فرادید؛ در یک تعریف کلی اسفناج گیاهی با ساق و برگ لطیف است که می‌توان در غذاها از آن استفاده کرد.
اسفناج سرشار از لوتئین و گزانتین است. اسفناج دو برابر دیگر سبزی‌ها فیبر دارد. یک پیمانه اسفناج حدود 20 درصد فیبر دارد که مانع یبوست است و به هضم غذا کمک می‌کند.
به گزارش فرادید؛ ویتامین C و E، بتاکاروتن، منگنز، روی و سلنیوم موجود در اسفناج همگی از آنتی‌اکسیدان‌های قوی برای مقابله با پوکی استخوان، گرفتگی رگ‌ها و فشار خون بالاست. این سبزی پرخاصیت سرشار از ویتامین‌های مختلف از جمله A، K، D و E بوده و حاوی مواد معدنی خوبی نیز هست.
اسفناج گیاهی با ساق و برگ لطیف است
دو نوع اسفناج وجود دارد که به نام پاییزه و بهاره نامیده می‌شود. اسفناج بهاره، در فصل بهار کاشته می‌شود و به اسفناج انگلیسی معروف است. نوع پاییزه آن‌که به خاک بسیار غنی احتیاج دارد، در پائیز کاشته می‌شود. گل‌های اسفناج رنگ سبز کمرنگ است. اسفناج چون دارای مواد غذایی فراوانی است کشت آن امروز در تمام نقاط دنیا معمول است.
مواد اصلی اسفناج چیست؟اسفناج منبع غنی ویتامین B3 است، بنابراین داروی مهمی برای برطرف کردن بیماری پلاگر است. بیماری پلاگر به علت کمبود ویتامین B3 در بدن به وجود می‌آید و نشانه‌های آن شامل: ضعف بدن، تشنج، اختلال در دستگاه هاضمه و به وجود آمدن لکه‌های قرمز روی بدن است.
اسفناج مقدار زیادی آهن، کلسیم، سدیم، پتاسیم، ید، مس، منیزیم، لسیتین، کلروفیل، کاروتن، اسید اگزالیک و اسید آرسنیک دارد و به علت داشتن منیزیم، جلوی پیشرفت سرطان را می‌گیرد.جالب است بدانید برگ اسفناج از نظر طب قدیم ایران کمی سرد است ولی برخی عقیده دارند که متعادل است، یعنی نه سرد است و نه گرم؛ اما برگ اسفناج منبع غنی ویتامین A، B3، C و آهن و پتاسیم است.
خواص اسفناجاین گیاه پر خاصیت با اینکه هنوز خیلی در برنامه غذایی افراد جا ندارد اما سرشار از فایده است. مثلاً اینکه اسفناج بدن را قلیایی می‌کند، خنک کننده است و برای پایین آوردن تب مفید است. اگر ورم روده کوچک دارید حتماً اسفناج بخورید، برای ورم ریه از اسفناج کمک بگیرید و بدانید که در صورت مشکلات یبوست می‌تواند ملین خوبی باشد.
اگر دنبال کم کردن وزن و لاغری هستید اسفناج را فراموش نکنید، اسفناج به دلیل داشتن ماده‌ای بنام اسپیناسین، هضم غذا را تسریع می‌کند. این ماده باعث تحریک معده و ازدیاد ترشحات آن می‌شود. در فصل تابستان خوردن اسفناج پخته یا بورانی در رفع تشنگی مؤثر است. قرقره آب خام یا پخته اسفناج، برای از بین بردن ورم و درد گلو مفید است.
سالاد اسفناج و تن ماهی
علاوه بر همه این‌ها اگر درگیر برای سرفه‌های خشک شدید، برگ اسفناج را با جو پوست کنده و روغن بادام بپزید و بخورید. خوردن اسفناج از سرطان جلوگیری می‌کند، مخصوصاً در افرادی که به مصرف الکل و سیگار عادت دارند. نه اینکه اسفناج درمانی برای سرطان باشد اما تحقیقات دانشمندان نشان داده است که اسفناج در پیشگیری از سرطان روده بزرگ، معده، پروستات، حنجره و رحم مؤثر است. افرادی که کلسترول بالایی دارند باید از اسفناج کمک بگیرند، اسفناج، کلسترول خون را پایین می‌آورد.
