اولین بار مسعود دهنمکی بود که با دیدگاه خاص خودش و دانش محدودش از سینما، به سراغ ساخت مستندهایی درباره فحشا و دلایل گسترش آن در جامعه ایرانی رفت. «فقر و فحشا» ازلحاظ استاندارهای مستندسازی بسیار ضعیف است و نگاه و تفکر ویژه دهنمکی هم که در این کار گنجاندهشده بود، «فقر و فحشا» را بیشتر سیاسی کرده بود تا یک اثر هنری با دغدغههای اجتماعی. حالا بعد از گذشت چندین سال، راه به روی مستندسازان جوانی گشوده شده است که علاوه بر مجهز بودن به دانش سینمایی و آشنا بودن با قواعد مستندسازی، جسارت ورود به چنین تابوهایی رادارند.
«انقلاب جنسی» و «پول و پورن» تازهترین مستندهایی هستند که با دیدگاهی بسیار قابلقبولتر از «فقر و فحشا» تابوهای همیشگی جامعه را موردبررسی قرار میدهند. نکتهای که در مورد هر دو مستند قابلتوجه است، نامی است که بر این عناوین نهاده شده است. نامهایی که خودشان از بطن تابوهای جامعه ایرانی میآیند و خود بهعنوان برچسبی آزمایششده، تضمین دیده شدن این آثار هستند. اثری که در مورد «پول و پورن» مسلماً بیشتر و پرنفوذتر است. فقط دیدن نام این مستند کافی است تا خیلیها ترغیب به تماشای آن بشوند؛ اما در همینجا لازم است یادآوری کنم که «پول و پورن» هیچ ربطی به واژه دوم ندارد و اصلاً به امید اینکه چیزی در این رابطه داشته باشد به تماشای آن ننشینید.
«پول و پورن»، آخرین ساخته محمدحسین نقویان، با رویکردی مشخص به سراغ تجارت اسکورت دختران ایرانی در کشورهای حاشیه خلیجفارس و پشت پردههای آن میرود. در این مستند در ابتدا شاهد بسط فضایی مناسب برای مطرح کردن معضلاتی چون فحشا و رشد آن در فضای مجازی هستیم و مستندساز بعدازآن به سراغ پروندهای میرود که هم هولناک است و هم مصیبتبار. نقویان که مستندساز باسابقهای است و سابقه همکاری طولانیمدت با صداوسیما را هم دارد، در «پول و پورن» با محدود کردن بستر تحقیقاتیاش، یک مستند آسیب شناسانه درزمینهٔ پدیدههای نوظهور اجتماعی توانسته علاوه بر ارتباط مناسب با بیننده، به همه ابعاد موضوعش سربزند و با ترسیم دورنمایی دقیق از ابعاد مختلف این پرونده، پرسشهای زیادی را پاسخ دهد. رویکرد نقویان موجز و مختصر است و در دام حاشیههای فراوان این بحث نمیافتد و تمرکزش بر همین موضوع و بررسی ابعاد مختلف آن اثرگذاری «پول و پورن» را بیشتر هم کرده است. درواقع در «پول و پورن» آنچه میبینید، پشت پرده رسوم عجیب و باورنکردنی است که این روزها در اینستاگرام زیاد میبینیم و پاسخی برای آنها نمییابیم. پشت پرده عکسهای لوکس و زندگی لاکچری که اخیراً بهشدت در اینستاگرام بهعنوان یک سبک زندگی معمول تبلیغ میشود، دختران فریبخوردهای هستند که نه راه پس دارند و نه راه پیش و افرادی که درنهایت طمع، زندگی این دختران را به تاراج میگذارند.
نقویان با استفاده از تصاویر آرشیوی دسته اول و مصاحبه با افراد درگیر در این پرونده ویژه، نگاهی ورای تیترهای خبری و کلیشهای به بیبندوباریهای اخلاقی که گاه بدون نیت قبلی انجام میگیرد انداخته است. در «پول و پورن» با دخترانی آشنا میشویم که بهانه زندگی لوکس و لباسهای مارکدار و سفرهای خارجه، راهی دبی میشوند و در آنجا با واقعیتی که پشت این رؤیاهای قشنگ بوده است روبرو میشوند. بهموازات این روایات، با شبکهای آشنا میشویم که فردی ایرانی-آمریکایی، با ایده گرفتن از تجارت اسکورت دختران در اروپا و آمریکا، با کمک مادرش در دوبی به راه میاندازد و افراد نزدیک این حلقه را میبینیم و روایتشان را از پیوستن به این شبکه و پشت پردههای آن میشنویم. شبکهای که در ابتدا با یک دختر شروع به کار میکند و بعد از موفقیت مالی آن و تبدیل شدن به شبکهای بزرگ با شعبات مختلف، در ایران، دوبی و مالزی کارش را بهپیش میبرد. در این مستند پای صحبت افرادی مینشینیم که در چند نقطه ایران وظیفه یافتن مورد مناسب یا آنطور که در این شبکه به دختران اطلاق میشود، جنس مناسب را دارند، افرادی که ترتیب خروج اینها را از کشور میدهند و افرادی که برنامه اجناس را در خارج از ایران مدیریت میکنند. شبکهای که با یک نفر کارش را شروع کرده بود، حالا سیستمی قدرتمند دارد که دختران را کاملاً تحت سلطه خود دارد و از روشهای بازدارندهای برای ممانعت از خروج این دختران از شبکهاش استفاده میکند تا جایی که حتی در جنگ قدرت بین افراد قدیمی و پرنفوذ این شبکه دستور قتلی در مالزی صادر میشود تا در تهران اجرا شود.
«پول و پورن» شبکهای چنان قدرتمند را به نمایش میگذارد که حتی بلندمرتبهترین مسئولان دولتی نیز آلوده به آن شدهاند و به قید ضرورت دخالت کرده و به ادامه فعالیت نمایندگان ساکن ایران این شبکه کمک میکنند. موضوعی که در دام افتادن این شبکه را به تعویق میاندازد اما درنهایت و بعد از گسترش فعالیت این گروه در ایران و افزایش صادرات دختران کم سن و سال به دوبی، شاهد پیگیری و مراقبت دورادور نیروهای امنیتی در ایران هستیم که فعالیت این گروه را رصد میکنند و در انتظار موقعیت مناسبی برای ضربه زدن هستند. جالب آن است که آنچه ضربه نهایی را بر بدنه این گروه نسبتاً قدرتمند وارد میکند اختلافات درونسازمانی است. فرار عدهای به ایران و دستگیری اعضای بلندمرتبه این سازمان، در طی عملیاتی به نام “عنکبوت دو” شاید کار این شبکه را تمام کرده باشد، اما مطمئناً این اولین و آخرین باری نخواهد بود که عدهای با سو استفاده از حسرتهای دختران و پسران ایرانی نسبت به زندگیهای لوکس و آنچنانی، گردابی پدید خواهند آورد که همین جوانان اولین قربانیانش باشند و فضای مجازی و تصویری دروغین که از این زندگی به نمایش میگذارد اولین تله این افراد است.
این مستند را میتوامید در سایت نماوا تماشا کنید
کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریهها، وبلاگها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.
Post Views:
158