به گزارش خبرنگار مهر، ابوذر ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در همایش بین‌المللی گفتگوهای فرهنگی ایران ولهستان با عنوان «درجستجوی خانه دوم» و به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد مهاجرت لهستانی ها در جنگ جهانی دوم به ایران که صبح امروز سه شنبه 30 آبان ماه در دانشگاه تهران برگزار شد، به ریشه های مهاجرت لهستانی ها به ایران در آن دوران پرداخت و به ذکر تاریخچه ای از اتفاقاتی که در جنگ جهانی دوم رخ داد، پرداخت.
وی گفت: جنگ جهانی دوم 8 شهریور 1318 برابر با اول سپتامبر 1939 آغاز شد و تا 9 شهریور 1324 به طول انجامید. در این فاصله وضعیت ایران، وضعیت عجیبی بود. در این جنگ یک صد میلیون نفر از 30 کشور درگیر جنگ بودند. دقیقا در روز آغاز جنگ جهانی دوم از طرف آلمانیها به قلب لهستان حمله و طی 29 روز کل این کشور تسخیر شد.
ابراهیمی ترکمانی ادامه داد: در واقع آغاز تاریخ جنگ جهانی دوم همان روزی است که آلمانی ها، به لهستان حمله کردند. فرانسوی ها با توجه به پیمانی که با لهستان داشتند به کمک آنها آمدند اما این کمک به جایی نرسید. در اول تیر 1320 برابر با 22 ژوئن 1941 آلمانی ها به شوروی حمله کردند، تقریبا هیچ تردیدی وجود نداشت که آلمانیها نتوانند شوروی را تسخیر کنند. آنها تا 30 مایلی شهر مسکو هم رسیدند و روسها برای جلوگیری از نفوذ آلمانی ها، حاشیه شهر را آتش زدند. در نهایت با کشته شدن 27 میلیون نفر از روسها، آلمانیها عقب نشینی کردند و در واقع شکست خوردند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اضافه کرد: همه این اتفاقات بعد از سالهایی رخ داد که انقلاب بلشویک ها در روسیه پیروز شده بود و چند سال بعد لنین به اثر تیراندازی زنی به نام کاپلا مجروح و در واقع فلج شد و تا سال 1934 بدون توانایی جسمی قدرت اصلی را در اختیار داشت اما از 1939 و 1953 این استالین بود که قدرت را در دست گرفت.
وی اظهار داشت: در اول تیر 1320 که آلمانی ها به شوروی حمله کردند، استالین چاره ای ندید جز اینکه آقای ولادیسلاو آنبرس فرمانده ارتش آزاد لهستان را از زندان آزاد کند. البته فقط با این هدف که نظر لهستانی های ساکن روسیه را جلب و آنها را متفق کند تا مجدداً به لهستان حمله کند.
ابراهیمی ترکمانی تأکید کرد: ایران در هر دو جنگ جهانی اول و دوم اعلام بی طرفی کرد اما هر دوبار این بی طرفی نقض شد. در 16 فروردین 1321 اولین گروه از لهستانی ها وارد ایران شدند که تعداد آنها حداکثر تا یکصد و 50 هزار نفر برآورد شده است. با توجه به جمعیت 14 میلیونی ایران در آن زمان، ورود این تعداد از لهستانی ها به ایران، یک ورود فوق العاده بزرگ بود.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تصریح کرد: در سال 1321 بلوای نان در ایران درگرفت و در 16 آذر همان سال مردم گرسنه به خیابان ها ریختند و با شعار «نون و پنیر و پونه/قوام ما گشنمونه» تظاهرات بزرگی را شکل دادند که همین اعتراضات در کنار دلایل دیگر، به سقوط دولت قوام انجامید.
وی افزود: تصور کنید این مردم گرسنه حالا پذیرای 150 هزار نفر مهاجر خارجی (لهستانی) هم شده اند. آن زمان بیمارستان 500 تختخوابی تهران تازه تأسیس شده بود و جالب است که اولین بیمارانی که پذیرش کرد، بیماران لهستانی بودند. ایران ناچار بود که پرورشگاهی را که در تهران تأسیس شده بود، تبدیل به بیمارستان کند و آن را در اختیار مهاجران لهستانی قرار دهد.
ابراهیمی ترکمانی خاطرنشان کرد: راه آهن ایران هم که در بین سالهای 1320 تا 1324 تأسیس شده بود، آن زمان 8 میلیون تن کالا برای شوروی حمل کرده بود، یعنی در واقع انتفاعی برای مردم ایران نداشت و سود آن در اختیار دشمنان ایران بود. وضعیت اقتصادی کشور هم بسیار وخیم بود. همه اینها را بگذارید در کنار این مسئله که مدت کمی بود که محمدرضا به عنوان پادشاه جدید ایران بر سر کار آمده بود.
وی تأکید کرد: با همه این اوصاف شما در همه گزارش های مربوط به حضور لهستانی ها در ایران حتی یک گزارش هم پیدا نمی کنید که نشان دهد مردم ایران در چنین شرایطی، تعرضی به لهستانی ها انجام داده باشند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه با یادآوری موافقت نامه فرهنگی میان ایران و لهستان که در سال 1968 به امضاء رسیده است، گفت: بنا بود این موافقت نامه به احداث دفاتر فرهنگی میان دو کشور بیانجامد اما متأسفانه تا به امروز این اتفاق نیفتاده است. من از معاون وزیر لهستان که در این مراسم حضور دارد می خواهم که زمینه ایجاد رایزنی فرهنگی ایران در لهستان و رایزنی فرهنگی لهستان در ایران را فراهم کند چرا که ما آماده افتتاح رایزنی فرهنگی مان در لهستان هستیم و امیدواریم دولت لهستان هم این درخواست را به دیده پذیرش نگاه کند.
