بازار مظفریه یکی از بازارهای تبریز هست که کاملا سنتی و آجریه. این بازار سرپوشیده یکی از شاهکاره های معماری ایرانی محسوب میشه که دارای دالان ها، تیمچه ها، سراها و کاروانسراهای متعددی هست. تیمچه ی مظفریه هم یکی از مهمترین قسمت های این بازاره. بازار تبریز جز کاملترین سازمان اجتماعی در میان بازارهای تهران هست که هنوز هم در این مکان خون تاریخی اصیل گذشتگان در رگهاش جریان داره. بهتره در ادامه باهم گشت و گذاری در بازار مظفریه تبریز بزنیم و این مکان رو بیشتر بشناسیم...
لمس اصالت و تاریخ در بازار تبریز ...
تاریخ دقیق ساخت بازار تبریز مشخص نیست اما جهانگردان بسیاری از قرن 4 هجری تا دوره قاجاریان از این مکان بازدید کرده اند. اولین طرح نقشه این بازار در سال 1327 در بعضی از نقشه های دارالسلطنه تبریز ترسیم شده و اکثر جاهای مهم مثل تیمچه ها و کاروانسراها در این نقشه هم نام گذاری شدند. شکل و ساختار تیمچه از دوران تاریخ این بنا تغییری نکرده و دو در چوبی بزرگ هم به روی تالار با سقف های بلند باز میشه. راه های که به تیمچه اصلی راه دارند، "قیز بستی بازار" و "تلیسچی بازار" هستن اینروزها تیمچه مظفریه هم به بازار تبریز تبدیل شده و محل خرید و فروش انواع قالی و تابلو فرش های نفیس و اصیلی هست که با هنرمندی قالیبافان تبریز به تصویر کشیده شدند.
معماری بنای بازار تبریز ...
بازار مظفریه در مرکز شهر تبریز و در ضلع اصلی اون قرار داره که داخل این بازار حدود 5500 حجره، مغازه و فروشگاه، 40 گونه شغل مختلف، 35 سرا، 25 عدد تیمچه، 30 مسجد و 20 راسته، 11 دالان، 5 حمام و 12 مدرسه هست. این بنا از شرق به عالی قاپو و از سمت به مسجد جامع، از شمال به رودخانه مهران قرار گرفته و بر روی رود هم پل های چوبی در راسته بازار وجود دارند. سقف این بازار به دلیل هوای سرد تبریز نسبت به دیگر شهرها، ارتفاعی حدود 5 الی 6 متر داره که در فضاهای اصلی تشکیل دهنده این مکان هم تیمچه و سراها بنا شدند. گنبد تیمچه امیر، بزرگترین گنبد بازار هست که زیباترین تیمچه، مظفریه هستند.
سراها و تیمچه های بازار تبریز ...
انواع سراها و حیاط های روباز که در گذشته باربرهای لوازم تجاری و محصولات از کاروانسراها به سراها منتقل میشده نمونه های معروف هستند که نام اونها: سرای امید، سرای حاج رسول، سرای امیر، سرای دو دری ، سرای کچه‌چی لر ،سرای درب عباسی، سرای حاج محمدقلی، سرای میرزا جلیل، سرای آلمان‌ها در بازار کفاشان، سرای میرزا مهدی، سرای حاج تقی، سرای خان و سرای گرجی‌لر هستن.
تیمچه ها هم از نظر کاربری به چهار قسمت تقسیم میشن : فضای عمومی مخصوص انبار کردن کالاها، زیرزمین برای نگهداری کالا ها. دکان های همکف داد و ستد. طبقه بالای تیمچه هم در گذشته استراحتگاه بازرگانان غیرتبریزی بود.
تیمچه امیر، تیمچه حاجی صفرعلی، تیمچه میرابوالحسن، اوچ تیمچه‌لر، تیمچه مظفریه، تیمچه شیخ کاظم، تیمچه صادقیه، تیمچه حاجی محمدقلی، تیمچه شعربافان، تیمچه عباچی، تیمچه قندفروشان، تیمچه شازدا، تیمچه بزازان، تیمچه ملک، تیمچه خان، تیمچه در عباسی و بازار مظفریه معروف به بازار فرش تبریز. نکته جالبی که در نام این روستا وجود داره این هست که در دوران قاجاری، هر بنای تازه ای که ساخته میشده مورد توجه ولیعهد قرار می گرفت و سازنده ملزم بود تا به او پیشکش می کرد به همین دلیل هم حاج شیح محمد جعفر قزوینی نام “مظفرالدین میرزا مظفریه” رو برای این مکان انتخاب کرد و ولیعهد بسیار خوشحال شد و امتیازات ویژه ای رو هم به این بازرگان مشهور داد. بازار مظفریه تبریز اهمیت ویژه ای در سطح ایران داره که تجارت فرش جهانی هم داره.این بنا یکی از مهمترین مراکز برای صادرات فرش آذربایجان و ایران هست.
فضای خارجی بازار...
فضاهای خارجی بازار مظفریه تبریز شامل بخش های مختلفی هست که شامل :
1) کاروانسراها : دارای فضاهای سرسبز با گلکاری های زیبا و استخر وحوضچه ها و همچنین دارای آب انبارهای مختلف.کاروانسرای مختلف موجود در این مکان: کشمش‌چی‌لر، بزرگ امیر، کاروانسرای حاج سید حسین کهنه ، کاروانسرای حاج میرزا محمد، کاروانسرای حاج ابوالحسن
2) مراکز خدماتی و اجتماعی : مدارس ، مساجد و حسینه ها، رستوران ، زورخانه ، چای خانه ، حمام و . . در حدود 30 مسجد تاریخی هم که دارای گنبدهایی با معماری خاص هستند: مسجد جامع (جمعه مسجد)، مسجد حجت‌الاسلام، مسجد خاله اوغلی، مسجد دینوری، مسجد مفیدآقا، مسجد قیزللی (میرزا یوسف آقا)، مسجد مقبره، مسجد مجتهد، مسجد هفتاد ستون، مسجد آیت‌الله شهیدی، مسجد مولانا، مسجد دباغ خانه، مسجد حاج صفرعلی، مسجد بادکوبه‌ای، مسجد اشراقی، مسجد صادقیه بخشی از این مسجدهای تاریخی رو تشکیل میدن.
بعضی از حمام های تاریخی این مکان هم: حمام فردوسی، حمام میرزا مهدی، حمام نوبر، حمام خان، حمام سید گلابی و حمام قاضی هستند.
