سرویس سبک زندگی فردا: فرزندی دارم که بشدت از جمع گریزان است. نمیداند در حضور مردم چگونه باید رفتارکند، صورتش به شدت سرخ میشود. رفتارش در خانه و مدرسه متفاوت است و هیچ وقت ازحق خود دفاع نمیکند. کمرویی مقولهای ناروشن است، هر چه نزدیکتر به آن بنگریم. تنوع بیشتری در آن مشاهده میکنیم. بنابراین قبل از آن که درباره نحوه مقابله با آن فکر کنیم، باید از مضمون کمرویی شناخت بیشتری داشته باشیم. در ادامه این مطلب را به نقل از بیتوته بخوانید.
تعریف کمروییکمرویی، صفت فردی است که به خاطر ترسویی، احتیاط کاری و عدم اطمینانش، نزدیک شدن به آن مشکل است. فرد کمرو هشیارانه از مواجهه با افراد یا چیزهای مشخص یا انجام کاری همراه آنان بیزار است. در گفتار یا کردار خود ملاحظه کار است، از ابراز وجود بیزار است و به طور محسوسی ترسوست. ممکن است فرد کمرو کنارهگیر یابی اعتماد و یا از خمیر مایهی دیگری باشد: شخصیتی پرسش انگیز، بیاعتماد و مشکوک. فرهنگ لغت، کمرویی را به عنوان ناراحت بودن در حضوردیگران تعریف میکند.
اما به نظر نمیرسد که این تعریف مطلب زیادی به آنچه عموما درباره کمرویی میدانیم بیفزاید هیچ تعریف واحدی کفایت نمیکند. زیرا کمرویی برای افراد مختلف دارای معانی متفاوت است. کمرویی شرایط پیچیدهای است که آثار مختلفی بر جای میگذارد، از ناراحتی مختصر تا ترس بی مورد از مردم و روان رنجوری حاد.
علل کمروییکمرویی علل مختلفی دارد، بعضی از آنها از این قرارند:
- وجود فــــرد کمرو در خانواده مثل پدر،یا مادر کمرو و الگوگیری کودک از او
- تحقیــــر کـودک در خانه و مدرسه
- برچسب کمـرویی بر کـودک زدن و تلقین کمرویی به او
- مقایسه کـودک با دیگــــران
- توقـع بیش از حد از کـــودک داشتن
- تجارب منفی کودک در موقعیتهای مختلف
- نقل مکانهـــای مکــــرر خانواده
- تـرتیب توالد
- طلاق یا مرگ یکی از والدین
- آرمان گرایی والدین و یا جامعه
راههای پیشگیـری ازکمرویی در کودکان:بیشتر اوقات خجالت هنگامی در طفل ایجاد میشود که او در زندگی خانوادگی خود تکیه گاه مطمئنی نمییابد تا با اطمینان و اعتمادبه آن، شخصیت خویش را ثبات بخشد. همین کمبود باعث میشود که کودک شما از تجربه کردن وقایع تازه و عجیب برحذر باشد. ممکن است شما اظهار کنید که: من چند فرزند دارم، اما چرا فقط این یکی کمرو شده؟ توجه داشته باشید حتی در یک خانواده که نحوه تعلیم و تربیت درآن یکسان است همه افراد بهره یکسانی از آن نخواهند برد. پس اگر متوجه کمرویی فرزند خود شدید، به هیچ وجه او را با فرزندان دیگر مقایسه نکنید. همچنین نباید رفتار و کردار او را تایید کنید مثلا بگویید: آفرین چه دختر ساکتی! و یا او بچه بسیار خوبی است، همیشه گذشت میکند. بدانید که کودک شما مثل شاخه نورس و تری، در دستان قدرتمند شماست. پس با فرزند خود در کمال دقت و ظرافت رفتار نمایید، زیرا کمرویی و یا برعکس اعتماد به نفس او، در خانواده شکل میگیرد.
زیاد از حد نگران فرزند خود نباشید.اگر ترس و نگرانی شمادر مورد فرزندتان زیاد از حد باشد، ناخودآگاه این ترس را به کودکتان نیز منتقل میکنید. اگر این روش را ادامه دهید، امکان عمل و ابتکار را از او میگیرید. سعی کنید همه چیز را از قبل برای آماده نسازید، بلکه به او کمک کنید تا بتواند در برابر موقعیتهایی که احتمال خطر در آن می رود عکس العمل مناسبی نشان دهد. درضمن سن و سال او را از یاد نبرید و او را به انجام کارهای ساده تشویق کنید که از هر عامل دیگری در تصحیح رفتارش مناسبتر است.
