علائم مسمومیت با آفتاب
فقط با 15 دقیقه قرار گرفتن در زیر نور خورشید هم ممکن است آفتاب‌سوخته شوید. اما ممکن است به خوبی این عارضه را نشناسید. قرمزی و ناراحتی ممکن است چند ساعت بعد بروز کند.
اگر شما به مدت زیادی زیر نور خورشید باشید و هیچ محافظی نداشته باشید، ممکن است شدیداً آفتاب‌سوخته شوید. اگر پوست روشن و موی بور دارید، احتمال آفتاب‌سوختگی در شما بیشتر است.
آفتاب‌سوختگی یا مسمومیت با آفتاب ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
- قرمز شدن پوست و تاول زدن
- تورم
- سردرد
- تب و لرز
- حالت تهوع و استفراغ
- گیجی
- کم‌آب شدن بدن
درمان مسمومیت با آفتاب
در آفتاب‌سوختگی شدید، این درمان‌های ساده می‌تواند مفید واقع شوند:
- دوری از آفتاب
- دوش یا حمام با آب سرد یا کمپرس سرد
- نوشیدن آب فراوان به مدت چند روز
- مصرف ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد
- استفاده از ژل آلوئه یا یک مرطوب‌کننده
- پوشاندن کامل نواحی آفتاب‌سوخته هنگام بیرون رفتن
اگر با این علائم روبه‌رو شدید فوراً به دنبال درمان باشید:
- آفتاب‌سوختگی که با تاول همراه باشد، ناحیۀ بزرگی را بپوشاند یا خیلی دردناک باشد
- تورم صورت
- تب و لرز
- دل‌درد
- سردرد، گیجی یا ضعف
- علائم کم‌آبی بدن
پیشگیری از مسمومیت با آفتاب
این راهنمایی‌ها را برای ایمنی از نور خورشید دنبال کنید:
- از کرم ضدآفتابی استفاده کنید که SFP در آن حداقل 15 باشد و عنوان "طیف وسیع" (broad-spectrum) روی آن درج شده باشد. به این معنی که این کرم شما را در برابر تشعشعات فرابنفش A و B محافظت می‌کند. کرم ضدآفتاب را 15 تا 30 دقیقه قبل از بیرون رفتن به همه جا بمالید. هر دو ساعت یک بار و بعد از رفتن در آب دوباره کرم بزنید.
- بین ساعات 10 صبح تا 4 بعدازظهر کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرید و یادتان باشد که آب، برف و باد ممکن است آسیب تشعشعات را تشدید کند.
- از کلاه، عینک آفتابی و لباس پوشیده استفاده کنید.
داروهای خود را بررسی کنید. در مورد اینکه مصرف چه دارویی حساسیت پوستتان را در برابر نور خورشید بیشتر می‌کند از پزشک خود بپرسید. مثلاً برخی داروهای آکنه، آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدافسردگی، داروهای مدرّ، داروهای قلبی و قرص‌های ضدبارداری حساسیت پوست را بیشتر می‌کنند؛ همین‌طور برخی داروهای ضدباکتری و عطرهایی که روی پوست می‌زنید.
انواع دیگر مسمومیت با آفتاب
مسمومیت با آفتاب به دو نوع دیگر واکنش نسبت به نور خورشید نیز اشاره می‌کند:
بثورات نوری پلی‌مورفی (PMLE): PLME نوعی واکنش است که به دارو یا بیماری مرطوب نمی‌شود. این واکنش در افرادی رخ می‌دهد که در خطر هستند و کسانی که به اندازه‌ای غیرمعمول در معرض نور شدید خورشید قرار می‌گیرند. مثلاً افرادی که در ارتفاعات شمالی زندگی می‌کنند و برای تعطیلات زمستان به ارتفاعات گرمسیر می‌روند ممکن است این عارضه را تجربه کنند.
علائم این عارضه بثورات پوستی شدید است که معمولاً چند ساعت بعد از قرار گرفتن در معرض نور خورشید ظاهر می‌شوند. این بثورات ممکن است خارش داشته باشند و شامل موارد زیر باشند:
- برآمدگی‌های کوچک روی نواحی بدن که در معرض آفتاب قرار گرفته است
- توده‌های انبوه برآمدگی
- کهیر، معمولاً در دست‌ها، پایین پا و سینه
شکل موروثی PMLE در امریکایی‌های بومی رخ می‌دهد. این عارضه ممکن است از بهار تا پاییز طول بکشد. در ابتدا علائم آن شامل قرمزی، سوزش و خارش است که دو تا سه روز طول می‌کشد اما می‌تواند هفته‌ها ادامه داشته باشد. علائم دیگر طی چند ساعت پس از قرار گرفتن در زیر نور خورشید آغاز می‌شوند اما طی چند ساعت هم از بین می‌روند. مانند:
درمان PMLE به شدت آن بستگی دارد. به جز دور ماندن و محافظت از خود در برابر نور خورشید در زمانی که بیرون هستید، به درمان دیگری نیاز نیست. این بثورات ممکن است به خودی خود طی 7 تا 10 روز از بین بروند.
کهیر خورشیدی: علائم این عارضه طی چند دقیقه بعد از قرار گرفتن در معرض نور خورشید بروز می‌کنند. اگر ناحیۀ بزرگی از پوست در زیر نور خورشید قرار گرفته باشد، علائم شامل موارد زیر هستند:
- خارش
- قرمزی
- نواحی برجسته روی پوست (مثل کورک یا دُمل) یا تاول
- خس‌خس کردن
- گیجی
- عدم هشیاری
با اینکه برآمدگی‌ها طی چند ساعت از بین می‌روند، شما ممکن است ظاهر و ناپدید شدن واکنش‌ها را طی سال‌ها تجربه کنید. آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند برخی از موارد این عارضه را درمان کنند اما بهتر است برای مشورت به پزشک مراجعه کنید.
درمان یا پیشگیری‌های دیگر PMLE یا کهیر خورشیدی شامل موارد زیر است:
- استروئیدهایی که روی پوست استعمال می‌کنید
- ضدآفتاب‌هایی که روی برچسب آنها عنوان "طیف وسیع" درج شده است؛ به این معنی که شما را در برابر اشعۀ فرابنفش A و B محافظت می‌کنند
- فوتوتراپی (نوردرمانی) با نور فرابنفش سورالن (PUVA) که حساسیت پوست را نسبت به نور فرابنفش از بین می‌برد.
