دلایل پیروی از این عادت نامناسب و مضر در جامعه
مهمترین و اساسیترین علت آن، عدم آگاهی افراد در مورد مصرف این قبیل نوشابهها است.
یکی دیگر از دلایل مهم پیروی از این عادت نامناسب، تبلیغات گسترده رسانههای گروهی در مورد این قبیل نوشابهها است. گاه شاهد هستیم که رسانههای گروهی با جالبترین و جذابترین روشهای آموزشی، موادی را تبلیغ میکنند که نه تنها ارزش تغذیهای بالایی ندارند، بلکه به سلامت انسان نیز لطمه میزنند.
این نوع تبلیغات موجب جلب بسیاری از افراد جامعه به خصوص کودکان و نوجوانان به سوی مصرف این قبیل مواد غیرمفید و فاقد ارزش تغذیهای میشود، به خصوص افراط در مصرف آنها، موجب اختلال در رشد، چاقی، سوءتغذیه و برخی عواقب ناگوار دیگر در آنان خواهد شد.
سهولت دسترسی و استفاده از این نوع نوشابهها نیز از دیگر عوامل استفاده گسترده و بیرویه از این نوع نوشابهها است.
وجود این نوع نوشیدنیها در تمام بوفهها و دکههای شهر میتواند سبب ترغیب افراد، به خصوص در فصول گرم سال به مصرف آنها بشود.
وجود این نوشابهها در بوفه مدارس نیز یکی دیگر از علل افراط در مصرف آنها در بین کودکان و نوجوانان است.
مضرات افراط در مصرف این قبیل نوشیدنیها
این نوشابهها همانگونه که گفته شد فاقد ارزش تغذیهای بوده و نمیتوانند نیازهای تغذیهای شخص را تامین کنند (به خصوص در کودکان و نوجوانان).
این آشامیدنیها معمولا حاوی مقدار زیادی شکر هستند و مصرف آنها به طور مداوم یا به مقدار زیاد، موجب بروز چاقی میشود.
مصرف آنها نزدیک به وعدههای اصلی غذایی موجب سیری کاذب و بیاشتهایی جهت صرف غذای اصلی شده و مانع مصرف غذا به مقدار لازم و کافی خواهد شد که این امر میتواند منجر به سوءتغذیه و نیز در افراد در سنین رشد، باعث ایجاد اختلال در رشد و عوارض فراوان دیگر بشود.
در نوشیدنیهای گازدار معمولا از اسید فسفریک استفاده میشود که این امر موجب به هم خوردن تعادل کلسیم و فسفر شده و از جذب کلسیم ممانعت مینماید. نتیجه آن بروز راشیتیسم در کودکان، استئومالاسی یا نرمی استخوان در بزرگسالان و استئوپروز یا پوکیاستخوان در افراد میانسال و سالمندان میباشد.
بنابراین بهتر است به جای مصرف این قبیل آشامیدنیها، از نوشیدنیهای مفیدی مانند آب، دوغ، شیر و آبمیوههای تازه استفاده شود، البته مصرف میوه تازه به علت داشتن فیبر بالا، به آبمیوه ترجیح دارد.
4- با عجله غذا خوردن و خوب نجویدن غذا
این عادت نامناسب متاسفانه یکی از شایعترین و معمولترین عادات موجود در جوامع مختلف و به خصوص کشورهای صنعتی، شلوغ و پرجمعیت است.
علل برقراری این عادت در بین افراد
نبودن فرصت کافی جهت غذا خوردن در جوامع صنعتی و شلوغ امروزی
عدم آگاهی افراد در مورد مضرات این عادت نامناسب
عدم آگاهی در مورد تاثیر جویدن کامل غذا و با تأنی و آرامش غذا خوردن در حفظ سلامت انسان
مضرات
در بررسی مضرات و اشکالات این عادت نامناسب، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
اولین مرحله هضم برخی مواد غذایی در دهان انجام میشود، بدین معنا که غذای مصرفی در دهان توسط دندانها خرد، ریز و تجزیه شده و تحت تاثیر آنزیم بزاق (پتیالین) قرار میگیرد و برای هضم کامل آماده میشود. چنانچه عمل جویدن به خوبی انجام نشود، اولین مرحله هضم به خوبی صورت نگرفته و غذا برای هضم کامل آماده نخواهد شد.
این امر، بار معده را سنگین کرده و زمینه دستگاه گوارش را جهت ابتلا به ناراحتی و اختلال آماده میسازد.
خوب نجویدن غذا میتواند به هضم و جذب کامل مواد غذایی لطمه وارد سازد و عمل هضم و جذب به طور کامل انجام نشود.
نتیجه این امر، دفع مواد جذب نشده از طریق روده میباشد.
چنانچه عدم کفایت جذب ادامه یابد، منجر به بروز سوء تغذیه و اختلالات فراوان ناشی از آن خواهد شد.
یکی از عوامل مهم ابتلاء شخص به ناراحتیهای گوارشی، عادت به سریع غذا خوردن و خوب نجویدن غذا است.
سریع غذا خوردن معمولا موجب پرخوری و در نتیجه بروز افزایش وزن و چاقی میشود.
5- داشتن اشتغال فکری یا استرس به هنگام صرف غذا
در بررسی دلایل این امر، به موارد زیر برمیخوریم:
شیوه زندگی پراسترس و پرتنش جوامع متمدن و صنعتی امروزی
عدم آگاهی افراد در مورد اهمیت تغذیه صحیح در حفظ سلامت انسان
عدم آگاهی جامعه در مورد اثرات مخرب استرس در زندگی و به خصوص به هنگام صرف غذا بر سلامت شخص.
چنانچه مضرات این نحوه زندگی و شیوه غذا خوردن برای افراد تشریح گردد و عواقب ناگوار آن تذکر داده شود، گامی موثر و مفید برای افراد، در پرهیز از این عادت برداشته خواهد شد.
زیانهای این عادت مضر و لطماتی که به سلامت شخص وارد میسازد
یکی از مهمترین اشکالات تشویش و استرس، به خصوص به هنگام غذا خوردن، اختلال در ترشح شیرههای گوارشی و آنزیمهایی است که موجب هضم مواد مغذی میشوند.
شیرههای گوارشی و آنزیمهای دستگاه گوارش که به طور طبیعی به هنگام ورود غذا به دستگاه گوارش، ترشح شده و موجب هضم و جذب مواد غذایی میشوند، به هنگام بروز ناراحتیهای روحی و استرسی، ترشح آنها دچار اختلال میگردد.
اختلال در ترشح این مواد، منجر به هضم و جذب نشدن کامل غذا خواهد شد.
نتیجه این عارضه، بروز کمبودهای تغذیهای و اختلالات ناشی از سوءتغذیه خواهد بود.
اختلالات و ناراحتیهای گوارشی ارمغان استرس و آشفتگیهای روحی است که اثرات زیانباری بر سلامت انسان به جا خواهد گذاشت.
برای خواندن بخش اول- عادات غذایی و تاثیر آن بر سلامت شخص- اینجا کلیک کنید.