طرفداران رسانههای اجتماعی میگویند همه لایکها و پستهایی که در شبکههای اجتماعی میگذارند به آنها کمک میکند با دیگران ارتباط برقرار کنند اما در تحقیقات جدید مشخص شد که هر چه افراد بیشتر وقت خود را صرف پلتفرمها یا بسترهای رسانه اجتماعی کنند احتمال ایجاد حس انزوا و کنارهگیری از اجتماع در آنها بالاتر خواهد رفت.
تعریف محققان از انزوای اجتماعی این است: کمبود حس تعلق، مشغولیت و ارتباط واقعی با دیگران و برقراری رابطه رودررو. به گفته پژوهشگران انزوای اجتماعی با افزایش خطر ابتلا به بیماری و مرگ در ارتباط است.
مطالعات اخیر نشان میدهد مشکلات سلامت روان و انزوای اجتماعی در میان جوانان بسیار رواج پیدا کرده است.
با اینکه ممکن است استفاده زیاد از رسانه اجتماعی منجر به کاهش حس انزوای اجتماعی شود اما میتواند با محدود کردن روابط رودررو و فیزیکی تأثیر متضادی را در میان جوانان داشته باشد.
علاوه بر این، رسانههای اجتماعی این نگرش را به افراد میدهد که دیگران زندگی شادتری دارند زیرا گاهی اوقات مردم تصاویری از خود در موقعیتهای غیرواقعی را در فضای آنلاین به اشتراک میگذارند.
محققان برای این که پی ببرند چطور استفاده از رسانه اجتماعی و حس انزوای اجتماعی با یکدیگر در ارتباط هستند پرسشنامههایی را به بیش از 1700 جوان امریکایی بین 19 تا 32 سال دادند. این پرسشنامهها ارزیابی میکرد که فرد چقدر حس انزوای اجتماعی دارد و به چه میزان از 11 شبکه اجتماعی پرطرفدار مانند فیسبوک، توییتر و اینستاگرام استفاده میکند.
به طور متوسط، افرادی که در این تحقیق شرکت کردند کمی بیش از یک ساعت در روز (61 دقیقه) از رسانههای اجتماعی استفاده میکنند و به طور متوسط هفتهای 30 بار از وبسایتهای شبکههای اجتماعی بازدید مینمایند.
کمی بیش از یکچهارم (27 درصد) از شرکتکنندگان نیز گزارش دادند که به میزان زیادی حس انزوای اجتماعی دارند. بر طبق این تحقیق، استفاده بیش از حد از رسانههای اجتماعی منجر به انزوای اجتماعی میشود.
مثلاً، در مقایسه با افرادی که در این تحقیق شرکت کردند و هر روز کمتر از 30 دقیقه از وقت خود را در شبکههای اجتماعی سپری میکردند، آنهایی که روزانه بیش از 2 ساعت از رسانههای اجتماعی استفاده میکردند دو برابر بیشتر از دیگران احساس انزوای اجتماعی و کنارهگیری از اطرافیان داشتند.
همچنین، در مقایسه با آنهایی که کمتر از 9 بار در هفته سایتهای رسانههای اجتماعی را چک میکنند، آنهایی که 58 بار به این سایتها سر میزنند حدود 3 برابر بیشتر حس انزوای اجتماعی در خود را گزارش دادند.
با این حال، مسئله مرغ و تخم مرغ بار دیگر در این مورد نیز نمود پیدا میکند.
به گفته یکی از محققان، ما نمیدانیم که اول کدام بوده است: استفاده از رسانه اجتماعی یا حس انزوای اجتماعی؟
این احتمال وجود دارد جوانانی که حس انزوای اجتماعی دارند به رسانههای اجتماعی روی آورند و گرایش پیدا کنند. یا اینکه استفاده بیش از حد از رسانههای اجتماعی آنها را از دنیای واقعی جدا کرده و به افرادی گوشهگیر و انزواطلب مبدل کرده است. حتی میتواند ترکیبی از این دو حالت باشد.
اما اگر انزوای اجتماعی اول از همه وجود داشته باشد، با وقت سپری کردن در فضای آنلاین از بین نمیرود و تسکین نمییابد؛ حتی اگر وضعیت اجتماعی موجه و خوبی داشته باشید.