عناوین مرتبط:اکثر خانم‌ها دچار کم‌خونی و فقر آهن هستند، بهترین دارو برای کسانی که مبتلا به کم‌خونی هستند اسفناج است. اسفناج روده بزرگ را تمیز می‌کند، ترشحات لوزالمعده را افزایش می‌دهد و اسفناج، سبزی مفیدی برای تقویت اعصاب است. اسفناج پخته، برای رفع بیماری آسم و گرفتگی صدا بسیار مؤثر است.
البته برخی معتقدند برای حفظ خواص و مواد مفیدی که در اسفناج وجود دارد هرگز آن را آب‌پز نکنید چون قرار دادن این سبزی هنگام شست‌وشو درون آب یا پختن آن به وسیله آب، موجب از بین رفتن خواص مفید و ویتامین‌های آن می‌شود. بهترین راه‌حل آن است که اسفناج را تفت دهید. می‌توانید برای این کار از مقدار بسیار اندکی روغن استفاده کنید.
اسفناج درمان خوبی برای رماتیسم و نقرس است. یک پیمانه اسفناج، مقدار زیادی ویتامین K دارد که می‌تواند از فعالیت زیاد استئوکلاست (سلول‌هایی که سبب تخریب استخوان‌ها می‌شود) جلوگیری کند. این ویتامین به ساخت استئوکلسین پروتئینی که برای حفظ تراکم و مقاومت استخوان‌ها ضروری است کمک می‌کند.
مصرف یک پیمانه اسفناج تازه یا یک ششم پیمانه اسفناج پخته، حدود دو برابر نیاز روزانه بدن به ویتامین K را برطرف می‌کند. ویتامین K همراه با کلسیم و منیزیم موجود در اسفناج برای استحکام استخوان‌ها دارای اهمیت اساسی هستند در دوران بارداری به تقویت جنین و در شیردهی برای زیاد کردن شیر مؤثر است.
رعشه و بوی بد دهان را از بین می‌برد. قوت غذایی اسفناج از سایر سبزی‌ها بیشتر است، مشروط بر اینکه آب آن را دور نریزید و از ساقه‌های نازک و نورسته آن در سالاد استفاده کنید. اگر کودک کم غذایی دارید، از اسفناج برای افزایش اشتهایش استفاده کنید. برای معالجه کک و مک، اسفناج را در روغن زیتون قرار دهید و بعد روی صورت بگذارید.
حجم زیاد ویتامین A موجود در اسفناج به سلامت پوست کمک کرده و رطوبت مورد نیاز آن را تأمین می‌کند. به این شکل، این ماده برای مقابله با پسوریازیس، آکنه و حتی چین و چروک پوست نیز مفید است. به گفته پژوهشگران، اسیدهای چرب امگا 3، می‌توانند از بدن در برابر بسیاری از بیماری‌ها، محافظت کنند اسفناج منبع غنی این اسیدها است.
چند غذای ساده با اسفناجحالا که این سبزی انقدر پر خاصیت و مفید است، بد نیست دستور تهیه چند نوع غذا با اسفناج را بدانیم و در وعده‌های غذایی خود آن را اضافه کنیم. ساده‌ترین خوراکی با اسفناج بورانی ماست و اسفناج است. کافی است کمی اسفناج را پخته یا تفت دهید و با ماست مخلوط کنید و در کنار وعده‌های غذایی‌تان آن را میل کنید.
حجم زیاد ویتامین A موجود در اسفناج به سلامت پوست کمک کرده
ته‌چین اسفناج (برای 4 نفر)
4 پیمانه برنج
600 گرم سینه مرغ رشته شده
3 پیمانه اسفناج بخارپز شده
2٫5 پیمانه ماست چکیده
2 عدد تخم‌مرغ
نصف پیمانه زعفران دم‌کرده
به میزان لازم زردچوبه
به میزان لازم فلفل سیاه
به میزان لازم نمک
به مقدار لازم روغن
50 گرم کره
این‌ها مواد مورد نیاز شما برای تهیه این غذاست. می‌توانید طبق این دستور آن را درست کرده و میل کنید:
اسفناج را آبکش کنید تا حدی که اصلاً آب نداشته باشد. سینه مرغ را درسته در یک قابلمه گذاشته و با پیاز و سیر و نمک و فلفل و آب‌لیمو بپزید. برنج را، پخته و آبکش کنید، ماست و زعفران و تخم‌مرغ‌ها را مخلوط کرده و به هم بزنید. از مخلوط ماست و زعفران. نصفش را با مرغ مخلوط نموده و نصف دیگر را با برنج خوب هم بزنید. برنج را به سه قسمت تقسیم کنید و یک قسمت را درون قابلمه ریخته و خوب پهن کنید. مرغ رشته شده را به دو قسمت تقسیم و بر روی برنج‌ها پهن بریزید. بر روی سینه مرغ، اسفناج آبکش شده را ریخته به صورتی که خوب پهن شود؛ و مجدداً بر روی اسفناج برنج و سینه مرغ و باز برنج بریزید. یک ربع قبل از پایان پخت کره را آب کرده و بر روی برنج بریزید تا طعم و مزه آن عالی شود.
