از روزگاران قدیم گفتن، هنر نزد ایرانیان است و بس. جان گرفتن هنر پارچه بافی یا توبافی در خراسان جنوبی که از هنرهای اصیل زنان این شهر است، قدمتی 300 ساله دارد و تا چند سال پیش هیچ اثری از این هنر منسوخ شده نبود. اکنون چند سالیه که بانویی خوش ذوق از دیار خراشاد که مهد پارچه بافیه نه تنها این رشته رو احیا کرده، بلکه مروج آن در بسیاری از شهر ها و روستاها بوده. این روزها که مردم سختکوش خراسان جنوبی با خشکسالی دست و پنجه نرم کرده و کشاورزی و دامداری با مشکلات زیادی مواجه شده، مردم برای روزی حلال تلاش های زیادی می کنند، پارچه بافی توانسته اقتصاد خانوارها را تامین و خشکسالی را جبران کند و مردمان هنرمند این روستا توانستن از طریق پارچه بافی زندگی شان را سرو سامان بدهند. کار زنان هنرمند روستای خراشاد که با کمترین امکانات، آوازه جهانی پیدا کرده، زنانی که در کارگاه های کوچک و با امکانات کم از جان و دل مایه گذاشتند و هنر منسوخ شده ی گذشتگان خود را زنده نگه میدارند. پارچه بافی سنتی خراشاد یا توبافی به زبان محلی، یکی از زیباترین و مهمترین صنایع دستی در استان خراسان جنوبی است. بطوری که تنها صنعت دستی این استان، نامزد دریافت مهر اصالت از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور شده و از این بابت خوشحالیم که زنان هنرمند و زحمت کش روستای خراشاد خراسان جنوبی علاوه بر زنده نگه داشتنِ این هنر اصیل و سر و سامان دادن اقتصاد خانواده، آثار هنری خود را به شهرها و کشورهای دیگر صادر کردند تا همگان را از وجود این هنر کهن خبردار کنند.
هنر توبافی
توبافی یا حوله بافی، هنرایست که با اشارات انگشت دستان بانوان خراسان جنوبی بافته می شود. "پارچه بافی" یا به زبان محلی "توبافی" یکی از مهمترین صنایع دستی استان خراسان جنوبی به شمار می آید به طوری که تنها صنعت این استان است که از سازمان میراث فرهنگی نامزد دریافت مهر اصالت شده. برای بافتن پارچه به روش سنتی، توباف ابتدا مواد اولیه از قبیل: پنبه، کرک یا ابریشم تهیه می کنند و پس از آن نخ می ریسند. نخ های بدست آمده را می جوشانند و برای ضخیم کردن آنها از آرد استفاده میکنند. سپس با کمک پارچه ها و چرخ های پارچه بافی محصول نهایی تولید می شود. محصولی لطیف و بی نیاز از پیرایه های بدلی که تن را آرامش می بخشد و آب و هوای سوزان کویر را قابل تحمل می کند. قدمت توبافی در این شهر کویری به 300 سال قبل بازمیگردد و فقط حدود 10 سال است که در روستاهای بخش مرکزی بیرجند، دوباره جان گرفته. بیش از نیمی از این تولیدات به صورت سوغات به کشورهای اروپایی و آمریکایی صادر می شود.
جشنواره توبافی
جشنواره توبافی با رویکرد توانمند سازی بانوان هنرمند خراسان جنوبی، نمایشگاه تخصصی حجاب و عفاف در خراسان جنوبی در 21 تیرماه برگزار می شود. نمایشگاه عفاف و حجاب در محل نمایشگاه بین المللی بیرجند افتتاح می شود و یک غرفه به تولیدات جشنواره توبافی اختصاص داده شده. اهداف این جشنواره شامل: ترویج و توسعه فرهنگ اقتصاد مقاومتی در خانواده ها، توانمند سازی خانواده، اشتغال و کار آفرینی، شکل گیری فرهنگ حجاب و عفاف و استفاده از پوشش ایرانی و اسلامی بر مبنای صنایع دستی بومی می باشد. و در نهایت از مجموع طرح های ارسالی 6 طرح برتر انتخاب خواهد شد و تولیدات این جشنواره در نمایشگاه ملی که شهریور ماه در تهران برگزار می شود با برند توباف به فروش می رسد.
