کسانی که بیماری ویلسون دارند باید از مصرف عدس خودداری کنند، زیرا مقدار مس آن بالاست. حبوبات مانند عدس برای بیماری‌های قلبی - عروقی و دیابت بسیار مفید می‌باشند. نقش عدس در سلامتی قلب بسیار مفید است و این امر نه تنها به دلیل فیبرهای آن بلکه به علت مقادیر قابل ملاحظه‌ای از فولات و منیزیم آن است.
فولات به کاهش هموسیستئین کمک می‌کند. فیبر بالای حبوبات برای جلوگیری از یبوست و همچنین سرطان روده بسیار مفید است. لوبیا حاوی ویتامین E می‌باشد که نوعی آنتی‌اکسیدان به شمار می‌آید. وجود این ویتامین از پیری زودرس و سرطان‌ها جلوگیری می‌کند. لوبیا به علت اینکه دارای مقدار قابل ملاحظه‌ای استروژن گیاهی است، برای پیشگیری از سرطان سینه اثرات مفیدی دارد.
خواص کشک
کشک یکی از بهترین فرآورده‌های لبنی است و در هرم غذایی، در گروه شیر و لبنیات جای دارد. کشک یکی از فرآورده‌های فرعی شیر می‌باشد که به روش سنتی از جوشاندن، تغلیظ و یا خشک کردن دوغی که پس از کره‌گیری باقی می‌ماند و یا از ماست بدون چربی تهیه می‌شود.
ماده اولیه کشک عبارت از شیر میش، بز، گاو و یا مخلوطی از آنها است. کشک به علت عدم وجود لاکتوز برای افرادی که نمی‌توانند شیر مصرف کنند (یعنی عدم تحمل به لاکتوز دارند) توصیه می‌شود. وجود مقدار بالای کلسیم در آن برای کودکان و نوجوانان (که در سنین رشد هستند)، افراد مستعد پوکی‌استخوان و خانم‌های یائسه بسیار مفید می‌باشد.
میزان انرژی 100 گرم کشک، حدود 120 کیلو کالری است که می‌تواند به عنوان یکی از تامین‌کننده‌های انرژی مورد نیاز بدن در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود. کشک به عنوان یک غذای نفاخ و سرد در طب سنتی محسوب می‌شود، به همین علت برای هضم راحت آن از نعناع خشک (نعناع داغ) استفاده می‌شود.
مصرف کشک به بیماران دارای کلسترول بالا به دلیل چربی بالای حیوانی و همچنین افراد مبتلا به فشار خون بالا به دلیل سدیم بالا توصیه نمی‌شود.
آش نذری کشک و بادمجان (سبزوار)
مواد لازم برای 6-4 نفر
لوبیا چیتی 100 گرم
نخود 80 گرم
عدس 100 گرم
نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به میزان دلخواه
آب 1 لیتر
سبزی آش 500 گرم ( تره، گشنیز، جعفری، برگ چغندر یا اسفناج)
بادمجان خرد و سرخ شده 500 گرم
روغن 50 میلی‌لیتر
پیاز داغ 2 قاشق سوپخوری (2 عدد)
نعناع داغ، سیر داغ و زعفران آبگرفته1 قاشق سوپخوری
رشته آش 300 گرم
کشک 200 گرم
قیمه لپه دار 1 پیمانه
روش تهیه
ابتدا حبوبات را که از شب قبل به مدت 12 ساعت خیس کرده‌اید، با مقداری نمک و آب روی حرارت قرار دهید تا جوش بیاید. سپس حرارت آن را ملایم کنید تا مغز پخت شود. آنگاه سبزی آش را بیفزایید.
بادمجان‌ها را پوست بگیرید، خرد نمایید و با مقداری روغن سرخ کنید. حالا کمی زردچوبه و فلفل سیاه به آن افزوده، به آش بیفزایید. بعد از چند جوش نیمی از پیاز داغ و نعناع داغ را به آش اضافه نمایید. رشته آشی را نیز دو نیم کنید و به آش بیفزایید. وقتی رشته آش نرم شد، کشک را افزوده، هم بزنید و شعله را خاموش نمایید. اکنون آش را داخل ظرف بکشید و روی آن را با قیمه، پیاز داغ، نعناع‌داغ، سیرداغ و کشک زعفرانی تزیین کنید.
نکته: این آش در شهر سبزوار باید با قیمه لپه‌دار سرو شود و جزء آش‌های نذری این شهر می‌باشد.
روش تهیه قیمه لپه‌دار: ابتدا300 گرم گوشت مغز ران را به صورت فندقی خرد کنید و با مقداری ادویه و یک عدد پیاز که نگینی خرد نموده‌اید، تفت دهید. سپس با 2 پیمانه آب روی حرارت ملایم قرار دهید تا گوشت پخته شود. حالا حدود 80 گرم لپه را بشویید و اضافه نمایید و اجازه دهید قیمه ریز جوش بزند و به روغن بیفتد. اکنون آن را روی آش بریزید.
برای خواندن بخش اول- خواص آش بادمجان- اینجا کلیک کنید.