تـولد نـوزاد جدیدتولد نوزاد جدید همواره با واکنشهای خاصی از جانب کودک بزرگتر همراه بوده است. تنها راه درمان دراین موقعیت، عبارت است از سهیم کردن او در مراقبت از نوزاد و بدترین روش آن است که مثلا مانع از دست زدن او به نوزاد بشویم. به خصوص در روزهای اول تولد در مقابل کودک ارشد به ناز و نوازش نوزاد نپردازیم واین کار را حتما در غیاب کودک بزرگتر انجام دهیم.
کشف عوامل جاذببه کـودکان در کشف هر چیز جذب کنندهای که در وجودشان هست کمک کنید و از امروز به تعریف کردن از فـرزند خودتان به خاطر تمام چیزهای جذب کنندهای که در اعمال و وجود او مییابید، بپردازید.
عرصه برخوردهای کودک را با محیط خارج گستـرش دهید.شـــرایطی به وجود آورید که کودکان نحوه استفاده از معلومات کودکان دیگر را، به عنوان یک منبع فرا بگیرند و از یکدیگر کمک بخواهند و به یکدیگر کمک کنند. هدف، تمرین و تشویق همکاری، اشتراک مساعی و دوستـی برای ایجاد یک جامعه دمـوکراتیک است. علاوه بر آن بازی ها و اسباب بازیهایـی که به دو بازیکن یا بیشتـــر نیاز دارند باید بــرای تقویت بازی اشتـراکی در دسترس باشند.
کودکان را وابستـه به خود نکنیـد.فرزندان یا شاگردان خود را صرفا به این دلیل که بهتر میتوانید آنان را تحت کنترل یا سازماندهی در آورید، تشویق به وابستگی نکنید. وابستگی مانند شکلات کشی است، هرچند مزه آن خوب است اما همیشه در آخرکار، به دندان شما میچسبد.
حس قبول مسئولیت را در کودکان تقـــویت کنید.به کودکان یاد بدهید که مسئول کارهای خودشان باشند. کودکان را تشویق کنید که در مقابل دیگران نیز مسئول باشند، البته نه فقط در کمک کردن به افراد سالمند برای عبور از خیابان، بلکه در کمک کردن به خواهران و برادران در انجام کارهای خانه، کمک به شما در زمان ناراحتی یا کمک به همکلاسهایی که نیازمند یاری هستند.
کودک را از شکست نترسانید.بروز برخی اشتباهات را مجاز بدانید و بگذارید کودک با صرف وقت کافی متکی به نفس ترشود. کودکان کمرو به دلیل اضطراب ناشی از شکست در کار یا انجام نادرست عملی از انجام هر کاری میترسند. به کودکان بیاموزید به استقبال مخاطرات حساب شده بروند و شکست را متحمل شوند.
احساس لــذت درتنهایـیترتیبی بدهید که کودکان به هنگام تنهایی باخودشان راحت باشند. تنهایی، زمانیکه به عنوان ابزاری برای برقراری ارتباط با خود انتخاب میشود میتواند تجربهای مثبت باشد. این به آن معناست که مکانهایی اختصاصی و اوقاتی فردی در اختیار کودک شما قرارداده شود. همچنین به آن معناست که زندگی کودک را با فعالیتهای گروهی برنامه ریزی شده پرنکنیم. بنابر موقعیت حتی به آن معناست که کودک را به انجام فعالیتهای انفرادی مانند پیادهروی در اطراف منزل، رفتن به موزه و سینما، یا کودکان بزرگتر را به گردش در پارک تشویق کنیم.
نوازش، اطمینان و عطوفتسعی کنید فرزندان خود (به خصوص فرزندان کمرو) را قدری بیشتر نوازش کنید. تماس جسمانی باعث میشود که کودک احساس طرد شدن نکند. این کار احساس رضایت را در او ایجاد میکند و واقعیت وجودی او را مورد تأیید قرار میدهد.
آخر اینکه:والدین محترم بدانند که دستورالعملهایی که ذکر شد، بسیار ساده و عملی است. با این حال اگر باز هم احساس نمودید که فرزند کمرویی دارید، هرگز مایوس نشوید و خود را نبازید، بهترین کار این است که کار را به کاردان بسپارید و از کارشناسان متخصص کمک بخواهید. در ضمن سعی کنید که رفتارتان کاملا طبیعی باشد. در این صورت کودکان هم آرامش خاطر پیدا میکنند و روند درمان به سرعت پیش خواهد رفت.