با اجرای فاز دوم طرح رجیستری، از این پس خریداران موبایل ملزم هستند شخصاً به بررسی اصالت موبایل مورد نظر خود بپردازد. اضافه شدن این فرآیند به پروسه‌ی خرید تلفن‌همراه موجب شد تا مسئولین مستقیم این طرح در رسانه ملی حضور یافته و توضیحاتی پیرامون آن ارائه دهند. «حسن فلاح جوشقانی» معاون وزیر ارتباطات، در خلال ارائه این توضیحات اعلام نمود که طرح رجیستری تا دو ماه دیگر به طور کامل اجرا خواهد شد.
رشد دو برابری واردات رسمی تلفن همراه از آغاز رجیستری
به گفته بانیان طرح رجیستری، در سال 95 به طور میانگین هر ماه حدود 140 هزار تلفن‌همراه به صورت قانونی و از مبادی گمرکی وارد می‌شد. اما از ابتدای سال 96 که زمزمه‌های رجیستری مطرح شد، این عدد به ماهی 180 هزار رسید.
از اول آبان تا 11 آذر ماه که فاز اول و صرفاً پایش رجیستری آغاز شده و هنوز اعمال سیاستی شروع نشده بود ، 574 هزار موبایل به صورت قانونی وارد کشور شده است.
این بدین معنی است که نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته واردات رسمی به 2.7 برابر رسیده و نسبت به قبل از اجرای طرح رجیستری در سال 96 هم دو برابر شده است. در حال حاضر 10 درصد واردات رسمی به حدود 25 درصد رسیده است و مسئولان امیدوارند با اجرای کامل طرح رجیستری این عدد به 100 درصد برسد.
ردیابی موبایل‌های سرقتی؛ ارزش افزوده طرح رجیستری
«حسین فلاح جوشقانی» رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، در این مصاحبه‌ی تلویزیونی ضمن یادآوری بر این مطلب که تلفن‌های همراه به صورت زوج شماره سیم‌کارت و کد IMEI به صورت یکتا در سامانه‌های این نهاد ثبت می‌شوند، گفت که میتوان موبایل‌های سرقت شده را بر اساس این زوج ردیابی کرده و از فعالیت آن در شبکه‌های کشور جلوگیری نمود. به باور او این مهم یکی از مزایای غیرمستقیم طرح رجیستری است.
«حمیدرضا دهقانی‌نیا» مدیر فناوری اطلاعات ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا، نیز در تصدیق این مطلب عنوان نمود که بهتر است مردم موبایل خود را برای احصای اصالت به افراد دیگری ندهند و گفت که سامانه‌ای تحت عنوان سامانه هوشمند مدیریت تجهیزات ارتباطی یا همتا وجود دارد.
به گفته وی این سامانه این فرصت را در اختیار شخص قرار می‌دهد که سرقت موبایل خود را اعلام کند. پس از آن به صورت اتوماتیک دیگر سرویسی به آن IMEI سرقتی داده نخواهد شد. در نتیجه عملاً تلفن‌همراه مذکور غیرقابل استفاده می‌شود.
روند احراز اصالت تلفن‌همراه
دهقانی‌نیا در این برنامه تلویزیونی درباره روند صحیح احراز اصالت کد IMEI تلفن‌های همراه توضیح داد که به سه روش میتوان کد IMEI را به دست آورد. از روی جعبه، یکی پشت تلفن‌همراه که یا روی جلد آن است یا پشت باتری، یک IMEI هم در نرم‌افزار موبایل است.
به گفته وی اگر این اعداد با یکدیگر مطابقت داشت، خریدار باید به احصای IMEI نرم‌افزاری دستگاه با *#06# اقدام کند. او آخرین اقدام این روند را درج نمودن این کد بر روی فاکتور مُهردار خرید بیان می‌کند.
به گفته او این مرحله تنها گام اول رجیستری و استعلام اصالت کالاست. وی درباره گام‌های بعدی این فرآیند گفت:
«یک کلیدواژه تحت عنوان کد فعال‌سازی کنار جعبه یا روی کارت گارانتی تلفن‌همراه وجود دارد. خریدار باید هنگام خرید کالا این کد را از فروشنده دریافت کند. این کد، سیم‌کارت و موبایل را در شبکه فعال می‌کند. خریدار برای فعال‌سازی، باید IMEI را که اصالتش بررسی شده، به 7777 پیامک کند.در گام آخر پیامکی می‌آید که تایید می‌کند کالای موردنظر در شبکه ثبت و فعال شده است.»
امکان تغییر شماره سیم‌کارت به علت فروش یا واگذاری وجود دارد
عضو کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی، با تاکید بر اینکه این پروژه هزینه‌ای برای مردم ندارد، در مورد نحوه واگذاری موبایل پس از اجرای طرح رجیستری گفت:
«اگر در بازار از مردم هزینه‌ای درخواست شد، بدانند که طرح رجیستری یک ریال هزینه ندارد. همچنین در صورت تغییر شماره سیم‌کارت، آیتم سومی در کد دستوری 7777 به منظور تغییر مالکیت و بهره‌برداری وجود دارد که می‌تواند این فعالیت را انجام دهند. فقط کافی است که شماره‌ی جدید را به سیستم اعلام کنند.»
خرید از فروشگاه‌های مجازی امکان پذیر است
به گفته دهقانی نیا افراد می‌توانند از سایت‌های مجاز در فضای مجازی خرید کنند زیرا تمامی آموزش‌ها به صاحبان سایت و واردکنندگان ارائه شده است. به اعتقاد او این نحوه خرید مزیتی دیگر نیز دارد چراکه خریدار خواهد توانست در صورت مشاهده مشکلی در کالا، آن را تا هفت روز پس از خرید بازگرداند. امکانی که در بازار واقعی وجود ندارد.
اجرای کامل طرح رجیستری برای همه برند‌ها تا دو ماه دیگر
معاون وزیر ارتباطات خاطر نشان کرد:
«نهایتاً تا دو ماه آینده اعلام می‌شود که کلیه تلفن‌های همراه و تجهیزات سیم‌کارت‌خور شامل این طرح می‌شوند. پس از آن اگر هر موبایلی ثبت نشده و غیرمجاز باشد، متعلق به هر برندی که باشد قابل سرویس‌گیری در شبکه تلفن‌همراه نخواهد بود.»
موبایل‌های غیر از آیفون که در شبکه فعالنند، مشمول این طرح نیستند
به گفته فلاح جوشقانی، اگر هر موبایل توسط یک سیم‌کارت در شبکه فعال شده باشد، ثبت شده و سرویس را خواهد گرفت. البته هم اکنون آیفون‌هایی که در شبکه ثبت نشده باشند مشمول طرح رجیستری می‌شوند.
همچنین وی در رابطه با پیشنهاد ارائه شده به گمرک برای تسهیل شرایط ورود موبایل به کشور متذکر شد که برای اینکه مسافران دغدغه‌ای بابت موبایل‌هایی که وارد می‌کنند نداشته باشند، به گمرک پیشنهاد شده تا سامانه‌های اظهار تلفن‌همراه به صورت آنلاین و وب‌سرویس باشد. گمرک در حال بررسی این موضوع است تا مردم هم بتوانند راحت‌تر از آن استفاده کنند، زیرا ممکن است این فرآیند اکنون کمی زمان‌بر باشد.