حمص اسفناج:
حمص در اصل یک غذای لبنانی است؛ اما در تمام کشورهای عربی به‌عنوان پیش غذا خورده می‌شود،
1 پیمانه نخود کنسروی
1 پیمانه اسفناج
4 حبه سیر
نصف ق چای‌خوری پودر زنجبیل
3 ق غذاخوری ارده
1 ق سوپ‌خوری آب لیموترش
50 تا 60 گرم پنیر فتا
2 ق سوپ‌خوری روغن‌زیتون
در غذا ساز و یا در مخلوط کن نخود، سیر، زنجبیل، ارده و آب‌لیمو را ریخته و خوب مخلوط کنید. اسفناج را زمانی که مواد بالا خوب پوره شد کم کم اضافه و مخلوط کنید. و در آخر پنیر فتا و روغن زیتون را اضافه کنید. این غذای مفید و ساده را می‌توانید برای شام هم استفاده کنید.
نرگسی اسفناج:
مواد لازم:
2 کیلو اسفناج
2 تا 3 عدد پیاز (خلال سرخ‌شده)
6 عدد تخم‌مرغ
150 گرم روغن
به مقدار کافی نمک و فلفل
اسفناج را با یک لیوان آب و مقداری نمک بپزید. به حدی که له نشود. اسفناج پخته آب گرفته را با پیاز سرخ شده مخلوط کنید و در یک ظرف به‌صورت صاف پهن کنید. تخم‌مرغ‌ها را یکی یکی بر روی اسفناج ها بشکنید، نمک و فلفل بپاشید و روی حرارت ملایم بگذارید تا سفیده پخته شود ولی زرده نباید سفت شود.
عناوین مرتبط:
گراتن تخم مرغ با اسفناج:
2 کیلو اسفناج (کمی درشت خرد شود)
6 عدد تخم‌مرغ پخته شده سفت
2 تا 3 عدد (250 گرم) پیاز
50 گرم پنیر گروبر رنده شده (هر نوع پنیری که در حرارت آب شود)
150 گرم کره
100 گرم (نصف پیمانه) روغن مایع
1 قاشق سوپ‌خوری (25 گرم) آرد گندم سفید
1 لیوان شیر
200 گرم خامه
1 قاشق مرباخوری خردل
به مقدار کافی نمک و فلفل
اسفناج را با 1 لیوان آب و کمی نمک بپزید و آب آن را کامل بگیرید. نیمی از کره را در ظرفی ریخته و اسفناج داخل آن ریخته و در حرارت ملایم بگذارید و سیر را اضافه کنید.
برای این غذا باید سس مخصوص هم تهیه کنید:
آرد را در ظرف دیگری ریخته و شیر را کم کم به آن اضافه کنید با (حرارت ملایم). و دقت کنید تا آرد گوله نشود. نمک و نصف دیگر کره و خردل را اضافه کنید و تا سس جوش آمد و غلیظ شد آن را از روی حرارت بردارید. حالا خامه را به سس اضافه کنید. اسفناج را در ظرف نسوز بریزید و سطح آن را صاف کنید. تخم‌مرغ‌ها را از وسط به دو نیم کرده و روی اسفناج بچینید. و کمی نمک و فلفل به آن اضافه کنید. سس را روی تخم‌مرغ‌ها بریزید و پنیر رنده شده را روی آن بپاشید. در داخل فر با حرارت 175 درجه سانتی‌گراد (350 فارنهایت) و به مدت 45 تا 60 دقیقه بگذارید تا گراتن کاملاً طلایی شود.
