ماهنامه دنیای زنان: صبح زود راه افتادیم. این بار فصل پاییز است و هوس انگور خوردن در باغ، به سر اهالی گروه زده بود. توافق کردیم سفری دو روزه به سمت شهر ملایر، شهر انگور و شیره و کشمش، داشته باشیم.
تاریکی های صبح و پس از خوردن صبحانه مفصل و خوشمزه رستوران مهتاب مسیر را ادامه می دهیم. گذر از شهر قم و اراک و بالاخره نزدیکی های ظهر به آب و هوای خوب کوهپایه ای حوالی توره می رسیم. از خوشی های داخل اتوبوس نمی شود به آسانی گذشت. شعر و شاعری برپا و بازار داغ گفتگوهای چهل نفری در دستان رهبر گروه. متوجه نمی شوی کی به مقصد می رسی. اما هوای خوب پر از اکسیژن که صورتت را نوازش می دهد می دانی که نزدیک مقصد هستی. گندم های درو شده در مزارع و درختان صنوبر و گردو، زردآلو و هلو و آلوی باغستان های نزدیک ملایر.
ملایر و طبیعت معتدل کوهستانی
ملایر شهری بزرگ و تاریخی در غرب ایران است. این شهر مرکز شهرستان ملایر و در سیصد و هشتاد و شش کیلومتری غرب پایتخت و در هفتاد کیلومتری جنوب شرقی مرکز استان واقع شده. بعد از همدان اولین شهر بزرگ استان، از نظر جمعیت به شمار می آید. ملایر در معنا به سرزمین آریایی ها تعبیر شده است. قدمت سکونت در محل کنونی ملایر به تمدن ایلام باز می گردد. پس از ایلامی ها، مادها در ملایر ساکن شدند. مردم مهمان دوستش به زبان فارسی و گویش ملایری تکلم می کنند.
ملایر دارای طبیعت معتدل کوهستانی با زمستان های سرد و پر برف و تابستان های معتدل است. وجود روستاها و زمین های وسیع کشاورزی و باغ های حاصلخیز انگور، همچنین گستردگی صنعت مبلمان و منبت در توسعه آن موثر بوده اند. از جمله آثار دیدنی در ملایر می توان به پارک سیفیه، یخچال میرفتاح، شهر زیرزمینی دوره اشکانیان، موزه خانه لطفعلیان، پروژه در دست احداث مینی ورد، بام ملایر و دریاچه کوثر اشاره کرد.
به مقصد که می رسیم، نوید صرف ناهار در یکی از خانه های سبک قدیمی ملایر را به ما می دهند. دیگر سر از پا نمی شناسیم. برای مان آبگوشت محلی پخته باشند و با ترشی های گوناگون معروف آنجا کنارش و نان تازه محلی، پس از استراحتی کوتاه گروه به راه می افتد تا از مکان های دیدنی بازدید کند.
بازار شهر ملایر
بازار قدیمی شهر را تا قبل از تعطیلی نباید از قلم انداخت. در آستانه ورودی آن انواع سبزی های محلی و بوی گیاهان تازه دارویی و کوهی مشامت را خوب نوازش می دهد. انواع سوغات شهر کشمش، سایه خشک، مویز، آلو خشک، پره آلو و زردآلو، شیره انگور، باسلق، سجق، ترخینه، گردو، کلوچه ملایر و هر چه بگویی کم گفته ایم.
ملایر؛ زادگاه انگور
ملایر زادگاه انگور و فرآورده های آن یعنی کشمش و شیره انگور است. همچنین نوعی شیرینی به نام باسلوق از شیره انگور می سازند که بسیار لذیذ است. به دلیل داشتن دشت های پهناور، زنبورهای عسل این شهر، عسل های خوشمزه ای هم تولید می کنند. گردو نیز دیگر سوغات ملایر است. آنچه بر جذابیت این شهر می افزاید بندهایی است که در برخی از اتاق های خانه های قدیمی با سقف تیرک چوبی می بینی. انگورها از این بندها آویزان می شوند تا در سایه خشک شوند. به آنها سایه خشک می گویند. طعم طبیعی و خوشمزه کشمش واقعی را آنجا بچشید. بی نظیر است.
خانه لطفعلیان
خانه لطفعلیان دیدنی است، با حیاطی بزرگ در وسط خانه و پنجره های رنگی دور تا دور که به حیاط مشرف می باشند و اتاق ها را زیباتر نموده اند. پله هایی باریک که شما را به طبقه بالا هدایت می کنند. معماری خاصی دارد. نمای خارجی خانه کاهگلی و فاقد پنجره است. گفته می شود دلیل حفاظتی داشته است. سقف طبقه دوم با تیرک های چوبی درست شده که به نوبه خود بی نظیر و دیدنی است.
پارک سیفیه
پارک سیفیه، با صفا با چنارهای منحصر به فرد و تنومند قدیمی اش و هوای تمیز و خنک شباهنگام هوش را از سرت می برد. بالای آن بام ملایر و شهر را زیر پای خود می توانید خوب ببینید.
یخچال قدیمی دوقوزپله
یخچال قدیمی دوقوزپله، در محله قدیمی به همین نام در کنار نهر کوچکی واقع شده است. این بنا از آثار باقیمانده دوره قاجاریه است که از آن یخ می گرفتند.
طرح جهان مینیاتوری
این طرح که چهارمین طرح جهان مینیاتوری در دنیاست تاکنون تنها در سه کشور چین، ژاپن و بلژیک احداث شده است. برای اجرای این طرح 138 اثر تاریخی مطرح جهان شناسایی شده و در مقیاس یک دهم در این طرح گردشگری احداث می شود. آثار تاریخی چون برج ایفل، اهرام ثلاثه، پرسپولیس، دروازه قرآن، تخت جمشید و سایر آثار مطرح جهان و ایران در طرح مینی ورد خواهد بود که بیش از 15 اثر آن مربوط به آثار تاریخی مطرح جهان و بقیه، ایرانی است.
بانوی نیکوکار ملایری
در اینجا ذکر یادی از بانوی خیر ملایری به نام فخرالحاجیه ترکمان سهرابی که موسس مدرسه دخترانه این شهر و بیمارستان فخریه بوده است، جایز است. بانویی نیکوکار که ملایری ها همیشه وی را به خاطر خواهند سپرد. مدرسه و بیمارستانی که هنوز هم پابرجاست و یادبود آن بانوی بزرگوار.
باغ های انگور و مراسم شیره پزی
دیدن باغ های انگور و مراسم شیره پزی در رأس برنامه های گروه قرار دارد. شب را پس از این گشت های پشت هم باید زودتر خوابید.
روستای مانیزان
صبح زود با اکسیژن فراوان هوای تمیز شهر آماده بسوی بازدید از روستای مانیزان و مراسم شیره پزی شدیم. روستای مانیزان در جنوب شرقی ملایر با محصولات فراوان زراعی و باغی و مهم تر از همه انگور، پذیرای گروه ماست.
انگور ملایر در کشور بی نظیر است. این انگورهای تولید شده بخصوص در روستای مانیزان به دلیل خاک با کیفیت این منطقه بسیار شیرین و مرغوب هستند و با توجه به مهارت بالای اهالی این روستا در پخت شیره، با کیفیت ترین شیره و انگور و باسلق کشور در این روستا تولید می شود. شیره انگور محصولی بسیار مقوی است که از انگور کشمشی درست می شود.
