم، گل رز فوتیدا (foetida) از ایران به اروپا برده شد و بدون شک مورد توجه زیاد هنری هشتم قرار گرفت.

خاندان سلطنتی یورک، آن را به عنوان نشان خود در جنگ گل رز در سده پانزدهم پذیرفتند. گل رز آلبا، گلی است که هنوز در باغ‌ها می‌روید. گل سِمای پلنا (Semiplena) گونه‌ای از هر دو نوع گل است که هنوز در برخی از نقاط دنیا به خاطر عطر آن پرورش داده می‌شود.

گل رز گالیکا رنگارنگ یا گل رز ماندی (Rose Mundi)، گلی است راه‌راه که از پیوند گل رز اولیه آفیسنالیس (Officinalis) در سال 1581 ایجاد گردیده است. گل رز اروپائی توسط پدران روحانی مهاجر به آمریکا برده شد و با آغاز قرن هفدهم در بیشتر باغ‌های ماساچوست پرورش یافت. آمریکای شمالی از  قبل گونه‌های خاص خود را داشت؛ از جمله رز ورجینیا (R.Virginiana)، به نام بالیتمر بلی (Baltimore Belle) به وجود آورد. که هنوز در آمریکا معروف است و همچنین گل رونده و معرف جان سیلور (Long John Silver) که گلی سفیدرنگ و معطر می‌باشد.

هایبریدهای اولیه (گل‌های دورگه اولیه)

از وقتی روش پیوند زدن در قرن نوزدهم ابداع شد، انواع جدیدی از گل‌های رز توسط باغبانان و کشاورزان به‌وجود آمد که آنها را پس از بالغ شدن شاخه و رسیدن برگ‌ها انتخاب می‌کردند و قلمه می‌زدند. گیاه‌شناسان هلندی اروپا در سده هفدهم از پیشگامان پرورش گل رز سنتی فولیا (R.Centifolia) یا گل صدبرگ که به همین خاطر به آن رز گل کلمی هم گفته می‌شود) بودند.

ژوزفین (Josephine)، همسر ناپلئون، امپراتور فرانسه، مشوق و حامی پرورش‌ دهنده گل رز بود و طی سال‌های 1803 تا 1814 دوستاران رز و گیاه‌شناسان را به باغ‌های خود در مالزمون (نزدیک پاریس) دعوت کرد و با کمک آنها کلکسیونی بالغ بر 250 نوع رز جمع‌آوری نمود.

گونه‌های اولیه

آسیای شرقی

چینی‌ها صدها سال بود که به پرورش گل رز مشغول بودند، ولی این پیشرفت اواخر سده هجدهم به اروپا رسید. در اواسط سال 1781، گل رز صورتی چانیا (R.Chinensis)، که اکنون با نام اُلد بلاش (Old Blush) شناخته می‌شود، در هلند کاشته شد و خیلی سریع به انگلستان انتقال یافت. چند سال بعد، یک کاپیتان شرکت انگلیسی- هندی گلی همانند گل قرمزی که در کلکته می‌روئید و نامش رز «سمپرفلورن» یا رز بنگالی بود، به کشورش آورد.

برای خواندن بخش اول- تاریخچه گل رز- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش سوم- تاریخچه گل رز- اینجا کلیک کنید.