کوفته اسفناج با پوره سیب‌زمینی:
این غذا برای طرفداران کوفته انتخاب مناسبی است.
400 گرم گوشت چرخ‌کرده
1 عدد تخم‌مرغ
1 عدد پیاز
به میزان لازم آرد سوخاری
به میزان لازم نمک، فلفل و زیره
برای داخل کوفته باید از این مواد استفاده کنید:
500 گرم اسفناج خرد شده
2 حبه سیر له شده
1 عدد پیاز خرد شده
به میزان لازم روغن و نمک
مواد لازم پوره:
4 عدد سیب‌زمینی آب پز (رنده شده)
2 ق سوپ خوری کره
2 پیمانه شیر
کوفته اسفناج
پیاز را خرد کرده و در روغن کمی تفت دهید تا نرم شود. سیر را اضافه کنید، اسفناج را اضافه کرده و تفت دهید تا آبش کشیده شود و مقداری نمک هم بزنید و حرارت را خاموش کنید. گوشت چرخ کرده را با تخم مرغ پیاز رنده شده و ادویه مخلوط کنید و کمی آرد سوخاری (دو الی سه قاشق غذاخوری) بزنید تا منسجم شود.
از مایه گلوله‌ای اندازه گردو برداشته گرد کرده و وسط آن مقداری مخلوط اسفناج قرار دهید و کاملاً به صورت گرد ببندید. این گوله ها را در ظرف نسوز چرب شده قرار دهید و در فر با حرارت 180 درجه به مدت 30 دقیقه بگذارید. در یک تابه کره را آب کنید و سیب زمینی و شیر را به تدریج اضافه کنید تا پوره مناسبی به دست آید. نمک و فلفل آن را تنظیم کنید و بعد پوره را در ظرفی سرو کنید و کوفته‌ها را روی آن بچینید.
سوپ اسفناج:
یکی از محبوب ترین غذاهای زمستانی سوپ است، چه بهتر که این سوپ سرشار از خاصیت هم باشد.
2 کیلو اسفناج
250 گرم گشنیز
6 لیوان آب مرغ
به مقدار دلخواه نمک و فلفل
150 گرم خامه
1 حبه سیر (درشت رنده شده)
سوپ اسفناج
اسفناج‌ها را با بدون آب با حرارت ملایم بپزید، مقداری نمک اضافه کنید و بگذارید آبی که در هنگام پخت از آن خارج شده جذب شود. گشنیز را هم با کمی آب و نمک بپزید تا پخته شده و آب آن جذب شود.( در زمان پخت در ظرف ها را نبندید تا سبزی‌ها سبزرنگ بمانند.) گشنیز و اسفناج پخته را میکس و خورد کرده (مخلوط کن) و به آب مرغ اضافه کنید. سیر، نمک، فلفل را اضافه و بگذارید چندین جوش بزند. در پایان ظرف را از روی گاز برداشته و 100 گرم خامه به آن اضافه کنید.
سالاد اسفناج با سیب‌زمینی و تخم‌مرغ:
برای طرفداران سبزی‌ها این سالاد بهترین گزینه است.
اسفناج خرد شده پخته شده
500 گرم سیب زمینی پخته به‌صورت مکعب‌های کوچک ریز شده
3 عدد تخم مرغ پخته شده ورقه شده
3 عدد گوجه فرنگی حلقه شده
2 تا 3 ق غذاخوری پیازچه ریز شده
1 شیشه کوچک سس مایونز
به مقدار لازم نمک و فلفل و سرکه
سالاد اسفناج
سس مایونز را با سرکه و نمک مخلوط و به اسفناج اضافه کنید. در یک ظرف مایه بالا و روی آن سیب زمینی و سپس گوجه فرنگی و پیازچه خورد شده قرار دهید. این کار را چند بار تکرار کنید تا مواد تمام شود. سطح بالای آن را با ورقه‌های تخم مرغ و جعفری و گوجه فرنگی تزئین کنید.
این‌ها تنها چند نمونه از غذاهایی است که می‌توانید با
اسفناج درست کنید. سعی کنید تا حد امکان بر اساس ذائقه شخصی‌تان اسفناج را به هر شکلی که می‌توانید در وعده‌های غذایی بگنجانید.
