تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت
چاقی همچنان یکی از موضوعاتی است که در رسانه‌های اغلب کشورها از جمله آمریکا بسیار به آن پرداخته می‌شود و گفته می‌شود که شیوع اغلب بیماری‌ها به علت چاقی است. اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها معمولاً بیرون از خانه غذا می‌خورند و انتخاب‌های درستی برای وعده‌های غذایی خود ندارند و مهم‌تر از آن فعالیت بدنی آنان روز به روز کمتر شده است و در نتیجه غذاهای پرکالری که روزانه میل می‌کنند، همه انرژی دریافتی‌شان به مصرف نمی‌رسد.
واقعیت این است که وقتی صحبت از انتخاب متعادل، متناسب و متنوع مواد غذایی به میان آورده می‌شود (دربسیاری از افرادی که غذای خود را بیرون از خانه میل می‌کنند)، هیچ کدام از این توصیه‌ها تحقق پیدا نمی‌کنند لذا به تدریج نه تنها دچار افزایش وزن و چاقی می‌گردند، بلکه این عوارض می‌توانند زمینه بروز بسیاری از بیماری‌ها را نیز در آنها ایجاد کنند و هر فردی (خانم‌ها، آقایان و یا حتی بچه‌ها) را بدون توجه به سن، نژاد، مذهب و یا منطقه جغرافیایی تحت تأثیر قرار دهند.
ساده‌ترین وسیله جهت تعیین میزان اضافه وزن یا چاقی محاسبه BMI می باشد (که از حاصل تقسیم وزن به کیلو‌گرم، صبح ناشتا بعد از تخلیه مثانه و روده به مجذور قد به متر به دست می‌آید). با توجه به اهمیت گسترش چاقی در جهان و عوارض ناشی از آن و اینکه هم اکنون بسیاری از افراد با این معضل دست و پنجه نرم می‌کنند، مصاحبه‌ای با دکتر سیدضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه ترتیب دادیم که توجه شما عزیزان را به آن جلب می‌کنیم.
آقای دکتر بفرمائید چاقی چه مشکلاتی را می‌تواند در پی داشته باشد؟
عوارض اضافه وزن و چاقی با توجه به درجات آن بسیار گسترده بوده و روی تمامی ارگان‌های حساس بدن مثل مغز و اعصاب، قلب و عروق، غدد درون‌ریز و کلیه بافت‌های بدن اعم از بافت‌های نرم و استخوان‌ها و حتی روی تغییرات رفتاری تأثیرگذار می‌باشد که شایع‌ترین آنها عبارتند از آپنه در خواب و مسدود شدن مجاری تنفسی، دیابت، سایر اختلالات متابولیکی، اختلالات روانی و اجتماعی، سرطان‌های مختلف، فرسایش مفاصل، ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی گسترده، سنگ کیسه صفرا و کلیه، اختلالات کبدی، اختلالات دستگاه تناسلی و باروری خصوصاً در خانم‌ها، پر مویی و موارد مشابه دیگری که خارج از ظرفیت این مصاحبه است.
دلایل نامناسب بودن فست‌فودها چیست؟
اگرچه بسیاری از خانواده‌ها به اصول صحیح تغذیه و برچسب‌های موادغذایی آگاه هستند، اما از روش تهیه غذا در بیرون از خانه آگاهی ندارند. مثلاً روش‌های آماده سازی غذا در خارج از خانه با استفاده از مواد غذایی فرآوری شده، نان‌هایی که در روغن سرخ شده و با افزودن سیر خوش‌طعم‌تر گردیده‌اند که به عنوان پیش غذا به مقدار فراوان میل می‌شود و همراه این نان‌های خوش‌طعم و اشتهابرانگیز غذاهایی در پرس‌های بسیار پر حجم سرو می‌گردند که شامل چربی فراوان هستند و جهت خوشمزه‌تر کردن آنها علاوه بر نمک فراوان مواد افزودنی و طعم‌دهنده دیگری نیز جهت جلب مشتری بیشتر افزوده‌اند.
تناول این قبیل موادغذایی که حاوی انرژی فراوان و مواد مختلف زیان‌آور و بیماری‌زا می‌باشند، از عوامل زمینه‌ساز بیماری‌های مختلف از جمله افزایش وزن و چاقی می‌باشد.
چه روش‌های ساده‌ای برای ایجاد عادات غذایی سالم به خانواده‌ها پیشنهاد می‌کنید؟
هر روز صبحانه میل نمایند. برای تنوع غذای روزانه خود برنامه‌ریزی کرده و برای میان وعده‌ها از میوه‌ها و سبزیجات فصل استفاده کنند و هراز چندگاهی از دانه‌ها و میوه‌ها (به جای هله و هوله) مصرف شود. اگر ناهار را بیرون از خانه صرف می‌کنند، مقدار کمتری میل کرده و وقتی به خانه می‌رسند از ساندویچ‌های سالم خانگی مثل کتلت، کوکوی سبزی یا سیب‌زمینی سایر غذاهای مرسوم مانند
تخم‌مرغ، سیب‌زمینی یا نان، پنیر و گردو استفاده نمایند. قبل از خرید مواد غذایی لیستی از آنچه که نیاز دارند، تهیه کنند؛ و در این لیست حتماً از 4 گروه اصلی نان و غلات و فرآورده غلات، سبزیجات و میو‌ه‌جات فصل، شیر و لبنیات کم‌چرب، گوشت قرمز کمتر، گوشت سفید(آبزیان و ماکیان) و یا جایگزین آنها در نظر گرفته شود.
مصرف غذاهای دریایی و گیاهی را در طول هفته برنامه‌ریزی کنند. توصیه می‌شود حداقل 1 یا 2 وعده در طول هفته آبزیان میل شود تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد. هر چه کمتر به غذاها روغن اضافه وتفت داده شود بهتر است. خوردن شام زود هنگام بین ساعت 30: 7 تا 30: 8 در حفظ سلامتی و تناسب اندام بسیار مؤثر است. یک ساعت قبل از خواب یک لیوان شیر با یک عدد سیب، و یا یک عدد میوه دلخواه با دانه‌ها و مغزها توصیه می‌گردد.
متأسفانه نه تنها در کشورهای آمریکایی روز به روز صرف غذاهای خانگی و سنتی فراموش شده بلکه در ایران عزیز خودمان نیز تعدادی از افراد خانواده از غذاهای سنتی چشم پوشیده و با داشتن یک شماره اشتراک یا یک تلفن انواع فست‌فودها را همراه با نوشابه‌های رنگارنگ به خانه خود فرا می‌خوانند....
برای خواندن بخش دوم- سونامی چاقی در ایران و جهان- اینجا کلیک کنید.